از همان روز قطعی شدن محدودیتها و اعمال تعطیلیها بسیاری به این موضوع نقد داشتند که فاصله اعلام خبر تا اعمال محدودیتها آنقدر هست که بسیاری بار سفر را ببندند و راهی جادهها شوند، همین اتفاق هم افتاد و آنطور که معاون اداره کل راهداری استان تهران اعلام کرد طبق آمار کارشناسان و ثبت دوربینهای راهداری، تنها در همین فاصله 24 ساعته اعلام خبر، ۱۲۱ هراز و ۸۷۵ خودرو از استان تهران خارج شدهاند. همه جادههای منتهی به استانهای شمالی در این بازه زمانی پرترافیک گزارش شده بود، اما این ماجرا با آغاز محدودیتها هم به نوعی دیگر ادامه یافت. آنها که جاماندگان سفر شمال بودند هم نمیتوانستند از فرصت این تعطیلات ـ حتی به قیمت جانشان ـ بگذرند.
قسم دروغ برای رسیدن به شمال
پرتکرارترین اتفاق برای رسیدن به شمال از سوی این شهروندان در راه مانده «دروغ» است. یکی از پرسنل نیروی انتظامی که محل خدمتش در یکی از ورودیهای اصلی یکی از استانهای شمالی است در صفحه شخصیاش در اینستاگرام نوشته که «باور نمیکند با این حجم از دروغ گویی» برای ورود به شهرهای شمالی رو به رو شده است. او نوشته « امشب در همان چند ساعتی که جاده را بسته بودیم چیزهای عجیبی دیدم. مسافرینی که هر نوع دروغی گفتند و هر قسمی خوردند تا فقط به شمال بیایند و ساعتها در لاین مخالف ایستاده بودند و حاضر به برگشتن نمیشدند.»
ورود با پلاک بومی
احتمالا در صورت ناکارآمدی این روش بوده که بازار روشهای دیگر برای رسیدن به شهرهای شمال داغ شده است. این بار پای بومیهای این شهرها هم به میان آمده است، جای تاسف اینکه در ابتدای فراگیری کرونا بسیاری از ساکنان شهرهای شمالی حتی بر خلاف تصمیم مسئولین شهری شخصا به مبادی ورودی شهر رفتند و مانع ورود مسافرین برای حفظ جانشان شدند و حالا اما برخی از آنها با خودروهای شخصیشان و گرفتن مبالغی اقدام به سوار کردن برخی از مسافرین و عبور از عوارضیها و گیتها میکنند. هر چند وقتی درباره این نکته از عین الله جهانی، معاون اجتماعی پلیس راهور میپرسیم او معتقد است انجام چنین کاری آنقدر کم بوده که قابل انتشار نباشد. او به جام جم میگوید: « وقتی خودرویی با پلاک بومی به شهر خودش وارد میشود امکان خروج دوباره را ندارد و بنابراین این موضوع قابل تکرار نیست. همچنین تا به حال از سوی همکاران گزارشی مبنی بر این کار به ما نرسیده است. » روش دیگری که البته باز هم با تکذیب سرهنگ جهانی رو به رو شده اجاره دادن کارت ملی برای ورود به این شهرها بود. او می گوید: « اساسا برای مبادی ورودی کارت ملی افراد چک نمیشود و ملاک فقط پلاک خودروهاست. ارائه کارت ملی برای شهرها و روستاها کاربرد دارد که با کمک دهیاریها انجام میشده است.»
قاچاق مسافر با نیسان آبی
تاکسیهای زرد حالا به عنوان نمادی از شهر نیویورک شناخته میشوند، بیراه نیست بگوییم نماد خودرویی جادههای شمال ایران را باید به نام «نیسان آبی» سند بزنیم! همین موضوع باعث شکل گرفتن بازار پررونق این خودروها در قاچاق مسافر شده است! حتی اطلاق «قاچاق مسافر» به این موضوع ترسناک است. ویدئویی منتشر شده از یکی از شبکههای رسانه ملی به یکباره فضای مجازی را فتح میکند. این ویدئو حکایت از حضور یک خانواده 16 نفره در قسمت بار یک نیسان در جاده شمال دارد که البته پلیس راهور آن را متوقف کرده است. حضور مترکم این افراد در قسمت بار این خودرو به تنهایی میتواند خطر ابتلا به کرونا را تا بسیار بالا ببرد. نکته تلخ این ویدئو اما بیتفاوتی راننده و مسافرین حتی در برابر دوربین تلویزیون است، یک بیتفاوتی محض که احتمالا رفتن به شمال را به نوعی «حق مسلم» خود میداند. البته برخی نیز عبور جاده های فرعی و بیراهه را برای رسیدن به شمال انتخاب می کنند.
سفر با تریلی حمل خوردو!
اما عجیبترین خبر و اتفاق در راه رسیدن به شمال ایران با فاصله بسیار تعلق میگیرد به خبری که ایسنا آن را منتشر کرده است. آنقدر عجیب که حتی برای راستیآزمایی آن از مسئولان تنها باعث خنده تلخ آنها شدیم و نتوانستیم صحت آن را به دست بیاوریم. در خبری که این خبرگزاری منتشر کرده آمده است در روزهای گذشته برخی از صاحبان خودروهای گرانقیمت و لاکچری، خودروهای خود را با تریلی حمل خودرو روانه گیلان کرده و خودشان چراغخاموش به این استان وارد شدهاند!
میثم اسماعیلی، جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد