سرکوب خونین علویان

درحالی‌که حسینیه‌هایکی پس ازدیگری هدف آتش‌سوزی وحملات سازمان‌یافته قرارمی‌گیرند،گزارش‌ها ازلاذقیه تا طرطوس حاکی ا‌ست علویان و شیعیان با حضور مسلحانه شبه‌نظامیان نزدیک به جولانی در حلقه‌ای از تهدید و وحشت روز را به شب می‌رسانند.فراخوان دیروز رهبران محلی برای تجمعات مسالمت‌آمیز به انبوهی از تظاهرات و درگیری‌های پراکنده انجامیده که ناظران آن را نه خشونتی مقطعی،بلکه بخشی از طرحی گسترده برای تغییر چهره جمعیتی و سیاسی سوریه می‌دانند. اکنون پس از سقوط دولت بشار اسد، امواج تسویه‌حساب‌های فرقه‌ای به ساحل کشیده شده و جامعه در میان سکوت سنگین بین‌المللی، در برابر جنگی خستگی‌ناپذیر و سیستماتیک تنها گذاشته شده است. تحولات اخیرهشدار روشنی است که کشور به سوی بحرانی عمیق‌تر در حرکت است؛ بحرانی که درصورت عدم مهار،می‌تواند الگوی تازه‌ای ازدرگیری در غرب‌آسیا ایجاد کند، پیامدهای آن همه بازیگران منطقه را دربرگیردوآینده سوریه را برای سال‌های آتی تحت تأثیرقرار دهد.
 
امواج حق‎طلبی در لاذقیه
در روز ۲۵ نوامبر (۴ آذر)، جمعیتی قابل‌توجه از علویان درمیدان الأزهری لاذقیه تجمع کردند تا خشونت‌های اخیر علیه جامعه علوی درمناطق ساحلی وحمص رامحکوم کنند.معترضان خواستار فدرالیسم وتمرکززدایی در ساختار سیاسی سوریه شده و تاکید کردند که امنیت و آینده اقلیت علوی درخطر است. آنها همزمان از موضع شیخ غزال غزال، رهبر معنوی علویان و رئیس شورای اسلامی عالی علوی، حمایت کردند. این تظاهرات در حالی برگزار شد که نیروهای امنیتی جولانی فشار زیادی بر منطقه وارد کرده بودند تا از گسترش موج بیداری علویان جلوگیری شود. با وجود فراخوان برای برگزاری اعتراضات مسالمت‎آمیز، گزارش‌هایی از شلیک گلوله به سمت تظاهرکنندگان منتشر شده است. طبق گزارش اصحاب رسانه سوری، تعدادی از جوانان معترض نیز با پرتاب سنگ واکنش نشان دادند، سپس اوضاع از کنترل خارج شد و تیراندازی برای پراکنده کردن جمعیت صورت گرفت.این تظاهرات همچنین پیامی واضح به مقامات جدیدسوریه دارد؛ علویان خواهان تضمین امنیت، عدالت و مشارکت سیاسی بیشتر‌ هستند.معترضان تاکید کردند که خشونت‌های فرقه‌ای صرفا حوادث پراکنده نیستند، بلکه بخشی از روندی نظام‌مند برای سرکوب جامعه علوی به‌شمار می‌آیند. آنها همچنین خواستار دخالت نهادهای بین‌المللی برای محافظت از حقوق اقلیت علوی شدند. به‌این ترتیب، تجمع روز ۲۵ نوامبر در لاذقیه به نمادی از مقاومت مدنی علویان در برابر نزاع فرقه‌ای تبدیل شده است. 
 
خروش مخالفان در حمص
فارغ از وقایع سواحل غربی سوریه‌ تنش در شهر راهبردی حمص نقاط اصلی شمال و جنوب کشور نیز درحال اوج‌گیری است. مقام‌های سوری بعد از یک دور جدید درگیری مقررات منع آمد و شد درحمص را لغو کردند و در عین حال استقرار نیروهای امنیتی ادامه یافت تا سرکوب محلات علوی‎‌نشین حفظ شود. با استقرار نیروها مشت آهنین دمشق تا حد زیادی به شهر بازگشته و رهبران محلی تحت فشار خواستار توقف خشونت شده‌اند و مدارس نیز پس از دو روز تعطیلی قرار است بازگشایی شوند.رسانه‌های دولتی اززخمی‌شدن مردم براثر تیراندازی وآسیب‌دیدگی خانه‌هاوکسب‌وکارهادرجریان قیام حمص خبر دادند و مقررات منع آمد و شد نیز عمدتا مناطق علوی‌نشین و مختلط شهر را دربر می‌گرفت. این رخدادها، موج تازه‌ای از مخالفت با دولت دمشق در میان اقلیت‌ها را نشان می‌دهد وحکایت از تلاش جولانی برای تثبیت هرچه بیشتر کنترل استبدادی خود دارد. 
درهمین راستا، یکی از چهره‌های علوی نزدیک به رهبران قبایل به رسانه‌های غربی گفت: «وضعیت تا حدودی پایدار شده اما برخی مردم همچنان از رفت‌وآمد و بازگشت به کار هراس دارند، چراکه حمص از زمان برکناری حکومت بشار اسد توسط هیأت تحریرالشام صحنه حملات انتقامی علیه جامعه علوی بوده است.» طی ۴۸ ساعت گذشته قبایل بدوی در واکنش به قتل یک زن و شوهر از یک قبیله بزرگ وارد محله‌های علوی‌نشین شدند و اقدام به آتش‌زدن اموال و تیراندازی به ساختمان‌ها کردند. 
 
خشم از تبعیض ساختاری
علویان عمدتا از سیاست‌های فرقه‌ای و خشونت‌بار هیأت تحریرالشام شکایت دارند‌؛ می‌گویند جولانی اقداماتش را با توجیه «مبارزه با بازماندگان رژیم اسد»پیش می‌برد اما درعمل بخش بزرگی ازجامعه علوی را هدف قرار داده است. درهمین راستا، ناظران می‌گویند که تعریف دمشق از «بقایای اسد» از شفافیت کافی برخوردار نبوده و اغلب بهانه‌ای برای سرکوب جمعی اقلیت علوی ارزیابی می‎شود. 
علاوه بر اتهامات کشتار، معترضان علوی ناراضی‌ هستند که اعضای هیأت تحریرالشام در مناطقی از ساحل، به آدم‌ربایی کودکان علوی دست زده‌اند و قتل‌های فرقه‌ای را افزایش داده‌اند. علوی‌ها از دمشق می‌خواهند مسئولیت کامل این اقدامات را بپذیرد و به امنیت و عدالت برای جامعه‌شان تضمین داده شود. 
طبق گزارش‌ها، علویان به جولانی به چشم حکومتی تروریستی و تکفیری نگاه می‌کنند که به دنبال پیگیری روند فدرالیسم و تمرکززدایی نیست، بلکه با سیاست «پاکسازی فرقه‌ای» در تلاش است ساختار جمعیتی وسیاسی سوریه را به نفع گفتمان تکفیری خود بازسازی کند. 
علویان، با حمایت برخی رهبران محلی، تجمعات اعتراضی راه‌اندازی کرده‌اند تا صدای مطالبات امنیتی، عدالت قضایی و مشارکت سیاسی‌شان را به گوش جهانیان برسانند ونشان دهندکه این منازعه صرفا یک درگیری نظامی نیست، بلکه معضل عمیقی با ریشه‌های فرقه‌ای و جمعیتی است. 

حکومت وحشت جولانی
در پی تصرف دمشق توسط هیأت تحریرالشام دردسامبر۲۰۲۴، موجی ازکشتارهای جمعی و اعدام‌های بیرون از چارچوب قانونی در نواحی ساحلی سوریه رخ داده است. این اقدامات شامل قتل‌های دسته‌جمعی، آتش‌زدن گسترده اموال و تخریب روستاها بوده است. سازمان ملل و گزارش‌های میدانی از تلفات گسترده غیرنظامیان خبر داده‌اند. همچنین این خشونت‌ها در مقیاس ویرانگری اتفاق افتاده است. تحقیقات میدانی و گزارش‌های تحقیقی نشان می‌دهد گروه‌های وابسته به هیأت تحریرالشام و دیگر شبه‌نظامیان در برخی فاجعه‌ها نقش داشته‌اند و عملیات‌ها ساختارمند بوده است. رسانه‌های تحقیقی تعداد بالای قربانیان و نقش هماهنگ‌کننده برخی گروه‌ها را آشکار کرده‌اند.نهادهای حقوق‌بشری از نیاز به تحقیق مستقل و پیگرد عاملان سخن گفته‌اند اماجامعه بین‌المللی تاکنون پاسخ قاطعی برای متوقف کردن این موج خشونت ارائه‌نکرده است.