اوقات فراغت یا بطالت؟

ـ کودکان 8 تا 10 ساله که در آپارتمان‌های 60 ـ70 متری آرام و قرار ندارند، معمولا یا راهی کلاس‌های زبان و نقاشی می‌شوند یا عازم کوچه و پارکینگ مجتمع‌ها.

ـ نوجوانان 11 تا 17 ساله که نه کودک محسوب می‌شوند و نه بزرگسال و در سن کار، یا مجبورند در کلاس‌های تقویتی و جبرانی ثبت‌نام کنند و یا در گروه‌های دوستان و همسالان راهی خیابان‌ها می‌شوند و به اصطلاح پرسه می‌زنند.

ـ گروه دیگر جوانانی هستند که در سنین دانشگاه قرار دارند و معمولا در تابستان بلاتکلیفند، چون اگر شانس ترم تابستانی را نداشته باشند، ناچار فقط استراحت می‌کنند.

این تصاویر از اوقات فراغت کودکان، نوجوان و جوانان در کشور ما نشان می‌دهد که در هر سه گروه تابستان یعنی فصل بطالت. متاسفانه در بیشتر خانواده‌ها و نیز در بین جوانان تعریف درستی از نحوه گذراندن اوقات فراغت وجود ندارد. نگاهی به اوضاع اطرافیان نشان می‌دهد که بسیاری از بچه‌ها مجبورند به اجبار والدین در کلاس‌های کسل‌کننده‌ای شرکت کنند که هیچ تفاوتی با دوران تحصیل ندارد.

از آن سو اوقات فراغت جوانانی که بیشتر انرژی و ظرفیت فکری را دارند، در این فصل هدر می‌رود و به دلیل تحصیل امکان هیچ فرصت کاری و کارآموزی و مشاغل پاره‌وقت که صرفا با هدف کسب تجربه یا پس‌انداز برای شروع سال تحصیلی باشد، وجود ندارد.

هرچند بسیاری از جوانان در این فصل به مشاغلی روی می‌آورند تا بیکار نمانند؛ اما کاذب بودن این مشاغل مثل مسافرکشی ، فروشندگی، دستفروشی، بازاریابی و... نشان می‌دهد که این فصل هیچ فرصتی برای تجربه‌اندوزی در اختیار دانشجویان قرار نمی‌دهد. مشکل از کجاست؟

عده‌ای معتقدند که پایگاه‌های تابستانی مدارس و برنامه‌های دستگاه‌های دولتی دردی را دوا نمی‌کند و پاسخگوی علایق جوانان و نوجوانان نیست.

عده‌ای دیگر خانواده‌ها و جوانان را به تنبلی و نداشتن برنامه اوقات فراغت متهم می‌کنند. چه قبول کنیم که هنوز هیچ متولی برای غنی ‌سازی اوقات فراغت وجود ندارد و چه بپذیریم که فرهنگ استفاده از این اوقات در خانواده‌ها ضعیف است، انرژی و ظرفیت جسمی و فکری بیش از 35 درصد جامعه است که در فصل تابستان هدر می‌رود و هر سال پروژه بطالت تکرار می‌شود.

کتایون مصری
گروه جامعه