نگرانی‌ جدید امنیتی اروپا

هنگامی که یکشنبه 27 اکتبر دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده اعلام کرد رهبر گروه تروریستی داعش یعنی ابوبکر البغدادی توسط نیروهای ویژه آمریکا در استان ادلب سوریه کشته شده، در واقع بزرگ‌ترین رویداد از این نوع پس از قتل بن لادن در ماه مارس 2011 اتفاق افتاد. البغدادی در سال 2010 به‌عنوان رهبر تروریست‌های گروهک داعش، شاید تنها یک هزار جنگجوی معمولی در اختیار داشت. اما پس از پایان حضور نظامی آمریکا در عراق در دسامبر 2011، در عرض تنها سه سال آن گروه ماجراجو به ارتشی تروریستی بدل شد و در ژوئن 2014 خلافت خودخوانده داعش توسط البغدادی اعلام شد و بزرگ‌ترین رویداد تروریستی تاریخ شکل گرفت.
اما قتل رهبر تروریست‌ها طی عملیاتی هماهنگ‌شده میان ارتش ایالات متحده و سازمان سیا، همزمان با خروج آمریکا از سوریه، یک بار دیگر نشان داد که ظاهرا آمریکایی‌ها در مقایسه با اروپایی‌ها چندان نگرانی از بابت تروریست‌ها ندارند و در واقع تروریسم از نوع داعش برای اروپا تهدید بسیار بزرگ‌تری محسوب می‌شود.
این سازمان تروریستی در 13 نوامبر 2015 موفق شد که توسط تروریست‌های اعزامی از خاک سوریه، 130 شهروند فرانسوی را در پاریس به خاک و خون بکشد، در حالی که عملیات‌های تروریستی در خاک آمریکا فقط اقداماتی فردی بوده و توسط اشخاص و فقط تحت نام داعش انجام گرفته است. به همین خاطر عملیات اخیر در ادلب برای اروپا بیشتر از آمریکا حائز اهمیت است. در این میان آلمان از نقش نه‌چندان پررنگ خود در جنگ علیه تروریسم نگرانی‌های زیادی دارد و این کشور تا به امروز حتی موفق به بازپس‌گیری شهروندان خود که در سوریه به اتهام عملیات تروریستی در زندان به‌سر می‌برند نیز نشده است.
خروج نیروهای آمریکایی در این مقطع زمانی از سوریه و همزمان کشته شدن رهبر داعش، برای اروپا حاوی این پیام ناخوشایند است که از این پس با کمبود شدید اطلاعات از داخل سوریه روبه‌رو خواهد بود. این به‌ویژه از آن جهت برای اروپا خطرناک است که هنوز هم چند هزار تروریست بعضا اروپایی عضو گروه داعش و جبهه النصره و دیگر گروهک‌هایی از این نوع در استان ادلب حضور دارند و با وجود استقرار ارتش رسمی سوریه و هم‌پیمانان روس آنها، باز‌هم این گروه‌ها همچنان به عملیات‌های خود ادامه می‌دهند. و چنانچه این شبه‌نظامیان از ادلب رانده شوند، نخستین مقصد و پناهگاه آنان ترکیه خواهد بود و صد البته از طریق ترکیه به راحتی می‌توانند خود را به اروپا برسانند. اروپایی‌ها بدون اطلاعاتی که توسط آمریکایی‌ها دریافت می‌کردند نمی‌توانند تحرکات و مقاصد سفرهای جهادی‌ها را به‌درستی تعیین کنند. در این میان باز هم وضعیت آلمان بدتر است زیرا این کشور همه عملیات‌های شناسایی خارجی خود را به نیروهای آمریکایی واگذار کرده است.
اما مهم‌ترین مشکل اروپایی‌ها در این رابطه باز هم ترکیه است. ترکیه دارای بی‌شمار پست دیده‌بانی در ادلب بوده و از روابطی نزدیک با شورشیان سوریه برخوردار است اما هرگز اقدامی علیه رهبر معدوم داعش انجام نداد. همین رفتار ترکیه نشان می‌دهد که آنکارا پیرو سیاستی که از سال 2013 پیش گرفته است نه‌تنها علیه داعش عملی انجام نمی‌دهد، بلکه به صورت غیرمستقیم از این گروه‌ها حمایت می‌کند.
از همین‌رو و با هدف تامین امنیت مرزهای اروپا، لازم و حیاتی است که طی ماه‌ها و سال‌های آینده روابط کاملا تازه و متفاوتی با ترکیه برقرار شود و به این ترتیب اروپا بتواند در عملیات‌های اطلاعاتی در خاک سوریه و همسایگانش به‌ویژه در ترکیه مشارکت داشته باشد. بی‌تردید می‌توان گفت شکست نظامی گروه تروریستی داعش و مرگ رهبر این گروه یعنی البغدادی، برای اروپایی‌ها نه یک پایان بلکه آغاز دوران تازه‌ای از جنگ و مبارزه علیه تروریست‌های جهادی به شمار می‌آید. این مساله با خروج نیروهای آمریکایی از خاک سوریه ابعاد جدی‌تری گرفته و اروپا باید به‌صورت مستقل برای تامین امنیت خود اقدام کند.

محمدعلی فیروزآبادی

مترجم

منبع: دی تسایت