مدرسه خانوادگی

برای آنها سخت است که دانش‌ آموز با پلتفرم‌های ناقص آموزش آنلاین درس را یاد بگیرد اما با همه مشکلات و نقص‌هایی که سیستم آموزش آنلاین دارد و این طور که از شواهد شیوع ویروس کرونا در کشور به نظر می‌آید، دانش‌آموزان باز هم باید در خانه و به دور از دوستان و مدرسه، درس و مشق را به صورت مجازی یاد بگیرند و انجام دهند.

خارج از بررسی نکات مثبت و منفی آموزش آنلاین در ایران، در این گزارش به بررسی نقش اعضای خانواده در افزایش سطح علمی دانش‌آموزان پرداخته‌ایم.

مهم نیست که فرزندتان در چه کلاسی درس می‌خواند، شما به عنوان اعضای خانواده و نزدیکان می‌توانید تاثیرات زیادی در افزایش سطح یادگیری دانش‌آموزتان در آموزش آنلاین داشته باشید.

در ادامه به بررسی راهکارهایی برای بالابردن سطح علمی دانش‌آموزان در خانه پرداخته‌ایم. اغلب این راهکارها روحی و روانی است و بیشتر نقش حمایتی شما را می‌طلبد، برای انجام این راهکارها لازم نیست که هزینه عجیب‌وغریبی کنید یا کارهای خارق‌العاده‌ای انجام دهید. فقط کافی است با آموزش آنلاین و دانش‌آموزتان همراهی کنید.

مدرسه کوچک خانگی: برای لحظه‌ای تصور کنید فرزند شما در روزهایی که به مدرسه می‌رفت چه کارهایی انجام می‌داد. او شب‌ها قبل از این که بخوابد، وسایل روز مدرسه‌اش را آماده می‌کرد و ساعت 10 شب در رختخواب خود می‌خوابید. صبح زود ساعت 6 از خواب بیدار می‌شد، صبحانه‌اش را میل می‌کرد، روپوش مدرسه را می‌پوشید و بعد به مدرسه می‌رفت. پشت میز در کلاس می‌نشست، همه وسایل خود شامل کیف، کتاب و نوشت افزارش را با خود می‌برد و قبل از این که معلم‌اش بیاید، روی میز مدرسه می‌گذاشت. شما از این روند راضی بودید و اعتقاد داشتید که با این روش، خوب درس می‌خواند. انجام روزانه همه این کارها به فرزندتان نظم را یاد می‌داد و به او می‌فهماند که آموزش مهم است. حالا چه چیزی تغییر کرده است؟ با حضور در خانه، او فرصت تمرین هر روزه نظم را از دست داده و البته فراموش کرده که آموزش و یادگیری چقدر مهم است. ممکن است فرزندتان تا ساعت 10 که کلاس درس آنلاین‌اش شروع می‌شود، خواب باشد و بعد پنج دقیقه قبل از شروع کلاس، خواب‌آلود، با لباس خواب یا راحتی و صبحانه‌نخورده آنلاین شود. همه اینها اهمیت آموزش را از چشم او می‌اندازد و باعث کاهش یادگیری او می‌شود. بهترین کار این است که شما به عنوان والدین یا خواهر و برادر بزرگ‌تر، محیطی از خانه را مثلا گوشه‌ای از اتاق خوابش یا بخشی از اتاق پذیرایی را برای او مانند یک کلاس درس درست کرده و برای او میز و صندلی آماده کنید. کتاب و لوازم‌التحریرش را روی میز بگذارید و حتی از او بخواهید که روپوش مدرسه‌اش را بپوشد. آموزش و یادگیری آدابی دارد و شما باید این آداب را به فرزندتان آموزش دهید. در زمان کلاس درس، او باید پشت میز تحریرش بنشیند و در کلاس حاضر شود. با آماده‌کردن شبه‌کلاس در خانه، ذهن فرزندتان را برای آموزش آماده می‌کنید و او می‌تواند پذیرای آموزش‌های معلمش باشد. در زمان استراحت یا زنگ تفریح می‌توانید برای فرزندتان از خوراکی‌هایی که برای مدرسه او می‌گذاشتید، استفاده کنید تا تصور مدرسه‌رفتن کامل شود.

آرامش مطلق: آموزش آنلاین می‌تواند استرس‌زا باشد؛ هم برای شما و هم برای فرزندتان. برای شما استرس‌زاست چون نگران آموزش فرزندتان هستید و برای فرزندتان استرس دارد چون او معلم را نمی‌بیند و مفاهیم درسی، در قالب محتوای آموزشی، در فضای خشک و رسمی یک پلتفرم آموزشی منتشر می‌شود و فرزندتان هم باید همه این مفاهیم را بیاموزد. استرس اما باعث می‌شود که فرزندتان آماده یادگیری نباشد. اگر شما هم استرسی دارید، سعی کنید که به فرزندتان منتقل نکنید. محیط آموزش باید امن و آرام باشد. در این محیط است که فرزندتان بهتر می‌تواند درسی را که معلمش آنلاین به او یاد می‌دهد، درک کند. برای این که فرزندتان درس را بهتر یاد بگیرد، بهتر است فضا را آرام کنید. تلویزیون، رادیو و هر وسیله‌ای که سر و صدا دارد و می‌تواند باعث استرس و نگرانی فرزندتان شود یا حواسش را پرت کند، خاموش کنید یا از فضا دور نگه‌دارید. دیوارهای کلاس درس را با رنگ‌های آرامش‌بخش نقاشی کنید. اگر می‌توانید، کلاس درس او را متناسب با مقطع تحصیلی‌اش تزئین کنید. شکل‌هایی از مفاهیم درسی یا موضوعات ریاضی را برای او آماده کنید و به دیوار محل آموزش‌اش نصب کنید. از فرزندتان هم برای آماده کردن این وسایل می‌توانید کمک بگیرید تا او برای حاضر شدن در کلاس شور و شوق داشته باشد. پرده‌ای را انتخاب کنید که نور کافی را از پنجره عبور می‌دهد و لامپ‌های اتاق را طوری تنظیم کنید که چشم‌های او را آزار ندهد. یکی از راه‌های دیگر برای کاهش استرس در زمان یادگیری، کاهش فشار به فرزندتان است. او را مجبور نکنید زمانی که خسته است درس بخواند. نگاه کردن طولانی‌مدت به لپ‌تاپ یا تبلت، چشم‌های او را خسته می‌کند. ممکن است فرزندتان در زمان آموزش آنلاین به زمان بیشتری برای استراحت نیاز داشته‌باشد.

نظارت سازنده: این روزها آموزش از راه دور اجتناب‌ناپذیر است و به دلیل شرایط به‌وجودآمده، گریزی از آن وجود ندارد. شما به‌عنوان والدین یا به‌عنوان خواهر و برادر بزرگ‌تر، باید نقش خود را در برابر دانش‌آموزان خانواده ایفا و برای بهتر شدن آموزش او تلاش کنید. بهتر است که در زمان آموزش آنلاین، یک نفر از اعضای خانواده، در کنار دانش‌آموز باشد. لازم نیست که حضور شما، استرس یا نگرانی را به دانش‌آموز منتقل کند. حضور شما فقط باعث می‌شود که بدانید ضعف‌ها و نقاط قوت خواهر و برادر کوچک‌تر یا فرزندتان چیست تا بعد برای از بین بردن آن تلاش کنید.

یکی از روش‌های نظارت بر آموزش دانش‌آموز خانواده، می‌تواند با برنامه‌ریزی درسی همراه باشد. فرقی ندارد که دانش‌آموز خانواده در چه مقطعی تحصیل می‌کند، با کمک هم یک برنامه آموزشی تدوین کنید. برنامه درسی متشکل از استراحت، بازی، سرگرمی و درس‌خواندن، درست شبیه به زمانی که او به مدرسه می‌رفت و بعد از تمام شدن مدرسه به خانه می‌آمد و با برنامه‌ریزی درس می‌خواند، بازی می‌کرد و تلویزیون تماشا می‌کرد. حالا هم می‌توانید با کمک هم، برنامه درسی خود را تنظیم کنید. برنامه درسی‌ای که هم می‌تواند به او در خواندن همه درس‌ها کمک کند و هم این‌که شما را از حال و روز درسی‌اش مطلع کند و اگر بی‌توجهی یا مشکل درسی وجود دارد، آن را از بین ببرید.

آموزش متناسب: ‌شما هم برای یادگیری بهتر باید با دانش‌آموز خانه همراهی کنید. احتمالا هرکدام از اعضای خانواده، پدر، مادر، خواهر یا برادر بزرگ‌تر، عمو، دایی و خاله و عمه، در یکی از درس‌های مدرسه قوی است. یک نفرتان در ریاضی، دو نفر در علوم و نفر دیگری در زبان انگلیسی. حالا زمان آن است که آموزه‌هایتان را به یک دانش‌آموز که نیاز به کمک‌تان دارد منتقل کنید. بهتر است که وقت بگذارید و محتوای آموزشی را متناسب با مقطع تحصیلی تنظیم کنید و به دانش‌آموز خانواده‌تان کمک کنید. قبل از این اما بهتر است که نگاهی به درس‌های دانش‌آموز بیندازید و متناسب با کتاب درسی، آموزش را شروع کنید. اگر می‌خواهید در آموزش بهتر باشید یا محتوای درسی را آموزش دهید، می‌توانید از معلمش کمک بگیرید. دانستن این که دانش‌آموز خانواده یادگیری‌اش تصویری، شنیداری یا استدلالی و ترکیبی از اینهاست می‌تواند به شما در آموزش کمک کند. محیط کلاس و مدرسه، مجموعه‌ای از این یادگیری‌ها را به همراه داشته و در پلتفرم‌های آموزشی ممکن است به این مهم کم‌توجهی شده باشد. شما می‌توانید با دانستن روش یادگیری دانش‌آموز خانواده، به او کمک کنید تا سطح علمی‌اش افزایش پیدا کند.

در ارتباط باشید

درست است که بعد از شیوع ویروس کرونا در کشور، آموزش به صورت حضوری تعطیل شد و دانش‌آموزان در خانه به تحصیل مشغول شدند اما این دلیل نمی‌شود شما به عنوان والدین بی‌اطلاع از درس و مشق فرزندتان باشید.

درست شبیه قبل از شیوع ویروس کرونا، مانند زمانی که شما به مدرسه سر می‌زدید و از معلمان و اولیای مدرسه از شرایط تحصیلی فرزندتان جویا می‌شدید، امروز هم باید ارتباط‌تان را با اولیای مدرسه به خصوص با معلم فرزندتان حفظ کنید.

در فضای مجازی با او در ارتباط باشید و از او درباره سطح پیشرفت آموزشی فرزندتان سوال کنید. اگر فرزند کوچک‌تان در خانه مشکل آموزشی دارد، می‌توانید در ارتباط‌های هفتگی که با معلمش دارید، کمک بگیرید. او حتما راهکارهایی مناسب برای کمک به شما و فرزندتان دارد. در ارتباط‌های بین اولیا و معلمان، می‌توانید از او مشکل درسی فرزندتان را بپرسید یا بخواهید او روشی مناسب برای کمک به شما برای آموزش پیشنهاد دهد.

ویژگی خوب آموزش مجازی حداقل این است که شما بیشتر می‌توانید با معلم فرزندتان در ارتباط باشید و با کمک هم، مشکلات آموزشی او را حل کنید. حسن بزرگ ارتباط مجازی این است که می‌توانید با دیگر اولیا هم ارتباط بگیرید و مشکلات درسی فرزندان‌تان را با هم به اشتراک بگذارید و اگر راه‌حل مناسبی پیدا کردید، درباره آن با هم صحبت کنید.

تشکیل یک گروه از والدین در یکی از پیام‌رسان‌ها و اضافه‌کردن معلم فرزندتان می‌تواند ارتباط خوبی بین شما، معلم و دیگر والدین ایجاد کرده و البته به بالا بردن سطح آموزش فرزندتان کمک کند.

لیلا شوقی - جامعه / روزنامه جام جم