ناکامی در اوج ثروت

پس از آن، اتفاقات تازه‌ای در پرسپولیس رخ داد. داریوش مصطفوی پس از سال‌ها دوری از فوتبال در پایان هفتمین دهه زندگی‌اش دوباره در مسند قدرت و مدیریت در فوتبال، آن هم در باشگاهی مثل پرسپولیس قرار گرفت؛ انتخابی که شاید کمتر کسی فکرش را می‌کرد.

در این میان هیات مدیره هم دچار تغییراتی شد. اضافه شدن آخوندی (عضو فعال در سازمان تربیت بدنی) و هدایتی که پیش از این تقاضای خرید بخش اعظمی از سهام باشگاه پرسپولیس را به سازمان ورزش ارائه کرده بود با هدف بهبود روابط هیات مدیره با سازمان تربیت بدنی و تقویت و شارژ مالی باشگاه پرسپولیس صورت گرفت، اما با گذشت زمان شایعاتی دهان به دهان پیچید، شایعاتی که از شکاف میان اعضای هیات مدیره و شخص مدیرعامل حکایت داشت و به واقعیت هم نزدیک بود.

انتقاد وارد به پرسپولیس در طول لیگ هشتم در سایه قرار گرفتن مدیرعامل بود. درست یا نادرست، هدایتی به دلیل صرف هزینه بسیار در باشگاه پرسپولیس همواره به دخالت‌هایی در امور مدیریتی متهم بود تا این که انتصاب وی به عنوان رئیس هیات مدیره، حوزه اختیاراتش را گسترش داد. همین مسائل سبب شد تا داریوش مصطفوی عنان کار را از دست رفته ببیند. او که در تمام دوران مدیریت در پرسپولیس همه چیز را خوب توصیف می‌کرد و از دوستی‌ها و برادری‌های حاکم در این باشگاه می‌گفت به خانه فرستاده شد تا عباس انصاری‌فرد عنوان مدیرعاملی پرسپولیس را مقابل نام خود ببیند.

اما آیا به راستی مدیرعامل در پرسپولیس جایگاه تعریف شده‌ای در لیگ هشتم داشت؟ می‌توانست براحتی تصمیم بگیرد و آن را لازم‌الاجرا بداند یا به قول یکی از اعضای هیات مدیره به هر حال مدیر عامل تنها مجری مصوبات هیات مدیره بود؟

گفته می‌شود در این فصل در پرسپولیس فضایی حاکم بوده است که از سرمربی و مربی گرفته تا بازیکن، همه به نوعی توجیه شده‌اند. کسی که پول به آنها می‌دهد رئیس است و حرف اول را می‌زند. با حاکم شدن این تفکر جایی برای اعمال قدرت مدیرعامل باقی می‌ماند؟

این ادعا را بیشتر کسانی که این فصل از نزدیک با پرسپولیس ارتباط داشتند تایید می‌کنند. به یاد بیاورید روزی را که علی کریمی علیه عباس انصاری‌فرد مصاحبه کرد. کریمی از طرف مدیرعامل از حضور در تمرین‌ها محروم شد، اما با گذشت چند ساعت همه چیز با اصلاح مصاحبه مدیرعامل ختم بخیر شد یا حتی در مورد برکناری افشین پیروانی کار به برگزاری جلسه و حرف و حدیث‌های حاشیه‌ای کشید تا قاطعیت نقش مدیرعامل در پرسپولیس زیرسوال برود.

موضوع قابل تامل دیگر در پرسپولیس صرف هزینه هنگفت در طول لیگ هشتم بود. دوران مدیریت حبیب کاشانی، شخصی مثل هدایتی حضور نداشت تا خیال همه از بابت خرج و مخارج غیرمنتظره راحت باشد، حتی امتیاز حق پخش تلویزیونی هم نبود. این فصل به گفته خود اعضای هیات مدیره (البته در جلسات خصوصی که اخبارش به بیرون نیز راه پیدا کرده است) باشگاه پرسپولیس حدود 10 میلیارد تومان هزینه کرده است.

در توضیح رقم‌های کلان هزینه شده در باشگاه پرسپولیس برای هشتمین دوره لیگ برتر همین بس که حدود 10 بازیکن بین 300 تا 400 میلیون تومان قرارداد بسته‌اند، قراردادهایی که تنها تا سقف 200 میلیون تومان آن در هیات فوتبال به ثبت رسیده است.

کسانی که در 2 دوره مدیریت در پرسپولیس یعنی لیگ هفتم و لیگ هشتم در این باشگاه فعالیت داشتند مهم‌ترین تفاوت دوره مدیریت کاشانی در پرسپولیس را نسبت به دوره مدیریت مصطفوی و هدایتی و بعدتر انصاری‌فرد، پایین آمدن نقش واسطه‌ها در نقل و انتقال بازیکن در لیگ هفتم عنوان می‌کنند.

به نقل از منابع موثق و مستندات موجود در دوران مدیریت حبیب کاشانی در پرسپولیس، تنها محمد نصرتی قرارداد 260 میلیون تومانی داشته است که همین مبلغ در هیات فوتبال نیز ثبت شده که علت تفاوت قیمت نصرتی با دیگر بازیکنان نیز به گفته مدیر برنامه‌هایش در همان زمان لغو سفر به ترکیه برای عقد قرارداد با یکی از باشگاه‌های این کشور عنوان شد.

در کنار تمام اینها باید هزینه هنگفت بازگرداندن افشین قطبی و از دست دادن وی در میانه راه (بالغ بر یک میلیارد تومان)‌ و استخدام نلو وینگادا (حدود 700 هزار دلار برای یک سال و نیم)‌ را نیز اضافه کرد و پرداخت‌های نامشخص دیگر که پرسپولیس را از این نظر در طول تاریخ باشگاه رکورددار کرده است.

در این گزارش بر آنیم تا علت ناکامی پرسپولیس در هشتمین دوره لیگ برتر را جستجو کنیم. پرسش‌های بی‌پاسخی در این میان مانده است که یافتن جواب آنها راحت اما در عین حال غیرقابل بیان است. این که دوره مدیریت حبیب کاشانی که پرسپولیس پس از6 سال قهرمانی لیگ برتر را جشن گرفت چه چیزی داشت که در لیگ هشتم وجود نداشت؟ یعنی اگر تیمی به مراتب کم‌ستاره‌تر از این برای پرسپولیس بسته می‌شد، نمی‌توانست این گونه در جایگاه پنجم بایستد و از جام حذفی کنار برود؟ چه شد که پرسپولیس همان تیمی که گفته می‌شد مدافع عنوان قهرمانی است، همچون لشکری شکست خورده روزها و هفته‌های لیگ هشتم را به انتظار به پایان آمدنش سپری کرد؟

در پرسپولیس تکلیف مدیرعامل روشن نیست

محمد صادقی از پیشکسوتان پرسپولیس در این خصوص به «جام‌جم» می‌گوید: باید ابتدا مشخص شود پرسپولیس دولتی است یا در بخش‌خصوصی اداره می‌شود؟ این که تلفیقی از این دو را شاهد باشیم هرج و مرج می‌شود که در طول فصل دیدیم. با این شیوه کسی که خرج می‌کند، توقع دارد و معلوم نیست بالاخره مدیرعامل چه کاره است. الان در باشگاه‌های موفق همین لیگ برتر خودمان مدیرعامل تصمیم می‌گیرد و بعد نظر هیات مدیره را جویا می‌شود؛ اما در پرسپولیس قضیه برعکس این بود.

وی ادامه می‌دهد: از مهم‌ترین ایرادها می‌توان به انتخاب بازیکن اشاره کرد. در پرسپولیس اصلا معلوم نیست چه کسی و بر چه اساسی تیم را می‌بندد. این‌که بهترین‌ها را دور هم جمع کنیم و ندانیم با آنها چه کنیم، هنر نیست.

صادقی با اشاره به ضعف مدیریت در پرسپولیس اشاره می‌کند: وقتی کسی که پول می‌دهد به نوعی حسابش از باشگاه جدا باشد، لیدرها هم خود را صاحب حق می‌دانند. به هر حال کسی که پولی را هم در این فوتبال هزینه می‌کند، دنبال قدرتنمایی و شهرت است. آقای هدایتی اگر می‌خواست تیمداری کند، در همان استیل‌آذین می‌ماند. پس او هم در پرسپولیس اهدافی داشت در هر صورت نباید اجازه داد که اعتبار چند ساله باشگاه با ضعف مدیریت‌ها و کسب نتایج نامطلوب خدشه‌دار شود.

وی در مقایسه مدیریت در لیگ هفتم و هشتم در باشگاه پرسپولیس تصریح کرد: بحث افراد در میان نیست فکر می‌کنم حبیب کاشانی حاشیه‌های اطراف تیم را بخوبی مدیریت کرد و آن را به سمت و سویی پیش برد که پرسپولیس کمترین ضربه را بپذیرد.

کاشانی با مدیریت بحران پیش می‌رفت

محمد پنجعلی، دیگر پیشکسوت پرسپولیس معتقد است کاشانی با مدیریت بحران تیمش را به قهرمانی رساند. وی در این خصوص به «جام‌جم» می‌گوید: در زمان مدیریت آقای کاشانی هم بحران وجود داشت، فراز و نشیب هم بود اما این بحران‌ها بخوبی مدیریت شد. حمایت از کادر فنی و قطبی همیشه در دستور کار مدیران بود و همین امنیت را برای مربی ایجاد می‌کرد اما امسال نه تنها مربی، بلکه مدیر عامل هم حاشیه امنیت نداشت. تغییرات مدیریتی و فنی بزرگ‌ترین ضربه را به پرسپولیس زد. در این شرایط تکلیف بازیکن هم مشخص نیست و نمی‌داند باید از چه کسی حرف‌شنوی داشته باشد.

پرسپولیس باید خصوصی شود

وی با بیان این مطلب که باشگاه‌های بزرگ مثل پرسپولیس باید به معنای واقعی به سمت خصوصی شدن پیش بروند، خاطرنشان کرد: وقتی شخصی مثل آقای هدایتی پول خرج می‌کند، طبیعی است که نمی‌خواهد در سایه باشد. با این شیوه نمی‌شود تیمداری کرد اگر بخواهیم از نیروهای متمول در فوتبال به درستی بهره ببریم، باید باشگاه‌ها را به سمت خصوصی‌شدن پیش ببریم. کسی که خرج می‌کند، انتظار دارد تصمیم‌گیرنده باشد. با این وضعیت فوتبال به جایی نمی‌رسد.

پنجعلی در ادامه می‌افزاید: این که هر روز یک مدیر بیاید و یک نتیجه‌ای بگیرد و برود، نفعی برای فوتبال ندارد. این همه پول بی‌حساب و کتاب خرج می‌شود، در حالی که اگر اصولی باشد، به درآمدزایی هم منجر می‌شود. حداقل اگر تکلیف روشن باشد و فوتبال به بخش خصوصی واگذار شود، کسی که سرمایه‌گذاری می‌کند به دلیل سرمایه‌اش دلسوزی نشان داده و پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهد.

در دوره کاشانی ناهماهنگی به حداقل رسیده بود

امیر عابدینی که تجربه سال‌ها مدیریت در پرسپولیس را در کارنامه دارد، در خصوص دوره مدیریت حبیب کاشانی در پرسپولیس به «جام‌جم» می‌گوید: در دوره حبیب کاشانی ناهماهنگی و ناهمگونی وجود داشت اما به حداقل رسیده بود، افشین قطبی که سکاندار مسائل فنی بود به نظر من از ابتدا هم به فکر فصل بعد نبود، طبیعی است که در فصل بعد باید تعدادی از بازیکنان جا به جا می‌شدند تا طراوت و شادابی تیم حفظ شود، تیم قطبی در فصل دوم حضورش شادابی زمان کاشانی را نداشت و همین از مهم‌ترین دلایل افت پرسپولیس در لیگ هشتم بود. ضمن این‌که میانگین سنی پرسپولیس پایین نیامد و در عین حال بازیکنان کلیدی این تیم در خط حمله دچار مصدومیت شدند تا از نظر فنی دست مربیان بسته بماند.

وی در ادامه می‌افزاید: باید در نظر داشت که حمایت‌هایی که در زمان کاشانی از پرسپولیس می‌شد، در زمان مصطفوی وجود نداشت. در ضمن ورود هدایتی به هیات‌مدیره پرسپولیس بدون تعریف لازم بود، معلوم نشد او چرا آمد و چرا قرار است برود. خبر دارم که او در تازه‌ترین اظهاراتش اعلام کرده است که از پرسپولیس بالغ بر 4 میلیارد تومان طلب دارد. حال سوال اینجاست که آقای هدایتی از باشگاه طلب دارد یا برای کمک به این باشگاه آمده بود یا سوال مهم‌تر این‌که هرکس دیگری هم پول داشته باشد می‌تواند در امور مهمی مثل اداره باشگاه پرسپولیس دخل و تصرف کند یا هدایتی شخص خاصی بوده است که این اجازه را پیدا کرده است؟

محبوبیت، خدمت و صداقت می‌خواهد

عابدینی با اشاره به نحوه پرداخت هزینه‌ها در باشگاه پرسپولیس می‌گوید: وقتی بازیکن یا مربی می‌داند از طرف شخص خاصی مورد حمایت مالی است و تامین می‌شود، طبیعی است که او را طرف حساب خود می‌داند. خبری که این روزها در حد فاجعه است کوچ احتمالی تعدادی از نخبه‌های پرسپولیس به استیل آذین است، چنین کسی که بازیکنان پرسپولیس را برای این تصمیم مجاب کند، نمی‌تواند هویت پرسپولیسی داشته باشد.

وی ادامه می‌دهد: نباید نکته مهمی را فراموش کرد، در ورزش می‌توان راحت معروف شد اما نمی‌توان محبوب شد، محبوبیت خدمت و صداقت می‌خواهد چون مردم به خدمات و کارنامه فرد بها می‌دهند. در این مقطع آنچه برای پرسپولیس ضروری به نظر می‌رسد، بازگرداندن اختیارات مدیرعامل است. مدیرعامل باید مقتدر باشد تا بتواند از پس حاشیه‌های تیمی مثل پرسپولیس برآید.

عابدینی رقم قرارداد بازیکنان پرسپولیس در لیگ هشتم را نیز مورد اشاره قرار می‌دهد و می‌گوید: باید دید بازیکن چطور در مقابل قراردادش توجیه شده است. اگر برای او جا بیفتد که قرار است 34 بازی انجام دهد و ارزش او در هر بازی 10 میلیون تومان است، به کمتر از 340 میلیون راضی نمی‌شود. اما اگر بداند در هر بازی باید 12 امتیاز بگیرد یعنی 68 امتیاز در طول 34 بازی نرخ فرق می‌کند، چون براساس کارایی‌اش پول می‌گیرد.

ارزش‌ها در فوتبال از بین رفته است

عابدینی معتقد است ارزش‌ها در فوتبال از بین رفته است، وی در این خصوص می‌گوید: یک روز براساس هویت در پرسپولیس یارگیری می‌شد یعنی مشخص می‌شد که بازیکن همیشه آرزو داشته است پیراهن پرسپولیس را بپوشد. آن بازیکنان حتی حاضر بودند برای پرسپولیسی شدن هزینه هم بدهند، اما حالا برای این‌که از کورس یارگیری عقب نمانیم، با هر قیمتی بازیکن را به خدمت می‌گیریم و بدون توجه به نیازهای تیمی این کار را انجام می‌دهیم. البته نباید فراموش کنیم که محدودیت در یارگیری هم باعث بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود.

استفاده نکردن از دروازه‌بان خارجی باعث شده تا یک دروازه‌بان، برای دو فصل یک میلیارد تومان طلب کند. من خودم از نزدیک شاهد چنین درخواست نامتعارفی بودم.

مدیرعامل، مجری مصوبات هیات‌مدیره

اما شنیدن صحبت‌های مجید فرخزادی نیز خالی از لطف نیست او که در دوره مدیریت کاشانی، مصطفوی و انصاری‌فرد عضو هیات‌مدیره بوده است، در مقایسه این دو دوره یعنی لیگ هفتم و هشتم به «جام‌جم» می‌گوید: ما در هشتمین دوره لیگ برتر از رفتن افشین قطبی بیشترین تاثیر منفی را پذیرفتیم. هرچند که بالاخره از دوران بحران گذشتیم اما آن شرایط بحرانی در نتایج ضعیف پرسپولیس نقش داشت. ضمن این‌که پرسپولیس به گواه آمار و تایید کارشناسان داوری بیشترین آسیب را از اشتباهات داوری دید. بعد از آن هم وینگادا با شرایط خاص وارد پرسپولیس شد. به هر حال ما همچنان در لیگ قهرمانان آسیا موقعیت خوبی داریم که می‌توانیم ناکامی‌ها را جبران کنیم.

عضو هیات‌مدیره پرسپولیس وقتی با این انتقاد مواجه می‌شود که مدیرعامل پرسپولیس نقش پررنگی در طول لیگ هشتم نداشته است،‌ یادآور می‌شود: این طور نیست. مدیرعامل طبق قانون، مجری مصوبات هیات مدیره است. هیچ عضوی از هیات‌مدیره تافته جدابافته نیست.

آقای هدایتی هم وقتی به هیات‌مدیره اضافه شد، فقط در جلسات یک رای داشت و هیچ اجباری در کار نبود. هرکس سر جای خودش قرار داشت. مطمئن باشید اگر این‌طور نبود، من در باشگاه پرسپولیس نمی‌ماندم.

فرخزادی کماکان ایجاد اختلاف و شکاف در هیات‌مدیره را همچون گذشته تکذیب می‌کند.

وی می‌افزاید: ما 4 نفر هستیم که اختلاف سلیقه داریم، اما اختلاف عقیده نداریم و در نهایت برای رسیدن به نتیجه واحد تلاش می‌کنیم.

سارا احمدیان