هزار کارزار آموزشی

در این بین اما هستند کارآفرینانی که برای حل مشکلات کشور به سهم خود قدم برمی‌دارند تا از زیر بار مسؤولیت اجتماعی خود شانه خالی نکرده باشند. ‌

برای نمونه عده‌ای از آنها با شعار «آموزش برابر برای همه» پویشی راه انداخته‌اند که تاکنون به نتایج خوبی رسیده است.‌ آنها ابتدا هدف‌شان معطوف به ساخت مدرسه بود. بعد اما با شیوع ویروس کرونا در کشور و مطرح‌شدن آموزش از راه دور و افزایش دانش‎آموزان بازمانده از تحصیل ‌‌فعالیت‎هایشان کامل‌تر شد‌. به همین دلیل پویش‎هایی برای ارتقای سطح آموزشی راه‎اندازی کردند‌‌.

در پویش‌های دیگری که شکل گرفت آنها برای تهیه وسایل آموزشی تلاش کردند تا شعار عدالت آموزشی در آموزش از راه دور برقرار شود. اعضای این گروه کارآفرین با کارزار «ایران من» بیش از ۱۳۰ مدرسه با معماری خاص و کاربری‌های متفاوت در کشور ساخته‌اند.

در ادامه با اعظم ولایتی، مسؤول اجرایی پویش ایران من همراه شده‌ایم. ‌او درباره فراز و فرودهای این پویش می‎گوید.

پویش آنها سال ۱۴۰۰ وارد فاز جدیدی شده است و آنها برای فاز دوم پویش اجرای برنامه‎های کامل‏تری را در دستورکار خود قرار داده‌اند. به گفته او، ارتقای سطح آموزشی و افزایش ساخت مدارس از برنامه‌هایی است که برای آنها در اولویت قرار دارد.

داستان این پویش را باید از آخر تعریف کرد. از روزهای پایانی سال ۹۸. از زمانی که ویروس کرونا در کشور شایع شد و کرونا نه‌تنها کسب‎وکارها که امکان حضور در کلاس‎های درس را هم از دانش‎آموزان گرفت. این روزها دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل نه به دلیل شرایط نامناسب خانواده که به دلیل همه‌گیری ویروس امکان حضور در مدرسه و آموزش را ندارند. شعار ابتدایی پویش ایران من اما برقراری عدالت آموزشی بود و بنابراین پس از شیوع ویروس کرونا و با وجود همه فعالیت‎های ابتدایی یعنی ساخت مدرسه در شهرستان‌ها و روستاهای محروم اقدامات دیگری هم برای ارتقای سطح آموزشی انجام شد.

پویش‌ هایی برای ارتقای کیفیت آموزشی

بیش از صد مدرسه در فاز نخست این پویش یکی پس از دیگری قد علم کرد. در روستاها و شهرستان‎ها. سوال اما این است که شعار برقراری عدالت آموزشی با ساخت مدرسه انجام می‎گیرد؟ نگاه اعضای گروه از همان ابتدا نه‌تنها کمی که کیفی بوده است. آنها فقط به فکر توسعه فضای آموزشی نبودند، بنابراین در کنار راه‎اندازی پویش ایران من پویش‌های دیگری هم برای ارتقای سطح آموزشی ایجاد کردند. در همان روزهای نخست شیوع ویروس کرونا پویش توانمندسازی معلمین کار خود را شروع کرد؛ زمانی که بسیاری از دانش‎آموزان از حضور در مدرسه معاف شدند و آموزش در کشور از راه دور شد.

اعظم ولایتی، مسؤول اجرایی پویش ایران من در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح می‏دهد که از دو سال پیش آنها یک پویش مناسب معلمین راه انداختند. جامعه هدف این پویش معلمین بودند و از کارشناسان حوزه آموزش خواسته شد تا به معلمین آموزش دهند و آنها را برای آموزش غیرحضوری توانمند کنند. مجموعه نشست‎های آموزشی و بررسی روش‌های نوین آموزش از راه دور به‌صورت هفتگی در همین پویش برگزار شد و بهترین راه آموزش از راه دور معرفی شد.

در کنار این پویش، مسابقه‏ای برای معلمین در نظر گرفته شد تا هر معلمی که روش‌ نوینی در آموزش از راه دور دارد در قالب مسابقه‏ای روشش را با دیگران به اشتراک بگذارد‌. برای شرکت در مسابقه معلمین روش‌های آموزشی خود را ارسال کردند و بعد برگزیدگان انتخاب شدند. نکته مهم شرایط شرکت در این مسابقه اما این است که روش‌های جدید و کاربردی آموزش از راه دور به دیگر معلمین هم آموزش داده می‏شود. این اما تنها پویش آنها برای افزایش سطح کیفی آموزش نبوده است. تابستان ۹۹ اولین دوره پویش «زنگ تابستان» برگزار شد. در این پویش بیش از ۵۰۰ معلم در روستاهای کم‎برخوردار حاضر شدند تا به دانش‏آموزانی که به هر دلیلی به دلیل نداشتن تبلت و گوشی همراه هوشمند در روزهای سخت کرونایی از تحصیل دور مانده بودند آموزش دهند. کمپینی که دانش‎آموزان را برای شروع سال جدید آماده می‎کرد.

به جز این کمپین اما کمپین آموزش از راه دور برای بالا بردن سطح آموزشی دانش‌آموزان در مدارس راه‎اندازی شد. کمپینی که در آن وسایل آموزشی از راه دور برای دانش‌آموزان تهیه می‎کرد تا به دلیل همه‌گیری کرونا از نعمت آموزش عقب نیفتند.

مدرسه‎ای با معماری خاص

ولایتی توضیح می‏دهد از همان ابتدای شروع کار که اعضای گروه برای پویش برنامه‌ریزی می‏کردند، تعیین شد در مدت زمان پنج سال ۱۰۰مدرسه به بهره‏برداری برسد. خیلی زود ۲۲ استان انتخاب و کار ساخت‌وساز مدرسه در روستاها شروع شد.ساختن مدرسه‎ای مستطیل و مربع شکل چند طبقه با آجر و سیمان اما برای همه مناطق کشور مناسب نیست. همراهان این پویش از همان ابتدای شروع کار دوست داشتند مدرسه‌هایی مناسب با اقلیم، فرهنگ و جغرافیای مناطق بسازند.به همین دلیل با توجه به جغرافیای روستای هناران شهرستان سراوان استان سیستان و بلوچستان و با الگو گرفتن از زندگی کپرنشینی در این منطقه یک مدرسه با شاخه و برگ درخت خرما به نام نوکپر ساخته شد. به گفته ولایتی، درست است که برای ساخت مدرسه از‌ مصالحی مانند چوب و برگ استفاده شده اما پایه سازه از آهن است تا استحکام بنا بیشتر باشد. گروه مدرسه دیگری را با سقفی نیم‌دایره شکل در استان هرمزگان ساختند تا دانش‏آموزان در این مناطق گرما را کمتر حس کنند. ساختمانی که با الگوبرداری از ساختمان‎های قدیمی این استان دالانی بلند دارد و از تزئینات «خانه‌ فکری» یکی از خانه‎های تاریخی شهر الگوبرداری و با گچبری‎های هلالی و ساده تزئین شده است.

آن طور که مدیر اجرایی این کمپین می‏گوید، نگاه سازندگان مدارس هم نه تک‎بعدی که چند بعدی است. آنها دوست داشتند مدرسه‎هایی در روستاها بسازند که نه‌تنها برای استفاده چند ساعته آموزش که محلی برای گردهمایی، تبادل ایده‎ها و افزایش مهارت‏آموزی اهالی باشد. به همین دلیل مدرسه روستای سیدباز در استان سیستان و بلوچستان با معماری خاص و زیبا به‌صورت دایره‌ای شکل ساخته شد. مدرسه‎ای که حتی کارگاه سوزن‏دوزی دارد تا دانش‌آموزان بسته به فرهنگ بومی خودشان هنر دستی یاد بگیرند. مدرسه دیوار ندارد و دیوار پر از پنجره‎های دایره‌ای شکل است تا دانش‎آموزان به جز اتاق بازی در حیاط هم بازی کنند. به جز این مدارسی نیز که در استان کرمانشاه ساخته شده ، محلی برای دورهمی اهالی روستا دارد تا مراسم‌ مذهبی و ورزشی را در مدارس برگزار کنند. برخی مدارس سیستان و بلوچستان هم مکانی برای استراحت مسافران دارند و پولی که برای اسکان چند شب پرداخت می‏شود صرف نگهداری از تجهیزات مدرسه می‌شود تا مدارس نه‌فقط مکانی برای افزایش سطح آموزش که مکانی برای رفع نیازهای همه اهالی روستا باشد.

پویش‎های سرزنده

ابتدا فکر کارآفرینان جوان کارزار گزارش ما، ساخت مدرسه بود بعد اما کمپین‌های ریز و درشت دیگری متولد شدند که بسیاری از آنها نه جنبه مالی که جنبه عملی داشت. به عنوان مثال برای زیباسازی مدارسی که از قبل در روستاها ساخته شد بود، کمپین دست‎های شاد متولد شد تا دختران و پسران جوان به روستاهای کم‎برخوردار بروند و مدارس خراب را نوسازی یا رنگ‎آمیزی کنند.آن‌طور که ولایتی توضیح می‏دهد، هدف از برگزاری این کمپین‎ها جلب مشارکت عمومی و حساس کردن موضوع آموزش برای همه است. راه‎اندازی کمپین برای حضور پزشکان در روستاها و برگزاری ویزیت رایگان در روستاهای سیستان و بلوچستان از دیگر کمپین‌های برگزار شده است. کمپین‎هایی برای ساخت خانه کودک در روستاهای مرزی یکی دیگر از دستاورد‎های اعضای این گروه است. خانه‎هایی که برای پیشگیری از آسیب‎های اجتماعی راه‎اندازی شد تا هم بچه‌ها و هم والدین برای مبارزه با آسیب‎های اجتماعی آماده شوند.

تهیه وسایل برای مدارس ‌یا حتی درمان دانش‌آموزانی که به دلیل بیماری‎های لاعلاج از تحصیل دور مانده‎اند از دیگر پویش‎هایی است که ‌تاکنون به همت اعضای این گروه شکل گرفته‌اند.

از تولد تا ساخت ۱۰۰ مدرسه

حالا باید اول داستان را تعریف کرد؛ داستان تولد پویش ایران من را. همه چیز از یک روز معمولی در سال ۹۳ شروع شد. جلسه اتاق بازرگانی بود و بسیاری از اعضای اتاق در جلسه حاضر شده بودند. بعد از پایان جلسه ۶-۵ کارآفرین جوان که از قبل هم با هم دوست بودند‌ دور هم جمع شدند و درباره کسب‏وکار خود و تولیدات جدیدشان گفتند تا بحث به موضوع آموزش رسید. همان زمان بود که کارآفرینان جوان از نبود عدالت آموزشی در کشور انتقاد کردند. ایده ساخت مدرسه در مناطق کم‏برخوردار بعد از این بحث به ذهن جوانان دغدغه‏مند خطور کرد. ایده ساخت مدرسه این‌قدر به مذاق جوانان خوش‌آمد که همان‌جا برای عملی کردن آن مبلغی جمع کردند و در روستای ناظر پاپی استان لرستان یک مدرسه ساختند.

برای ساخت مدرسه کارآفرینان جوان هزینه ساخت مدرسه را به ۱۰ سهم تقسیم کردند و هرکدام از کارآفرینان و خیرینی که تمایل در مشارکت برای ساخت و تجهیز مدرسه داشتند پرداخت یک سهم را قبول کردند. با همین روش بیش از صد مدرسه در فاز نخست پویش ساخته شد.

از همان روزهای اول شروع به کار پویش بحث مشارکت جمعی برای اعضای گروه مهم بود. آنها دوست داشتند که اهالی روستا یا شهرستانی که در آنجا مدرسه ساخته می‎شود احساس تعلق به سازه پیدا کنند و برای حفظ و نگهداری بنای مدرسه همراه شوند. به همین دلیل در هر مکانی که مدرسه‎ای ساخته شد از اهالی محل هم خواستند تا به آنها کمک کنند. آن‌طور که ولایتی توضیح می‎دهد کمک اهالی نه به‌صورت مالی که به شکل دیگری بود. به‌عنوان‌مثال از اهالی روستا خواسته می‎شد تا دیوارها را بسازند یا از شورای روستا درخواست زمین برای ساخت می‎شد.

لیلا شوقی - جامعه / روزنامه جام جم