پذیرایی از میهمانان نوروزی

دکتر ربابه شیخ‌الاسلام، متخصص بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی تغذیه در گفتگو با ایسنا، توصیه می‌کند: میز پذیرایی عید را میوه‌ها، شیرینی‌های کوچک، آجیل کم‌نمک، قطعات کوچک از میوه‌های خشک شده یا برگه‌ها تشکیل دهد و از پذیرایی با شیرینی‌های تر و چرب، شکلات‌ها، شیرینی‌های بزرگ و کیک پرهیز شود.

وی با بیان این که در ایام عید بهتر است از مهمانان با چای کمرنگ و در استکان یا فنجان‌های کوچک پذیرایی شود، می افزاید: بهتر است به جای قند از کشمش، توت خشک یا خرما استفاده شود. افراد چاق باید یاد بگیرند که چای را تلخ بنوشند.

دکتر شیخ‌الاسلام با تاکید بر این‌که هنگام خرید آجیل نیز به تازگی آن توجه و تا حد امکان از فروشگاه‌های معتبر خریداری شود، تصریح می‌کند: از خرید خشکباری که علائم کپک‌زدگی در آنها مشاهده شده و یا کهنه به نظر می‌رسند، خودداری شود. کودکان نیز باید حدی را در مصرف مواد شیرین رعایت کنند تا دچار مشکل نشوند.

وی می‌گوید: از آنجا که در ایام عید به دلیل دید و بازدیدها، فرصت پختن غذا محدود می‌شود بهتر است غذاهای حاضری کم چربی همراه با انواع سالاد استفاده شود. این متخصص تغذیه به استفاده از انواع سالاد در این ایام تاکید می‌کند و می افزاید : در این ایام لازم است سبزیجات شسته شده به طور مناسبی در یخچال نگهداری شوند.

کاهو، کرفس، هویج، انواع کلم، انواع فلفل‌های دلمه‌ای، خیار، گوجه فرنگی و گل‌کلم از دوستان همیشگی سلامت هستند. بهتر است سس سالاد را خودتان با روغن زیتون، ماست، سبزی‌های خشک معطر و ادویه‌ درست کنید.

اگر گاهی با توجه به سلیقه و ذائقه اعضای خانواده تن ماهی و یا انواع حبوبات پخته، کشمش شسته شده یا پنیر رنده شده را به این سالاد اضافه کنید غذای سالم و کاملی مصرف شده است.

مدیر موسسه تغذیه، سلامت و توسعه با اشاره به مسافرت‌های نوروزی و توصیه‌های تغذیه‌ای گفت: در مسافرت‌ها لازم است مصرف غذاهای چرب، سرخ شده، شیرینی‌ها، شکلات و خامه محدود شده و تا حد ممکن به جای مصرف غذاهای سرخ‌شده، از غذاهای آب‌پز، کبابی و تنوری استفاده شود.

وی گفت: برای جلوگیری از کم‌آبی و یبوست در مسافرت‌، بهتر است مقادیر مناسبی آب همراه مسافران نوروزی باشد. همچنین بهتر است در صورت امکان از آب معدنی استفاده شود و در غیر این صورت به بهداشت پارچ و لیوان‌ها توجه شود.

از آنجا که میوه‌ها و سبزی‌هایی مانند هویج، گوجه فرنگی و ساقه کرفس حاوی آب، املاح و ویتامین‌های مورد نیاز بدن هستند، در طول مسافرت بهترین دوستان سلامت به شمار می‌روند.

دکتر شیخ‌الاسلام توصیه می‌کند: آب، بهترین نوشیدنی است، اما در صورت استفاده از نوشیدنی دیگر، بهتر است به جای نوشابه، از دوغ کم‌نمک و نوشیدنی‌های کم‌کالری استفاده شود. افراد اگر چاق نباشند ماءالشعیر جانشین خوبی برای آب است.

وی با تاکید بر آن که در طول سفر مصرف لبنیات به عنوان دوست استخوان‌ها نباید فراموش شود، می‌گوید: لازم است روزانه حدود 2 تا 3 لیوان شیر کم‌چرب یا ماست استفاده شود. همچنین در ایام تعطیلات و در طول سفر تا حد امکان از مصرف سوسیس وکالباس پرهیز شود.

دکتر شیخ‌الاسلام برای حفظ ایمنی غذا و پیشگیری از انواع مسمومیت‌ها، تاکید می‌کند: غذای مورد مصرف باید کاملا پخته شود. ممکن است با توجه به مدت تعطیلات و احتمالا تعجیل در ساعت حرکت در تهیه غذا کوتاهی شود، به گونه‌ای که غذا به ویژه گوشت‌ها به طور کامل پخته نشده باشد، این امر سبب آلودگی و فساد آن می‌شود. از ظاهر گوشت می‌توان به میزان پخت آن پی برد؛ به عنوان مثال رنگ گوشت پخته باید قهوه‌ای باشد، اما اکثر مواقع مغز(درون) کباب کوبیده یا برگ، قرمز رنگ است.

وی می افزاید: اغلب تصور می‌شود چون گوشت روی شعله مستقیم قرار گرفته، بنابراین قسمت درونی آن پخته می‌شود، اما چنین تفکری اشتباه است. بارها دیده شده که سطح کباب به حالت سوخته درآمده اما درون آن همچنان نپخته مانده است. در چنین مواردی باید گوشت را دوباره روی آتش ملایم قرار داد تا به اصطلاح مغزپخت شود.

وی توصیه می‌کند: ماهی زمانی پخته است که گوشت آن به صورت لایه‌لایه در آید. مرغ آب‌پز نیز زمانی پخته است که آب مرغ شفاف و گوشت مرغ سفید شود، اما در مسافرت‌ها بهتر است از خوردن گوشت پرندگان وحشی صرف‌نظر شود.

در صورت مصرف غذاهای کنسروی نیز قبل از مصرف از سلامت آنها اطمینان کامل حاصل شود و در صورت مشاهده برآمدگی و فرورفتگی از مصرف آنها خودداری شود. قبل از مصرف غذاهای کنسروی حتما 20 دقیقه جوشانده شوند.

مدیر موسسه تغذیه، سلامت و توسعه با تاکید بر ضدعفونی کردن سبزی‌ها قبل از مصرف، گفت: در صورتی که نمی‌توان سبزی‌ها را ضدعفونی کرد، بهتر است آنها را آب‌پز کرده و سپس مصرف شوند.

برای صرف غذا بهتر است به رستوران‌های معتبر که اصول بهداشتی بیشتر در آنها رعایت شده مراجعه شود. وضعیت بهداشت سالن، دستشویی‌ها، کارگران و... تا حدی می‌تواند معیار ارزیابی سطح بهداشت رستوران باشد. بهتر است از مصرف برخی مواد غذایی مانند سالاد الویه، همبرگر، کباب کوبیده و پیاز در مکان‌هایی که قابل اطمینان نیستند، خودداری شود.

این متخصص بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی تغذیه تاکید می کند در ایام عید نیز ورزش فراموش نشود، زیرا برای پیشگیری از اضافه وزن و شادابی بیشتر در این ایام بیش از سایر مواقع ورزش و تحرک بدنی لازم است.

بهتر است در حین سفر از مصرف «شیرینی‌های تر» و خامه‌دار و لبنیات سنتی خودداری شود.

این توصیه یک متخصص تغذیه در گفتگو با فارس است که می‌گوید: در حین سفر از مصرف شیرینی‌های تر و خامه‌دار و محصولات لبنی غیرپاستوریزه مثل شیر، پنیر تازه، سرشیر، کره محلی و ماست جدا خودداری شود.

مرتضی صفوی تاکید می‌کند: از لواشک یا بسته‌های آلوچه و از این قبیل که مورد علاقه کودکان است، حتما از انواعی که دارای پروانه ساخت هستند، استفاده شود. همچنین از آجیل‌های رنگین شده، یا آجیل‌های کهنه که هنگام مصرف طعم غیرطبیعی دارند یا علائم آلودگی به کپک یا لارو‌ و حشرات به صورت مرئی دارند، خودداری شود.وی با تاکید بر این‌که از مصرف بستنی‌های غیرپاستوریزه به هر شکل و صورت جدا خودداری شود، تصریح می‌کند: اگر در حین مسافرت از کنسرو ماهی تن یا سایر کنسروهای گوشتی استفاده می‌کنید، قبلا توجه شود که کنسرو باد کرده، زنگ‌زده و نشتی نداشته باشد و قبل از سفر یا هنگام مصرف حتما ‌به مدت 15 دقیقه جوشانده یا حرارتی معادل آن داده شود و پس از باز کردن درب قوطی در صورتی که تغییر بو، طعم، کف آلودگی و تغییر رنگ در آن دیده شود، از مصرف آن خودداری شود.

صفوی می‌افزاید: هنگام مسافرت از باقی مانده غذاها برای وعده‌های غذایی بعدی در صورتی که یخچال در دسترس نباشد، خودداری و قبل از مصرف حتما به میزان کافی حرارت داده شود.

این متخصص تغذیه با تاکید بر این‌که باید از خریداری و مصرف ماهی شور یا دودی که احتمال فساد ماهی قبل از عملیات شور کردن یا دود دادن زیاد است و همچنین آلودگی به کپک، قارچ‌ها و استفاده از رنگ‌های غیرمجاز برای ماهی‌های شور خودداری شود، تصریح می‌کند: در مسافرت‌های شمال یا جنوب که ممکن‌ است، ماهی خریداری و مصرف شود با کمی دقت هنگام خرید از تازگی و سلامت ماهی (شفافیت چشم، فلس، باله‌ها، رنگ، بوی طبیعی برانش‌ها، صلابت‌ و انحنای طبیعی) آن نیز اطمینان حاصل شود.

صفوی تاکید می کند: از خریداری، مصرف پرندگان مهاجر وحشی، پرنده‌های آبزی، کنار آبزی تالاب‌ها و سواحل رودخانه‌ها یا دریاها صید می‌شوند نیز حتما خودداری شود.