کمبودمعلم در قلب‌تهران

البته در روز‌هایی که پاسخگویی مسئولان آموزش و پرورش به پایین‌ترین سطح ممکن رسیده و برقراری ارتباط با متولیان تقریبا برای خبرنگاران به کاری شاق تبدیل شده، گرفتن پاسخ منفی یا مثبت نسبت به مندرجات این گزارش برای ما میسر نشد و فقط یک اظهارنظر غیررسمی از مسئولی رسمی دست‌مان را گرفت مبنی بر این که «هیچ گزارشی مبنی بر کمبود معلم به دست‌مان نرسیده است».

با این حال پدر و مادر‌هایی که با ما حرف زدند و به جام‌جم اطلاعات دادند و مشکلات فرزندان‌شان را با رسانه در میان گذاشتند به هیچ‌وجه این اظهارنظر را تایید نکردند، چرا که آن‌ها با چشم خود می‌بینند کمبود معلم و کلاس‌های درسی که در آن اوقات دانش‌آموزان به بطالت می‌گذرد، حقیقتی انگار نشدنی است.

ما معلم نداریم

در روز‌های اخیر به صورت تصادفی از چند پدر و مادر در تهران پرسیدیم آیا فرزند شما بدون معلم مانده است یا خیر که آن‌ها با اطمینان خاطر گفتند نه. اما باز هم به‌صورت تصادفی با چند نفر از والدین که آن‌ها را مشت نمونه خروار در نظر گرفتیم، صحبت کردیم که پاسخ پرسش ما را با بله دادند. یکی از این مادر‌ها در منطقه ۱۱ساکن است و فرزندش که دانش‌آموز دختر پایه چهارم است روایت عجیبی برای ما نقل کرد. ماجرا این است: «از اول مهر تاکنون برای بچه‌های کلاس چهارم سه معلم متفاوت آمده، چون معلم اول به علت شلوغی کلاس درس و تعداد بالای دانش‌آموزان حاضر به ماندن نشده و نفر دوم هم که سن‌ش بالا بود با تاکید آموزش و پرورش بازنشسته شد و کلاس را رها کرد. معلم سوم فعلا مانده که نمی‌دانیم ماندنش ادامه‌دار است یا نه». پدر یکی از دانش‌آموزان کلاس نهمی که در منطقه ۲۱ تهران درس می‌خواند نیز دیروز به ما گفت پسرش از ابتدای مهر تا امروز معلم زبان انگلیسی ندارد و اگر مدیر یا معاون وقت کنند گاهی در کلاس حاضر می‌شوند. در منطقه ۱۶ تهران نیز پدری دیگر با این‌که تاکید کرد فرزند او معلم و اتفاقا معلم بسیار خوبی دارد، اما گفت دانش‌آموزان دو کلاس دوم در همان مدرسه از ابتدای سال معلم ندارند.

نمونه‌ای عجیب و کم‌سابقه

میان این همه شنیدن از کمبودها، اما روایت یک پدر از وضعیت دختر دانش‌آموزش با دیگران متفاوت بود. او نگران بود و خواستار پیگیری این وضع از مسئولان آموزش و پرورش که به ما توضیح داد: «در مدرسه هیات‌امنایی فرزندم در منطقه ۱۷، چهار معلم در کلاس دختر او حاضر می‌شوند. به این معنی که اگر اکنون معلم درس فارسی به کلاس می‌آید، برای زنگ بعد معلمی دیگر ریاضی درس می‌دهد و در زنگ سوم نیز معلم دیگر در کلاس حاضر می‌شود و این معلمان همین‌طور در میان کلاس‌های پایه دوم می‌چرخند تا هیچ کلاسی بدون معلم نماند.»

البته همه می‌دانیم در دوره ابتدایی همواره تاکید بر حضور معلم واحد در کلاس‌های درس است، چون ارتباط میان معلم و دانش‌آموز بهتر برقرار می‌شود و کودکان در برخورد با معلمان مختلف دچار سردرگمی نمی‌شوند، اما شواهد نشان می‌دهد کمبود نیروی انسانی این قاعده بنیادین را تغییر داده است.

بی‌خیال آزمایشگاه

علاوه بر روایتی که به رشته تحریر درآمد، اتفاق کم‌سابقه دیگری نیز در تهران در حال رخ دادن است که مادر یکی از محصلان مقطع متوسطه که در رشته علوم تجربی درس می‌خواند آن را برای ما نقل کرد. در جلسه‌ای که روز گذشته مدیر مدرسه با والدین تشکیل داده، رسما اعلام شده که کتاب آزمایشگاه برای دانش‌آموزان تدریس نخواهد شد، زیرا برای این کتاب معلمی وجود ندارد. بعد از اعتراض این مادر در جلسه، اما مدیر توضیح داده اگر توانستند معلم شیمی یا فیزیک را راضی به تدریس کنند بخش‌های مرتبط کتاب توسط این دو معلم تدریس خواهد شد و سایر بخش‌ها را نیز اگر معاون‌مدرسه به مباحث آن آشنایی داشت، به دانش‌آموزان آموزش خواهد داد. این درحالی است که این مادر به نقل از دخترش که از حال و روز دوستانش در یکی دو مدرسه دیگر در منطقه ۱۱ باخبر است نیز به ما می‌گوید آن‌ها هم برای درس آزمایشگاه همین مشکل را دارند.

بودجه تجهیزات تزریق شد

کمبود معلم برای درس آزمایشگاه در رشته تجربی در شرایطی به گوش ما رسیده که برخی والدین می‌گویند درمدرسه فرزندان آن‌ها تجهیزات آزمایشگاهی نیز چنگی به دل نمی‌زند و ما نیز بر اساس یافته‌های قبلی خود تاکید می‌کنیم نه فقط تجهیزات آزمایشگاهی بلکه بسیاری از تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی در مدارس کشورمان ناقص است.

البته مدارس اگر جزو نوساز‌ها باشند، سازمان نوسازی مدارس آن‌ها را تجهیز شده به آموزش و پرورش تحویل می‌دهد، ولی وقتی سنی از مدارس می‌گذرد و این تجهیزات به هر دلیل از رده خارج می‌شوند، ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها باید به سازمان نوسازی درخواست تامین تجهیزات بدهند.

در همین ارتباط میثم حاجی‌پور، سخنگوی سازمان نوسازی مدارس کشور به جام‌جم توضیح می‌دهد همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید تجهیزات آموزشی کمک آموزشی و هنرستانی به ارزش ۲۰۰۰میلیارد تومان میان استان‌های کشور توزیع شد که ۵۰۰میلیارد تومان از آن مختص هنرستان‌ها بود؛ بنابراین تجهیزات به آموزش و پرورش تحویل داده شده و اگر جایی کمبودی وجود دارد ادارات کل استان‌ها باید پاسخ بدهند.

البته حسن تجهیزات و امکانات فیزیکی این است که با تزریق بودجه حال و روزشان بهتر می‌شود، ولی امکانات غیرمادی که معلم مهم‌ترین آنهاست را چه باید کرد که از یک نابسامانی کهنه رنج می‌برد و امسال نیز با وجود ابلاغ دستورالعملی ممهور به مهر و امضای وزیر هنوز بسامان نشده است.

روزنامه جام جم