امید و ایمان در «آسمان هشتم»

گوشه‌ای می‌نشینم تا تمرین عوامل و میزانسن تقی پاکسیما که مدیریت فیلمبرداری این فیلم را به عهده دارد نگاه کنم. نجفی با بازیگرانش حرف می‌زند و از چودن می‌خواهد تا دیالوگ‌ها را محاوره‌ای‌تر بیان کند... شاید دلیل این امر سابقه تئاتری چودن باشد.

***

پروژه سینمایی آسمان هشتم از اوایل خرداد طی مراسمی با حضور معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از هنرمندان در مشهد کلید خورد و تاکنون در حدود 35 درصد کار فیلمبرداری شده است.

حسن نجفی که سال‌ها با مجید مجیدی در چندین فیلم همکار بوده، درباره دومین فیلم خود پس از «سهم گمشده» می‌گوید: فیلم آسمان هشتم براساس کتابی با همین نام که خودم نوشته‌ام و در واقع یک ملودرام اجتماعی است، ساخته می‌شود، این فیلم برخلاف فیلم‌هایی که امروز بیشتر به نمایش فقر و بدبختی می‌پردازند، درباره امید و ایمان است.

وی با اشاره به این که فیلمبرداری فیلم تماما در شهر مشهد انجام می‌شود، افزود: فیلم روایتگر یک خانواده 3 نفره است که از باکوی آذربایجان به قصد زیارت امام رضا(ع) و توسل برای شفای پسرشان قربان که بیماری ناعلاجی دارد، به مشهد سفر می‌کنند. آنها در هتلی اسکان می‌یابند، اما خیلی زود حال قربان وخیم می‌شود. از سوی دیگر تعدادی از پزشکان و امدادگران مشهدی نیز برای کمک به آوارگان افغان به مرز تایباد رفته‌اند که در بین راه مورد حمله اشرار قرار می‌گیرند. در میان این گروه رحمت (که نقش آن را رحیم نوروزی بازی می‌کند) پزشک یک بیمارستان در مشهد که فرزند رحمان (که نقش آن را محمد کاسبی ایفا می‌کند) از خادمان حرم امام رضا(ع) است، حضور دارد. او در مدتی که خانواده باکویی در این بیمارستان حضور داشته‌اند، چون زبان آذری را می‌داند به آنها کمک زیادی می‌کند. پس از حمله اشرار بالگردهای امداد، شهدا و زخمی‌ها را به بیمارستان‌های مشهد منتقل می‌کنند و از قضا رحمت که در حمله اشرار دچار مرگ مغزی شده است، در همان بیمارستان و اتاقی که قربان حضور دارد، بستری می‌شود. سرانجام قربان پس از یک عمل پیوند، با قلب رحمت به کشورش بازمی‌گردد.

نجفی درباره تفاوت داستان کتابش با آنچه که امروز تصویر برداری می‌کند، می‌گوید: من هر کدام از اینها را مستقل دیده‌ام و بدون شک آسمان هشتم در قالب تصویر و ویژگی‌های خاص و مستقلی که دارد آن را با کتاب متفاوت می‌کند و من تنها به روح مساله وفادار بوده‌ام.

سپس سراغ تقی پاکسیما، فیلمبردار فیلم می‌روم که در آخرین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به پاس نزدیک به 30 سال فعالیتش مورد تجلیل قرار گرفت.

برگزاری بزرگداشت تغییری در رویه و کار من نداشته است، بعد از گذشت تقریبا 30 سال از فعالیت سینمایی دوست داشتم برای دومین باربعد از فیلم «به کبودی یاس» در شهر خودم کار کنم، چراکه به نظرم مشهد پتانسیل خوبی در زمینه کار سینما دارد که نیازمند حمایت و هدایت است.

وی در پاسخ به این سوال که چه راهکاری برای متفاوت بودن فضای ثابت بیمارستان در فیلم در نظر گرفته شده، می‌گوید: واقعیت این است که لوکیشن بیمارستان چندان تغییرات محسوسی ندارد و خلاقیت در آن محدود است و ما تنها با استفاده از نور و همخوانی آن با محیط و همچنین استفاده از شات‌های رنگی سعی کرده‌ایم از یکدستی فضا کم کنیم.

کمی آن سوتر محمد کاسبی، بازیگر و جمال شورجه که تهیه‌کنندگی این فیلم را به عهده دارد ایستاده‌اند و به کار گروه نگاه می‌کنند، کاسبی می‌گوید اهل مصاحبه نیست، اما درباره نقشش در این فیلم به یک جمله بسنده می‌کند و می‌گوید: من برای همه نقش‌هایم به یک اندازه انرژی می‌گذارم و نقش‌ها هیچ فرقی برایم نمی‌کنند.

اما شورجه به عنوان تهیه‌کننده درباره این فیلم می‌گوید: به دنبال تولید فیلم‌های ارزشی هستیم و بر همین اساس مشغول تهیه فیلم آسمان هشتم هستم که امیدوارم تصویربرداری آن تا پیش از شلوغ شدن شهر مشهد و حضور مسافران و زائران تابستانی به پایان برسد.

وی با اشاره به انتخاب بازیگران اصلی این فیلم از کشور آذربایجان، دوزبانه بودن فیلم و استفاده از زیرنویس، اظهار امیدواری کرد که این فیلم با اتمام مراحل تولید در جشنواره فجر ?? حضور یابد.

شورجه می‌افزاید: صحنه‌های فیلمبرداری آسمان هشتم در حرم مطهر امام رضا(ع) و فضاهای شهری مشهد بوده و استانداری، شهرداری و آستان قدس رضوی در تهیه و تولید این فیلم سینمایی مشارکت و همکاری دارند.

عوامل پشت صحنه مشغول آماده کردن صحنه‌ای دیگراز بیمارستان هستند که هادی قمیشی طراحی آن را به عهده داشته، قمیشی تنها به این جمله بسنده می‌کند که در این فیلم تنها به عنوان طراح صحنه و لباس حضور دارد و هیچ نقشی ایفا نمی‌کند.

ناصر رویین‌تن، مدیر تولید فیلم به سراغم می‌آید و ضمن خوشامدگویی درباره این فیلم می‌گوید: آسمان هشتم در مشهد و به مدت 45 روز فیلمبرداری خواهد شد و کار تدوین آن را حسن ایوبی به عهده دارد.

وی درباره استفاده کامل فیلم از فضای شهری مشهد می‌گوید: مشهد به عنوان پایتخت معنوی ایران مورد توجه بیشتر سینماگران است و این عنوان، سینمایی در خور شأن می‌طلبد که بایستی با ساخت آثار فاخر و فرهنگی به آن دست یافت.

وی با اشاره به این‌که حضور بارگاه رضوی ظرفیت گسترده‌ای برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری ایجاد کرده است، می‌افزاید: بی‌شک با سینما می‌توان شهر مشهد و ظرفیت‌های فرهنگی و گردشگری اقتصادی آن را بیش از این معرفی کرد.

در حال جمع کردن وسایل و کاغذهایم، سهیلی فهرست عوامل را به دستم می‌رساند و امیدوار است که تمامی نام‌ها چاپ شود.

نویسنده و کارگردان‌: حسن نجفی، بازیگران‌: محمد کاسبی، رحیم نوروزی، خالده قلی اوا، زلفیه حسین اوا، قربان مسیم اوف، تهیه‌کننده‌: جمال شورجه، مجری طرح‌: روح‌الله برادری، مدیر فیلمبرداری: محمد‌علی پاک‌سیما، طراح صحنه و لباس‌: هادی قمیشی، چهره‌پرداز‌: کامران خلج، صداگذار‌: محمدرضا دلپاک، تدوین‌: حسن ایوبی، موسیقی‌: ستار اورکی، منشی صحنه‌: پریوش کامیار، جلوه‌های بصری‌: علیرضا معتمدی، جلوه‌های ویژه‌: محسن روزبهانی، مدیرتولید تهران‌: مهدی مدد‌کار، مدیرتولید مشهد‌: ناصر روئین‌تر، مدیر تدارکات‌: سعید سرابی، دستیار یک کارگردان‌: مهدی آقایی و سرمایه‌گذار‌: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، با همکاری آستان قدس رضوی، استاندار خراسان و شهردار مشهد.