محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در نطق پیش ازدستورجلسه علنی دیروز (۴ آبان)با انتقاد صریح ازاین دوچهره گفت:«در شرایطی که همکاریهای راهبردی ما با روسیه در حال پیشرفت است، مواضع رئیسجمهور و وزیر خارجه پیشین به این مسیر لطمه وارد کرده است.» او با تأکید بر لزوم اولویت دادن به منافع ملی بر گرایشهای سیاسی، افزود: «عزت و سربلندی ایران در انسجام و وحدت است. وظیفه شرعی و ملی ما ایجاب میکند امر ملی را بر ملاحظات جناحی مقدم بداریم.» این انتقادات در حالی مطرح شد که نمایندگان مجلس نیز درجلسه علنی روزگذشته باانتقاداتی صریح به روحانی، او را به دلیل سوءمدیریت و تضعیف منافع ملی مورد شماتت جدی قرار دادند. این تنشها، در بزنگاه پیروزی دیپلماتیک ایران، پرسشهایی جدی درباره تأثیر اظهارات گذشتهمحور بر آینده روابط استراتژیک کشور مطرح کرده است.
انتقادات تند مجلس از غربگرایان
در جلسه علنی روز گذشته، دیگر نمایندگان مجلس نیز با لحنی صریح به حسن روحانی،رئیسجمهور پیشین انتقاد کردند. امیرحسین ثابتی نماینده تهران با اشاره به اظهارات اخیر روحانی که مدعی بود تصمیمات مجلس با نظر اکثریت مردم فاصله دارد، او را به داشتن منافع شخصی در واکنش به اقدامات مجلس علیه بانک آینده متهم کرد. ثابتی گفت: «روحانی امروز از محبوبیت برخوردار نیست اما همچنان با اظهارات خودحاشیهسازی میکند.» او تصمیم افزایش قیمت بنزین در آبان ۹۸ را فاجعهای خواند که مشارکت انتخاباتی را کاهش داد و افزود: «اگر رضایت مردم برای روحانی مهم بود، درباره مکانیسم ماشه نیز نظرسنجی میکرد تا چنین توافقی را نپذیریم.» وی با اتهام سوءفعل و ترکفعلهای رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم، خواستار رسیدگی قضایی شد و گفت: «جایگاه او در محاکم قضایی است.»
حمید رسایی دیگر نماینده تهران اظهارات روحانی را توهینآمیز و تلاشی برای انحراف افکار عمومی از ناکامیهای دولتش خواند و پرسید: «نتیجه هشت سال مذاکره و تعامل با غرب چه بود جز تحریمهای سنگینتر و تهدیدات بیشتر؟» رسایی به پروندههای قضایی روحانی اشاره کرد و از قوه قضاییه خواست به اتهامات او از جمله آنچه تخلفات هشتساله و سرقت علمی پایاننامه دکترای میخواند رسیدگی کند. او همچنین به موضوع «سرقت فرشهای نفیس کاخ سعدآباد» اشاره کرد و گفت: «چرا این پروندهها مسکوت مانده است؟»
محمد معتمدیزاده نماینده سیرجان نیز با فهرست کردن ناکامیهای دولت روحانی، او را به بیتوجهی در بحرانهایی مانند سیل خوزستان متهم کرد و گفت: «در حالی که مردم در بحران بودند، شما در کیش تفریح میکردید.» او افزود: «قول رونق اقتصادی دادید اما همه چیز را به برجام گره زدید. ارزش یارانه سقوط کرد، بورس نابود شد و دلار از ۳۰۰۰ تومان به ۳۰ هزار تومان رسید. در آبان ۹۸ بنزین گران شد و شما مدعی بیخبری بودید. امروز چگونه طلبکار شدهاید؟»این انتقادات که با واکنشهای تند نمایندگان همراه بود، نشاندهنده نارضایتی عمیق مجلس از رویکردی است که به اعتقاد آنها، نهتنها در گذشته به کشور آسیب رسانده، بلکه امروز نیز وحدت ملی را در برابر غرب تضعیف میکند.
ظریف و تضعیف اتحاد استراتژیک
محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین در سخنرانی ۲۴مهر در دانشگاه تبریز، با طرح ادعاهایی علیه روسیه، به روابط تهران ــ مسکو آسیب رساند. او مدعی شد مسکو دو خط قرمز علیه ایران دارد: «نخست ایران نباید روابط آرام با جهان داشته باشد. دوم نباید با جهان درگیر شود.» این سخنان در واکنش به اظهارات سرگئی لاوروف بود که مکانیسم آمریکایی اسنپبک را دام حقوقی» خواند و گفت مکانیسم ماشه مستقیما میان ظریف و جان کری طراحی شده است. ظریف پاسخ داد: «اسنپبک نه محصول گفتوگوی من با کری بودو نه در روزهای آخر مذاکرات.این جایگزین پیشنهاد نامناسب لاوروف و فرانسویها بود.» او همچنین روسیه را به افشای اطلاعات محرمانه ایران، ازجمله سفر سردار سلیمانی و فروش پهپادها متهم کرد.
این سخنان، درحالی مطرح شد که روسیه و چین اخیرا در کنار ایران، با ارسال نامهای مشترک به سازمان ملل، مکانیسم ماشه را فاقد اعتبار حقوقی خواندهاند. نامه مشترک وزرای خارجه ایران، روسیه و چین به سازمان ملل، تلاش اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه رابیاعتبارکرد ونشان داد بلوک شرق،با حمایت جنبش غیرمتعهدها، دربرابر غرب ایستاده است. قالیباف این تحول راتغییرموازنه قدرت جهانی خواندوتأکید کرد:«براساس بند ۸ قطعنامه ۲۲۳۱، محدودیتها علیه ایران پایان یافته و پرونده هستهای از دستور کار شورای امنیت خارج شده است.» او افزود: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید به قطعنامه ۲۰۱۵ پایبند باشد، نه تفسیرهای یکجانبه غرب.» اما اظهارات ظریف و روحانی، به جای تقویت این جبهه، به انسجام ملی آسیب زده و بهانهای برای سوءاستفاده رسانههای غربی فراهم کرده است.
فراخوان به انسجام ملی
قالیباف در پایان نطق خود، با دعوت از همه گروههای سیاسی به حمایت از دستاوردهای دیپلماتیک، گفت: «ایستادگی ایران با حمایت شرکای جهانی به ثمر نشسته و انتظار میرود همه سلیقهها صدای رسای ملت در برابر فشارهای خارجی باشند.» انتقادات نمایندگان مجلس نیز نشاندهنده عزم جدی برای مقابله با هرگونه تفرقهای است که منافع ملی را تهدید میکند. در این برهه حساس،که ایران درحال بازنویسی قواعد بازی جهانی است،پرسش این است که آیا ظریف و روحانی با بازنگری در رویکرد خود به انسجام ملی کمک خواهند کرد یا با تداوم حاشیهسازی، به تلاشهای دیپلماتیک کشور آسیب خواهند زد و در شرایطی که آمریکا و اروپا با بدعهدهای مکرر ازتحریم تا جنگ بر مردم ایران فشار وارد میکنند این افراد و نزدیکان آنها بر غربگرایی افراطی خود اصرار میورزند و با اظهارنظرهای سیاسی مسیر دستیابی به منافع ملی در پرتو همکاری با شرکا را مخدوش خواهند کرد.
لاریجانی: رسانهها راه دوقطبیهای کاذب را سد کنند
دبیر شورای عالی امنیت ملی در نامهای کوتاه و دستنویس به مدیران رسانهها، برلزوم جلوگیری ازگسترش دوقطبیهای کاذب برای حفاظت از کشور در برابر خطرات تأکید کرد. متن این نامه به شرح زیر است:
سلام علیکم
برای دفع خطرات از کشور سرافرازمان ایران دو نکته مهم است:یکی تقویت نیروهای مسلح، پیگیری این مورد با ما و مهمتر، حفظ انسجام ملی و سد کردن راه گسترش دوقطبیهای کاذب تا مسیر توسعه ملی فراهم گردد؛ پیگیری و کمک درباره این موضوع با شما اهالی معزز رسانهها.