جمشید لایق ، افتخار تئاتر

 پررنگ‌ترین تصویری که از بازی او در ذهن دارم، از همین مجموعه تلویزیونی است که در نقش خزانه‌دار دربار سلطان بازی می‌کرد؛ و چه شیرین و ظریف بازی می‌کرد. جمشید لایق را می‌گویم، هنرمندی که 78 سال سن دارد و 10 روزی می‌شود که در بیمارستان قلب تهران بستری است. حالش چندان مساعد نیست، اما پزشکان می‌گویند که او می‌تواند این کسالت را هم پشت سر بگذارد و به خانه بازگردد. ما هم دعا می‌کنیم.

همراهانش، بستگانش و آنان که امروز در کنار بستر بیماری او حاضر هستند، همه می‌گویند که با وجود رنجوری جسم، جمشید لایق ذهنی بسیار شفاف و پویا دارد و در هوشیاری کامل به سر می‌برد. در این صورت، در حالی که این بازیگر پیشکسوت ساعات زیادی را در سی.سی.یو تنهاست، بی‌شک فکر و ذهنش به خاطرات و یادهای دور زندگی‌اش پر می‌کشد؛ شاید به زمانی که برای اولین بار با شاهین سرکیسیان دست داد و او دستش را کشید و به روی صحنه برد. شاید هم فکرش به دوران کودکی و محله قدیمی‌شان در تهران پرواز کرد؛ جایی که در سال 1310 در آن به دنیا آمد.

جمشید لایق از آن دسته بازیگرانی است که یک شبه هنرمند نشد. هم درس خواند و هم تجربه آموخت. در سال 1341 از هنرستان هنرپیشگی تهران دیپلم بازیگری گرفت و یک دهه بعد در حالی که بیش از 40 سال داشت و به چهره‌ای معروف در تئاتر کشور تبدیل شده بود، در دانشکده هنرهای زیبای تهران ثبت‌نام و مدرک کارشناسی‌اش را دریافت کرد.

پیش از انقلاب، در نمایش‌های زیادی بازی کرد که از آن میان باید به «بلبل سرگشته» به نویسندگی و کارگردانی علی نصیریان و «تولد» به کارگردانی رکن‌الدین خسروی اشاره کرد. در تعدادی فیلم متعلق به جریان هنری آن سال‌های سینمای ایران نیز ظاهر شد که از آن میان می‌توان از «رگبار» و «کلاغ» از بهرام بیضایی، «خواستگار» به کارگردانی علی حاتمی و «دایره مینا»ی داریوش مهرجویی نام برد.

پس از انقلاب، فضای کار برای هنرمندی چون جمشید لایق آماده‌تر شد. حضور در 23 فیلم سینمایی و چند سریال، نشان از پرکاری این بازیگر در دهه‌های 60 و 70 خورشیدی دارد. از 10 سال پیش جمشید لایق به دلیل بیماری کم‌کار شد؛ اما با این وجود در «ریچارد سوم» با کارگردانی داوود رشیدی به روی صحنه رفت و در نمایش «سه‌گانه و اینک» از سهراب سلیمی در سال 1383، حضوری افتخاری پیدا کرد. این روزها جمشید لایق بر تخت بیمارستان بستری است و خاطرات نیم‌قرن کار هنری‌اش را مرور می‌کند؛ سابقه‌ای که برای هر هنرمندی افتخارآمیز است. او یکی از افتخارات تئاتر ماست.

مهدی یاورمنش