رسالت روشنگری‌زنان

نخستین جشنواره بین‌المللی رسانه‌ای خورشید با شعار «زنان روشنگری می‌کنند» به یاد شهیده راه روشنگری شیرین ابوعاقله که به دست رژیم اشغالگر قدس به شهادت رسید، برنامه‌ریزی شد. شیرین ابوعاقله (۳آوریل۱۹۷۱ ـــ ۱۱می۲۰۲۲) خبرنگار فلسطینی بود که به مدت ۲۵سال در شبکه عربی زبان الجزیره فعالیت می‌کرد. او یکی از خبرنگاران فعال در خاورمیانه بود که اخبار مرتبط با فلسطین را پوشش می‌داد. در ۱۱می۲۰۲۲ درحالی که مشغول پوشش اخبار حمله نیروهای ارتش اسرائیل به شهر جنین در کرانه باختری بود، مورد هدف نیروهای اسرائیلی قرار گرفت و به‌دلیل اصابت گلوله به سر جان باخت.

۱۰۰زن فعال رسانه‌ای از ۴۰کشور دنیا

جشنواره رسانه‌ای خورشید با مشارکت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور بانوان و خانواده ریاست جمهوری و شهرداری مشهد برنامه‌ریزی و عملیاتی شد.این رویداد در دو بخش داخلی و بین‌الملل برگزار شد که در بخش داخلی، بیش از۲۴۰ اثر از خبرنگاران در حوزه زنان و خانواده به دبیرخانه ارسال شده بود.همچنین ۱۰۰زن از ۴۰کشور جهان دعوت شده‌اند که هیات انتخاب جشنواره با توجه به سوابق و فعالیت‌های ویژه این افراد در حوزه زن و رسانه، ۱۵نفر را معرفی کرد.فرشاد مهدی پور، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در این ارتباط توضیح داد: زنان فعال رسانه‌ای مؤثر در جهان به جشنواره دعوت شدند تا بتوانیم شعار این رویداد فرهنگی ـــ رسانه‌ای را محقق کنیم. مدیران رسانه‌ای زن جهان اعم از الجزیره، تلویزیون چین، خبرگزاری روسیه و خبرگزاری دولتی مکزیک و زنان تاثیرگذار آسیایی و شش کشور اروپایی از جمله انگلیس، ایتالیا، فرانسه، کرواسی به ایران دعوت شدند و تلاش شد با حضور زنان فعال رسانه‌ای موثر جهان در ایران، شعار این رویداد فرهنگی رسانه‌ای را محقق کنیم.

تبدیل مسأله خانواده به دستوری جهانی

انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور در اولین جشنواره بین‌المللی رسانه ای خورشید گفت: تلفیق دو تمدن ایرانی ـــ اسلامی موجب شکوفایی و بالندگی افزون فرهنگ و هنر این مرز و بوم شد و در هر دو تمدن آثار زنان را شاهدیم، اما در سده گذشته این سرزمین که سرشار از ثروت‌های خدادادی است، مطمع استعمارگران و مستکبران قرار گرفت و قدرت‌های غربی با دخالت در امور ایران اسلامی تلاش کردند از طریق جنگ‌های سخت و نرم، حاکمیت و هویت این کشور را به چالش بکشند اما زنان و مردان غیور با ایستادگی و مقاومت اجازه ندادند نفوذگران سیاسی، نظامی و فرهنگی بیگانه به اهداف شوم خود دست یابند.وی بیان کرد: زنان رسانه ای ایران نیز همچنان استوار ایستادند و همچون ابوعاقله حرکتی را ایجاد کردند که دشمن حتی از جنازه آنان در وحشت است اما امروز زنان دنیا در کنار تروریسم حکومتی ویرانگر با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند که نتیجه افراط‌گرایی و بهره‌جویی ظالمانه از وجود و جنسیت زن در این مجامع است. خزعلی عنوان کرد: مصیبت‌ها و آسیب‌هایی که متوجه زنان در مجامع بین‌المللی و در سطح کلان است، ما را موظف می‌کند ـــ همان‌طور که رئیس جمهور در سازمان ملل مطرح کرد ـــ مسأله خانواده را به یک دستور کار جهانی تبدیل کنیم و اجازه ندهیم خانواده و جنسیت مثل بسیاری از ثروت‌های فرهنگی انسانیت به تاراج رفته و بازیچه سودجویان قرار گیرد و با حفظ و حمایت از خانواده اجازه ندهیم به‌عنوان ابزار جنسیت و خانواده‌های چندگانه و غیرطبیعی در حق بشریت جنایت کنند. وی گفت: رهبر انقلاب اسلامی معتقدند که زنان می‌توانند تاریخ را با تدبیر و درایت خود و با تبیین و روشنگری تغییر دهند، آن‌گونه که حضرت زینب(س)، نواده پیامبر گرامی اسلام که این روزها در ایام میلاد با برکت ایشان هستیم، چنین عملکردی را به‌عنوان الگویی عملی در تاریخ ثبت کرد. خزعلی در پایان گفت: «زنان نه‌فقط به‌خاطر منافع معنوی خود بلکه برای این‌که منافع فرزندان و همه مردان و زنان بلکه بشریت دچار آسیب نگردد در این مسیر روشنگری می‌کنند. این روشنگری از عهده زنان بر می‌آید و قوی و استوار از حق در برابر باطل، دروغ و تزویر دفاع خواهند کرد و شما زنان پیام‌رسان و تبیین‌گر از آن زمره هستید.»

اتحادی تازه برای بازنمایی نقش تاریخی زنان

وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی گفت: «کارکردجشنواره بین‌المللی خورشید ساختن یک اتحاد تازه است تا یک نظام آگاهی‌بخش، واقع‌گرا و آرمان‌ساز را به‌تدریج سامان دهد و زنان را در نقش تاریخی خود بازنمایی کند، زنان و بانوانی که در تاریخ معاصر جهان از یک‌سو، بزرگ‌ترین قربانیان فرهنگی و تمامیت‌خواهی مادی هستند و ازسوی دیگر، بزرگ‌ترین نیرو علیه همین سکولاریسم افسارگسیخته محسوب می‌شوند.»
محمدمهدی اسماعیلی در اختتامیه جشنواره بین‌المللی خورشید در مشهد افزود: «این خیزش برای شکستن کلیشه‌هاست و قدرت زنان آزاده جهان، هژمونی جدیدی را به میدان فرهنگ خواهد آورد.»وی با طرح این پرسش که چرا قدرت زنان در آینده فرهنگی جهان اهمیت دارد، ادامه داد: «باید آگاه باشیم در عصری زندگی می‌کنیم که همه نظم‌ها در حال تغییر و اتحادها و ائتلاف‌های تازه‌ای در حال شکل‌گیری است و بسیاری از داده‌ها و مطالعه‌ها نشان می‌دهد که فرهنگ، سیاست و رسانه در جهان از روند سکولارسازی و فرهنگ‌ستیزی عقب‌نشینی خواهد کرد.»
​​​​​​​به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، امروزه در کنار شکل‌گیری جغرافیای سیاسی جدید، یک جغرافیای فرهنگی نوین در حال شکل‌گیری است و هرکدام از ما روند این تغییرات را نشناسیم، نمی‌توانیم نقش سازنده خود را در جهان فردا به‌درستی ایفا کنیم.
اسماعیلی تصریح کرد: «امروز در جهان قدرتی شکل گرفته که چشم‌اندازهای سکولار در فرهنگ و رسانه را تضعیف کرده و چشم‌اندازهای حکمی و معنوی را ممکن ساخته است، همان‌طور که پیش‌بینی نمی‌شد معادلات جغرافیای سیاسی در بین بلوک‌های قدرت از پنج سال گذشته تغییر کند و پیمان‌های جدید با هدف عقب‌راندن قدرت غربی روی دهد، دهه آینده شاهد برهم‌خوردن نظم سرمایه‌داری هستیم که امروز همه چیز و ازجمله زنان را مانند کالا معرفی و مصرف می‌کنند.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر این‌که نباید در دام این دستگاه محاسباتی روبنایی به خصوص در عرصه فرهنگ و رسانه افتاد، بیان کرد: «عصر پایان سلطه رسانه‌های جهانی آغاز شده و در این عصر زنان و روشنگری آنان دیگر یک شعار نیست، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است که باید برای آن ائتلاف‌های فکری تازه شکل داد.»
اسماعیلی افزود: «کارکرد جشنواره بین‌المللی خورشید ساختن یک اتحاد تازه است تا یک نظام آگاهی‌بخش، واقع‌گرا و آرمان‌ساز را به‌تدریج سامان دهد و زنان را در نقش تاریخی خود بازنمایی کند، زنان و بانوانی که در تاریخ معاصر جهان از یک‌سو، بزرگ‌ترین قربانیان فرهنگی و تمامیت‌خواهی مادی هستند و از سوی دیگر، بزرگ‌ترین نیرو علیه همین سکولاریسم افسارگسیخته محسوب می‌شوند.»
وی با اشاره به یادبود شهیده شیرین ابوعاقله در این جشنواره ادامه داد: این بزرگداشت تنها یک حرکت نمادین نیست، بلکه پاسداشت فرهنگی و معنوی است که به ما قدرت برهم‌زدن معادلات سنتی را یادآور‌می‌شود.

تقدیر از ۲۰ فعال رسانه‌ای ایران و جهان

در اختتامیه جشنواره بین‌المللی خورشید از آثار برگزیده نیز تقدیر به‌عمل‌آمد.در بخش تصویر، مستند خبری، خانم فاطمه شهدوست از خبرگزاری صداوسیمای مرکز خراسان‌رضوی برای گزارش تصویری هویت از جنس ایرانی تقدیر به‌عمل‌آمد.در بخش مکتوب گزارش، سعیده اسدیان از خبرگزاری برنا برای گزارش «تو خواستنی نیستی» و مریم خباز از روزنامه جام‌جم برای گزارش «شورش تبلیغات علیه سبک زندگی» برگزیده شدند.در بخش مصاحبه، سعیده آل‌ابراهیم از روزنامه شهرآرا با عنوان «رویش مهر بند بانوان» و در بخش یادداشت الناز عباسیان از روزنامه همشهری، برای یادداشت «زندگی به سبک آدم‌های خوب» مورد تقدیر قرار گرفتند.پس از آن، از ۱۵نفر ازفعالان رسانه‌ای و خبرنگاران استکبارستیز حاضر در جشنواره نیز تقدیر به‌عمل‌آمد.هرچند نخستین جشنواره رسانه‌ای خورشید پایان یافت اما این پایان آغاز رخدادی تازه در حوزه رسانه و روشنگری در عرصه زنان و خانواده بود. قرار است جشنواره خورشید از این پس به‌صورت دوسالانه در مشهد برگزار خواهد شد.

جشنواره بین‌المللی خورشید  در یک نگاه 
دو بخش داخلی و بین‌الملل 
۱۰۰ زن از ۴۰ کشور
۱۵ برگزیده خارجی 
۵ برگزیده داخلی