شمشیر دو لبه‌آنتی‌بیوتیک‌ها

او ادامه می‌دهد: هر میکروبی آنتی‌بیوتیک خاصی را برای درمان می‌طلبد و نحوه درست و به موقع آنتی‌بیوتیک‌ها بسیار مهم است.

خسرونیا به عوارض قلبی و کبدی مصرف بی‌رویه و خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها به همراه خطر مقاومت بدن نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها اشاره و اظهار می‌کند: حتی پزشکان نیز باید هنگام تجویز این دارو دقت کنند و نباید به اشتباه و با اصرار بیمار نسبت به تجویز آن اقدام کنند.دبیر کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو نیز از روند غیرمنطقی تجویز داروهای آنتی‌بیوتیک و تزریقی در نسخه‌های بیماران انتقاد می‌کند و می‌گوید: حدود نیمی از بیماران در مراجعه به پزشکان عمومی، داروهای آنتی‌بیوتیک دریافت می‌کنند.

دکتر فاطمه سلیمانی ادامه می‌دهد: میزان تجویز آنتی‌بیوتیک در برخی از استان‌ها بیش از میانگین کشوری است و حتی میزان تجویز آنتی‌بیوتیک به 70 درصد نیز می‌رسد.

وقتی بدن به دارو مقاوم می‌شود

مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور ما به حدی زیاد و غیر ضروری است که سالانه 400 میلیارد تومان را به هدر می‌دهد، مردم با مصرف این داروها خود را در معرض عوارض خطرناک و گاه کشنده قرار می‌دهند و البته نگرانی دیگر شروع موج مقاومت میکروب‌ها علیه آنتی‌بیوتیک‌های در دسترس مردم است.

اهمیت این مساله آنقدر زیاد است که وزیر بهداشت نیز در مورد آن اظهار نظر می‌کند: مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان سرماخوردگی باور غلطی است که متاسفانه پزشکان به آن دامن زده‌اند، سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که متاسفانه اکثر پزشکان خودشان و گاه با اصرار بیماران برای درمان آن بدون این‌که نیازی باشد آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند.

به گفته لنکرانی مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک چند ضرر مهم دارد، اول ضرر اقتصادی آن به مردم و کشور است که برآورد شده همین مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک سالانه حدود 400 میلیارد تومان سرمایه مملکت را هدر می‌دهد.

اما ضرر مهم‌تر آن که به سلامت مردم مربوط می‌شود این است که آنتی‌بیوتیک یک داروی بی‌ضرر نیست و هر فرد با مصرف این دارو خود را در معرض عوارضی قرار می‌دهد که گاهی می‌تواند کشنده هم باشد، غیر از این مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها طول مدت درمان را طولانی‌تر می‌کند.

او می‌گوید: مساله دیگر مقاومت میکروب‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک‌هاست که به علت مصرف بی‌رویه به وجود می‌آید به همین علت بعداً که فرد واقعاً نیازمند آنتی‌بیوتیک می‌شود دچار این مشکل می‌شود که میکروبی که می‌شد با یک آنتی‌بیوتیک ارزان قیمت آن را کنترل کرد حتی با آنتی‌بیوتیک گران قیمت هم قابل کنترل نباشد.

به گفته وزیر بهداشت این دو ضرر در کشور ما به قدری سنگین است که اصلاً قابل محاسبه نیست و حتی می‌توان گفت ضرر مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران از نفع آن بیشتر است، به دلیل همین مسائل کم‌کم با موج مقاومت میکروب‌ها به آنتی‌بیوتیک‌های در دسترس مردم در کشور مواجه می‌شویم به نحوی که مجبوریم برای جبران این مساله آنتی‌بیوتیک‌های گران قیمت را به سختی در کشور تامین کنیم تا مقاومت میکروب‌ها به آنتی‌بیوتیک‌های در دسترس مردم را جبران کنیم.

فرهنگ‌سازی‌

این‌که چگونه آنتی‌بیوتیک‌ها را مصرف کنیم تا از عوارض آنها در امان باشیم نیازمند فرهنگ‌سازی و توجه است.

رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی معتقد است با آموزش و فرهنگ‌سازی باید مردم را مطلع کنیم و پزشکان نیز باید از تجویز غیر ضروری‌ پرهیز کنند.

 خسرو نیا به ارزان و در دسترس بودن آنتی‌بیوتیک‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: این‌که این دارو را در منزل داشته باشیم دلیل درستی برای مصرف آن نیست.

وزیر بهداشت هم معتقد است:‌ برای جبران این مساله باید در دو سطح فرهنگ سازی کنیم اول این‌که مریض به پزشکش اعتماد کند و وقتی پزشک گفت آنتی‌بیوتیک لازم نیست، اصرار نکند، متاسفانه تحقیقی در کشور انجام شده است که نشان می‌دهد حداقل 50 درصد مردمی که دچار سرماخوردگی می‌شوند توقع دارند که حتماً پزشکشان به آنها آنتی‌بیوتیک بدهد.

به گفته لنکرانی راه‌حل دیگر این است که در بازآموزی‌‌ها و برنامه‌های آموزش مداوم، پزشکان را در این مورد آگاه کنیم و البته نظارت‌ها هم باید تشدید شود.