همه نگاه‌ها رو به آسمان

داستان ورود گرد و غبار به تهران از روز یکشنبه آغاز شد یعنی همان زمانی که شرکت کنترل کیفیت هوای پایتخت شاخص آلایندگی ذرات معلق این شهر را در حد بحران ارزیابی کرد تا مردم خسته و بیمار از آلودگی همیشگی هوا را این بار متوجه پمپاژ گرد و غبار به درون ریه‌هایشان کند.

البته این که چرا این گرد و غبار به تهران رسیده و مسوولانی را که سال‌های قبل در برابر ورود این ریز‌گردها همیشه سکوت اختیار کرده‌اند، به یکباره به تحرک واداشته است، خود حکایتی جداگانه دارد.

در واقع همه می‌دانیم که صحرای میان عراق و عربستان مملو از تپه‌های شنی است که با هر وزش بادی، ذراتش به هوا بلند می‌شود و جریان هوا نیز به کمکش می‌آید تا ما همسایه‌های شرقی را آزار دهد.

همه نیز می‌دانیم که این کشورها عزم جزمی برای بیابان‌زدایی ندارند و خشکسالی و جنگ‌های چند ساله در‌عراق سبب شده تا بیابان‌ها و غباری که بر زندگی ما ایرانی‌ها تحمیل می‌شود، نادیده گرفته شود.

این را هم همه می‌دانند که سازمان حفاظت از محیط زیست ما خوب عمل نکرده و در تمام سال‌هایی که گرد و غبار به خورد مردم غرب ایران می‌رفت، کمترین تحرکی نکرد و سکوت را بر اظهارنظر و هر اقدامی ترجیح داد اما حالا وضع فرق کرده، چون گرد و غبار تقریبا به تمام استان‌های ایران رسیده و بخصوص تهران و مردمش را فلج کرده است اما سوال‌ اینجاست که آیا تنها زمانی که بحران مرزهای پایتخت را در می‌نوردد و به پشت خانه مسوولان می‌رسد، زمان اظهارنظر و اقدام است یعنی همان اتفاقی که سبب شده است رئیس سازمان محیط زیست پس از 4 سال پشت میز مذاکره با نوری‌المالکی بنشیند.

این همان پرسشی است که عبیری گلپایگانی از فعالان محیط زیست نیز آن را مطرح می‌کند.

او در گفتگو با «جام‌جم» می‌گوید: از 4 سال قبل که ورود گرد و غبار به استان‌های غربی ایران شدت گرفت و حتی موجبات اعتراض مردم در شهرهای خاک گرفته را فراهم کرد ، سازمان محیط زیست دست روی دست گذاشت و هیچ اقدامی نکرد تا زمانی که این گرد و غبارها به تهران رسید و عمق بحران را نشان داد.

عبیری می‌گوید: در این سال‌ها سازمان محیط زیست می‌توانست از طریق مجامع بین‌المللی کار را پیگیری کند چون کنوانسیون‌هایی در جهان وجود دارد که کشورهایی مثل عراق و عربستان را مجبور به کنترل ذرات معلقش می‌کند. ولی این سازمان در سکوت فرورفت و تازه به فکر چاره کار افتاده است.

این در حالی است که به خاطر بروز جنگ در عراق و استفاده از گلوله‌های اورانیومی، هر لحظه احتمال ورود اورانیوم به شهرها و ایجاد مشکل برای مردم نیز وجود دارد.

البته عبیری در حالی این جملات را ابراز می‌کند که تاکنون مسوولان درباره آن اظهارنظری نکرده‌اند ولی کارشناسان زمین‌شناسی این پدیده را ممکن می‌دانند هر چند معتقدند ذرات اورانیوم به خاطر سنگینی وزنشان در همان مسیر اولیه یعنی استان‌های غربی فرو می‌ریزند و به پایتخت نمی‌رسند.

پس اگر این موضوع صحت داشته باشد، بار این آلودگی باز هم بر دوش مردم غرب ایران سنگینی خواهد کرد.

تداوم بحران

اما هر اتفاقی که برای دیگر استان‌های کشور بیفتد، به اندازه حوادثی که در پایتخت روی می‌دهد، اهمیت پیدا نمی‌کند.

هرچند مردم تهران نیز خیلی دیر متوجه هجوم گرد و غبار به شهرشان شدند و ضعف اطلاع‌رسانی آنها را واداشت تا خود با‌استفاده از قدرت سنجش چشم‌هایشان پی به وجود گرد و غبار ببرند.

البته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران این مساله را قبول ندارد و با بیان این که شاخص آلاینده‌ها روز سه‌شنبه تا 400 (بحران)‌ نیز رسیده است، ظهر یکشنبه و همزمان با سنجش شاخص آلاینده‌ها این موضوع به مردم اطلاع‌رسانی شد.

یوسف رشیدی البته این اطلاع‌رسانی را در حیطه وظایف شرکت متبوعش نمی‌داند و معتقد است که سازمان هواشناسی که ابزارهای سنجش هوا در کل کشور را دارد، باید در این زمینه فعالیت کند. هرچند به باور او به هوا خاستن گرد و غبار و جهت وزش باد چیزی است که از کنترل خارج است و کسی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد.

اما حتی با قبول این گفته‌های رشیدی، هرگز نمی‌توان از اثرات سوئی که گرد و غبار بر سلامت افراد دارد، غفلت کرد؛ یعنی همان چیزی که سال‌هاست مردم شهرهای غربی را می‌آزارد و روزهاست که مردم تهران را نیز گرفتار کرده است.

دکتر ایرج خسرونیا، رئیس هیات مدیره جامعه پزشکان متخصص در این‌باره به «جام‌جم» می‌گوید: این گرد و غبارها عمده تاثیرشان را بر دستگاه تنفسی می‌گذارند، به طوری که بیماری سیلی کوریس بر اثر تجمع ذرات سیلیس در ریه ایجاد می‌شود و کسانی که مبتلا به آمفیزم و برنشیت هستند را نیز دچار عارضه و تنگی نفس می‌کند یعنی بیماری‌هایی که باعث سیاه شدن لب‌ها و بروز تنفس تند در افراد می‌شود و تا آنجا پیش می‌رود که فرد مبتلا باید بستری شود.

او در عین حال معتقد است که همراه این گرد و غبارها مقداری آلودگی میکروبی هم وجود دارد و کسانی را که دچار ضعف دستگاه تنفس هستند، مستعد عفونت می‌کند.

خسرونیا در همین ارتباط توصیه می‌کند تا مردم در حد امکان از منازل خود خارج نشوند، چراکه استراحت و پرهیز از ورزش و کارهای سنگین سبب می‌شود تا مقادیر کمتری از گرد و غبار وارد دستگاه تنفسی افراد شود.

پس با کنار هم قرار دادن تمام این مسائل می‌توان این توقع را داشت که مسوولان بیش از گذشته به فکر مردمی باشند که بی‌‌دلیل و تنها به خاطر غفلت همسایه‌های مشکل‌دار، زندگی‌شان تبدیل به تراژدی می‌شود و باری از میکروب و بیماری به سمتشان می‌آید و بدتر از همه مشکلشان تنها زمانی مهم می‌شود که پایتخت نیز گرفتار بحران شود.

تهران، امروز هم تعطیل

در پی ادامه روند افزایش آلودگی هوای تهران با ورود آلاینده ذرات معلق و قرار گیری شاخص کیفیت هوای پایتخت در مرز شرایط بحران و با توجه به پیش‌بینی افزایش بار آلاینده‌ها در صورت بازگشایی مراکز دولتی، کمیته هماهنگی و نظارت مواقع اضطراری آلودگی هوای تهران در جلسه بعدازظهر روز گذشته خود مقرر کرد: تمامی فعالیت‌های ادارات، ارگان‌ها، سازمان‌های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی، بانک‌ها و بخش خصوصی در شهرهای استان تهران در روز چهارشنبه تعطیل است.

با چراغ روشن رانندگی کنید

رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راه کشور به رانندگان توصیه کرد: در جاده‌های مناطق جنوب و غرب کشور با چراغ روشن حرکت کنند.

سرهنگ علیشاهی در گفتگو با مهر گفت: در حال حاضر، تردد در تمامی‌جاده‌های کشور امکان‌پذیر است و ترافیک جاده‌های کشور تا این ساعت، عادی گزارش شده است.

کارشناسان اجتماعی پیش‌بینی می‌کنند، با اعلام تعطیلی چهارشنبه حجم سفرهای جاده‌ای بخصوص در جاده‌های شمالی کشور افزایش یابد.

امروز ورود به طرح ترافیک و منطقه زوج و فرد آزاد

در پی همین خبر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ اعلام کرد: محدودیت‌های ترافیکی ورود به محدوده طرح ترافیک و نیز زوج و فرد در پی تعطیلی پایتخت به دلیل وجود گرد و غبار و افزایش میزان آلودگی هوا در سطح شهر تهران امروز اعمال نمی‌شود.

مریم خباز