در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
نقش جانوران در چرخه حیات و ایجاد تعادل در اکوسیستم قابل انکار نیست.
زندگی بشر به عنوان حلقه ای از این اکوسیستم تا حد زیادی به زندگی دیگر جانوران وابسته است ، بنابراین انسان در طول قرنها برای مقاصد مختلفی
بشر در دنیایی مشترک با حیوانات زندگی می کند، پس عجیب نیست در برخی بیماریها با آنها مشترک باشد.
انسان در طول تاریخ همواره با بیماری های مشترک بین انسان و حیوان دست به گریبان بوده است. مرگ سیاه یا طاعون در قرنهای 17 و 18 میلادی سایه سیاه خود را بر اروپا و آسیا افکند و جمعیت زیادی را به کام مرگ فرستاد که بیشتر آنان را روستاییان و ساکنان شهرهای کوچک تشکیل می دادند.
طاعون یک بیماری باکتریایی است که از موش به انسان منتقل می شود.امروزه با پیشرفت علم و استفاده از انواع آنتی بیوتیک ها، واکسیناسیون و دیگر داروها، بشر به مقابله با این بیماریها پرداخته است.
در اینجا هم مانند هر عارضه دیگر پیشگیری، آسانتر و کم هزینه تر از درمان است.
رعایت اصول بهداشت عمومی، بهداشت فردی و مراقبت های لازم از حیواناتی که در مجاورت انسان زندگی می کنند، بویژه دام و طیور، نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از بیماری های مشترک انسان و حیوان دارد.
به این منظور رعایت اصول ایمنی زیر توصیه می شود:
1- استفاده از ذخایر آبی بهداشتی:
استفاده از ذخایر آب بهداشتی نقش مهمی در پیشگیری از بیماریهای مشترک انسان و دام دارد، زیرا آب در انتقال بسیاری از عوامل بیماریزا یک پل ارتباطی است.
برای مثال، مصرف سبزی های آبیاری شده با آب آلوده به تخم انگل مولد کیست هیداتید، یکی از راه های سرایت بیماری به انسان است.
2- رفع بهداشتی فضولات و جلوگیری از ورود آنها به آب:
ورود فضولات دام و دیگر حیوانات به آب باعث آلودگی می شود. یکی از راه های انتشار بیماری توکسوپلاسموز که از گربه انتقال می یابد، تماس با مدفوع دام آلوده است.
3. اطمینان از سلامت گوشت و فرآورده های دامی:
بیماری هایی نظیر کیست هیداتید و تب کریمه کنگو از طریق گوشت و احشای آلوده منتقل می شوند.
بنابراین در خرید فرآورده های دامی به مهر دامپزشکی توجه کنید.
برای خردکردن گوشت دستکش به کار برید و در صورت مشاهده کیست، آنها را خارج کنید.
برای پیشگیری از بیماری توکسوپلاسموز گوشت را کاملا بپزید و از مصرف گوشت های نپخته یا نیمپخته خودداری کنید.
4- پرهیز از تماس با حیوان بیمار:
بیماری هاری که یکی از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام است، علاوه بر اینکه بر اثر گازگرفتن حیوان بیمار به انسان منتقل می شود، میتواند بر اثر تماس با بزاق، زخم و خراش بدن حیوان نیز سرایت و انسان را مبتلا کند.
5- مصرف شیر پاستوریزه:
باکتری ماکروباکتریوم بوریس عامل بیماری سل است. این باکتری می تواند از طریق نوشیدن شیر آلوده وارد بدن انسان شود و او را مبتلا کند.
همچنین یکی از راه های انتقال بیماری بروسلوز یا تب مالت، مصرف فرآورده های لبنی خام و آلوده است.
پس از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه اکیدا خودداری کنید و شیر را کاملا بجوشانید.
6- اصول بهداشتی:
علاوه بر موارد با که بیشتر به رعایت اصول بهداشت فردی در ارتباط با بیماری های مشترک انسان و دام مربوط است، مواردی نیز باید به صورت کلان مورد توجه قرار گیرد.
رعایت اصول بهداشتی و واکسیناسیون دامها و حیوانات خانگی از یک طرف و جداسازی دامهای مبتلا و ضایعات آلوده بویژه در دامداری ها و مرغداری ها از طرف دیگر اهمیت بسیاری دارد.
به این منظور لازم است سگها و گربه های خانگی هر سال به طور مرتب مایه کوبی شوند، به بزها، گوساله ها و بره ها واکسن مناسب تزریق شود و همچنین خون گاوها برای شناسایی موارد بروسلوز آزمایش شده و دام های آلوده راهی کشتارگاه شوند.
7- توجه به نشانه های وجود بیماری در انسان و حیوان:
هر گونه تظاهرات ناشی از وجود بیماری را جدی بگیرید. حیواناتی که رفتار عجیب و غریب دارند، پا به زمین میکوبند و بزاقشان جاری است، سگهایی که زوزه های عجیب می کشند و گاوهایی که نعره می زنند باید شما را نسبت به بیماری هاری مظنون کنند.
نشانه های این بیماری در انسان بسته به محل گازگرفتگی پس از 10 روز تا 8 ماه ظاهر می شود. هر چه محل گاز گرفتگی به مغز نزدیکتر باشد، علایم زودتر ظاهر می شود.
سردرد، ضعف، حالت نگرانی و عصبی، گلودرد، ناتوانایی در بلع آب و غذا، ترس از آب و نور پس از گزیده شدن به وسیله حیوانها، از علایم بیماری در انسان است.
سقط جنین در دام آبستن و تورم یکطرفه یا دوطرفه بیضه ها و آب آوردگی مفصل زانو در گاونر از نشانه های بروسلوز یا تب مالت است.
در انسان، بیماری به شکل عمومی بروز می کند. تب مواج، لرز، عرق کردن مفرط، سردرد، کمردرد، ضایعات استخوانی و در 50 درصد ابتلای مردها تورم بیضه دیده می شود.
بیماری سیاه زخم در دام به شکل پرخونی و خونریزی مخاط، سقط جنین، تغییر رنگ شیر و خونشان بروز می کند. در انسان و در شکل جلدی بیماری، زخم های سیاه رنگی در دست، صورت، ساعد یا گردن به وجود می آید که اطراف آن زخم های کوچکتری به شکل دوره ای ایجاد می شود.
بیماری توکسوپلاسموز عمدتا باعث سقط جنین در حیوانات می شود. در انسان سردرد، جراحات گلو، درد شکم و بزرگتر شدن طحال و کبد از نشانه های این بیماری است.
علاوه بر رعایت این اصول، جلوگیری از ورود حیوانات و فرآورده های دامی آلوده از کشورهای همجوار یکی از راه های مهم پیشگیری از شیوع بیماری های مشترک انسان و دام است.
بنابراین مبادی ورودی باید بادقت هر چه بیشتر کنترل شوند. سخنان دکتر یاسمی، مدیر روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور نگرانی ما را از این نظر برطرف می کند.
مراکز قرنطینه در مبادی ورودی، رفت و آمد دام را بشدت کنترل می کنند. مگر این که به صورت قاچاق وارد شوند.
اما هر گونه فرآورده های دامی و دام زنده که از مبادی قانونی وارد می شوند، باید مجوز داشته باشند، پس تمام رفت و آمدها در این مراکز کنترل می شوند.
حتی اگر کسی بخواهد یک پرنده وارد کند، در فرودگاه قرنطینه ما مجوز می خواهد. این که این پرنده از کدام کشور وارد شده و آیا کشور مبدا، درگیر بیماری خاصی هست یا خیر؛
اگر چه شاید هیچکدام از این بیماریها در کشور ما شیوعی همگانی نداشته و به یک اپیدمی تبدیل نشده اند، ولی به اعتقاد دکتر یاسمی مشاهده حتی یک مورد از این بیماریها کافی است تا همچون موارد مربوط به آنفلوآنزای مرغی و جنون گاوی حساسیتها را برانگیخته و مورد توجه قرار گیرند.
بنابراین روز 13 تیرماه از طرف شورای فرهنگ عمومی به عنوان روز ملی مبارزه با بیماریهای مشترک انسان و حیوان اعلام شده است.
دکتر یاسمی دراین باره می گوید: پس از مدتها تلاش و گفتگو برای مجاب کردن مسوولان ذیربط برای لزوم اعلام چنین روزی، سرانجام این طرح تایید و امسال برای اولین بار در تقویم ها ثبت شده است تا با مطرح کردن موضوع و حساس کردن مردم و مسوون، بیشتر به این مهم توجه شود.
در این روز همایش هایی برگزار شده و در آن مسوولان داخلی و مهمانان خارجی درباره موضوعات مختلف مربوط به پیشگیری و راه های مبارزه با بیماریهای مشترک انسان و دام گفتگو خواهند کرد.
بدیهی است انتظار می رود انتخاب و اعلام این روز بهانه ای باشد تا علاوه بر افزایش سطح اطلاعات عمومی، تدابیری عملی نیز برای پیشگیری قاطع از موارد احتمالی بروز هر یک از بیماری های مشترک اتخاذ شود.
جلسات، گفتگوها و همایشها در صورتی نتیجه خواهد داشت که موارد و تصمیمات مطرح شده، پیگیری شوند و راهی آرشیوها نشوند.
سعیده کافی 
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
اسرائیل به سرزمین سوخته بدل می‌شود؟
گفت و گو
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
۳۵ درصد از قانون جوانی جمعیت اجرا شده
گفت‌وگوی «جام‌جم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توت‌های سفید»
نق‌نق‌‌نویسی داستان اجتماعی نیست
یک نماینده مجلس:
پیام‌عملیات وعده صادق، قدرت و استقلال ایران بود
علی برکه از رهبران حماس در گفت‌و‌گو با «جام‌جم»: