ویژگی‌های اعتراضات در سودان

حرکت ملی که در کشور سودان آغاز شد، از ابتدا مسالمت‌آمیز بوده و با وجود تمامی اقدامات تحریک‌آمیز که قصد داشت مسیر آن را منحرف کند و به خشونت و نزاع سوق دهد، بر مسالمت‌آمیز بودنش تاکید کرد و به راه درگیری و خشونت کشیده نشد و با این سلاح توانست بر نظام سابق فائق بیاید و نظامی جدید را جایگزین کند.
ویژگی دیگر این اعتراضات مسالمت‌آمیز، حضور گسترده بانوان سودانی در تظاهرات‌ ضد دولتی با مقاومت و فداکاری بسیار است. در این اعتراضات، طیف وسیعی از شهروندان سودانی مشارکت کردند که البته فضای مناسبی برای فعالیت و حضور گسترده جوانان سودانی فراهم آمد که این نیز درس دیگری برای ملت‌های عربی محسوب می‌شود که عرصه را برای جوانان باز کرده و به آنان مجال حضور فعال و تاثیرگذار در صحنه‌های اجتماعی و سیاسی داده و کارهای بزرگ را به آنان واگذار کنند.
در اینجا از فرصت استفاده کرده و از رهبران جنبش قدردانی می‌کنیم؛ چرا که موفقیت چشمگیری در تدوین سند قانونی جدید برای دوران انتقالی به دست آوردند و در برابر خواسته‌های منطقی ملت سودان، رفتاری عادلانه و مسؤولانه از خود به نمایش گذاشتند.
در اینجا لازم می‌دانم به برخی نکات مهم در ارتباط با این حرکت تاریخی ملت سودان اشاره کنم:

نخست این که عربی بودن ملت سودان که تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این ملت متمدن بر آن تصریح دارد و تردیدی در وابستگی این کشور به جهان عرب وجود ندارد، از اهمیت حرکت دموکراتیک و آزادیخواه ملت سودان نمی‌کاهد. در حرکت مردمی اخیر ملت سودان، میزان اهتمام مردم این کشور به حقوق بشر، عدالت و آزادیخواهی دیده شد و این مساله جمهوری سودان را به سطح بالایی از مطالبات دموکراتیک حقیقی و عادلانه می‌رساند و جایگاه زنان سودانی را در میان ملت‌های عربی و آفریقایی افزایش خواهد داد.
دوم این که انسان در حالت‌های شادی و خوشی لازم است به دیده عبرت به جوامع دیگر نگریسته و از مرگ تدریجی دموکراسی در این ملت‌ها درس گرفته و بکوشد این سناریو در کشورش پیاده نشود. در بسیاری از موارد، ملت‌ها به سمت دموکراسی حرکت کردند و موفقیت‌های کوتاه‌مدتی نیز به دست آوردند، اما این چراغ به دست برخی نظامیان (با کودتا) یا با دخالت و توطئه‌های خارجی به خاموشی گرایید و تنها حسرت برای مردم برجای ماند.
حقیقت این است دموکراسی برای بقا تنها به قانون نیاز ندارد. مثالی که اکنون به ذهن می‌رسد، وضعیت کابینه فعلی ایالات متحده است که نظامی دموکراتیک است اما از مشکلات بسیاری رنج می‌برد. دموکراسی همچنین به همکاری و هم‌افزایی میان جریان‌ها و احزاب گوناگون با اندیشه‌های سیاسی متفاوت نیازمند است و این که روح تسامح میان این جریان‌ها حاکم باشد و با وجود رقابت، با یکدیگر به مبارزه برنخاسته و رسیدن به قدرت به هر وسیله ممکن را آرزو نکنند.
امیدواریم کشور سودان که توانسته گام‌های موفقی در راستای تحقق دموکراسی برداشته و نمونه مطلوبی را در سطح اجتماعی و سیاسی به نمایش گذارد، بتواند با اتکا به نیروهای مردمی و به‌ویژه جوانان این کشور، از این برهه تاریخی با کامیابی عبور کند و صفحه درخشانی از همبستگی و اتحاد میان فرزندان امت یکپارچه را به نمایش گذارد.

دکتر محمدجواد گودینی

مترجم

منبع: الشروق چاپ قاهره