در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
راهنمای گشت‌وگذار در آسمان شب
ملاقات شامگاهی با غول‌ها
در شرایطی که به‌نیمه دوم مرداد و زمان اوج بارش شهابی برساوشی نزدیک می‌شویم، این شب‌ها اگر احیانا شب‌نشینی تابستانی روی بام یا در حیاط منزل داشته باشید، بعید نیست فروغ دو سه جرم نسبتا درخشان در ساعات ابتدایی شب و در جهت جنوبی آسمان در میان ستاره‌های آسمان شب توجهتان را جلب کرده باشد. بین آنها، آن که از همه درخشان‌تر است سیاره مشتری است که این شب‌ها در مرز میان دو صورت فلکی عقرب و مارافسای قرار دارد. در سمت راست و اندکی پایین‌تر از مشتری، فروغ زردرنگ و مایل به نارنجی ستاره ابرغول قلب‌العقرب دیده می‌شود. در سمت چپ مشتری و در میان ستاره‌های صورت فلکی قوس می‌توانید سیاره زحل را ببینید.
مشتری و زحل از قضا هر دو این شب‌ها در فاصله‌ای نزدیک‌تر به ما نسبت به مواقع دیگر سال قرار دارند و از این‌رو اندکی درخشان‌تر از ماه‌های قبل به نظر می‌رسند. اکنون فاصله مشتری تا زمین 685 میلیون کیلومتر و زحل هم در یک میلیون و 362هزار کیلومتری زمین قرار دارد. هر دو سیاره گازی هستند و در حقیقت سطح مشخص و جامدی مثل سیارات خاکی مانند زمین و مریخ ندارند؛ بنابراین هیچ‌وقت امکان فرود فضاپیمایی بر سطح آنها وجود نخواهد داشت و با فرض ارسال فضاپیمایی به سوی آنها، تنها می‌تواند در اتمسفر آنها به پیش برود تا زمانی که افزایش فشار جو، آنها را از کار بیندازد.
رصد دقیق‌تر مشتری
اگر با یک دوربین دوچشمی شکاری بتوانید سیاره مشتری را رصد کنید، چهار قمر بزرگ‌تر این سیاره به نام‌های گانیمد، کالیستو، اروپا و یو را به صورت چهار جرم ستاره‌مانند در اطراف مشتری خواهید دید. اگر حوصله کنید و هر دو ساعت یک بار سیاره مشتری را با دوربین دوچشمی زیر نظر بگیرید، متوجه جابه‌جایی موقعیت این اقمار نسبت به موقعیت قبلی خواهید شد. آنها در حال چرخیدن به دور مشتری هستند و شما توانسته‌اید چرخش این قمرها را از خانه خودتان در زمین با یک دوربین ساده ببینید! درست مثل تجربه‌ای که 410 سال پیش گالیلئو گالیله هنگام دیدن این اقمار داشت و همین مشاهده دقیق باعث شد اخترشناسان متوجه شوند همه اجرام آسمانی به دور زمین نمی‌چرخد و لزوما کره زمین نمی‌تواند مرکز عالم باشد، اما اگر به رصدخانه‌ای در منطقه خود بروید یا از یک تلسکوپ برای رصد مشتری استفاده کنید، در این صورت می‌توانید کمربندهای روشن و تیره‌ای را روی قرص این سیاره تشخیص دهید که در حقیقت عوارضی مربوط به جو این سیاره گازی هستند.
از زحل چه می‌بینیم؟
با دوربین دوچشمی زحل را شبیه قرصی بسیار کوچکی خواهید دید که به حالت بیضی‌مانند تمایل دارد. علتش این است که بزرگنمایی دوربین دوچشمی برای تفکیک حلقه‌های زحل کافی نیست و برای دیدن آنها به استفاده از تلسکوپ با حداقل بزرگنمایی حدود 30 تا 40 برابر نیاز خواهید داشت. حلقه‌های زحل از زیباترین نماهای طبیعت در آسمان شب هستند که هر آدمی در زندگی باید آن را با تلسکوپ ببیند.
ابرغول سرخی به نام قلب‌العقرب
حتما تعجب می‌کنید اگر بشنوید قطر ستاره قلب‌العقرب حدود 750 برابر خورشید و درخشندگی‌اش تقریبا 76هزار برابر خورشید است! این ابرغول سرخ در فاصله 550 سال نوری از ما قرار گرفته و اگر جای خورشید در منظومه شمسی بود، زمین در دل آن واقع می‌شد و سطحش جایی بین مدار دوسیاره مریخ و مشتری قرار می‌گرفت!
قلب‌العقرب تنها ستاره غول شب‌های تابستان نیست و در هفته‌های آینده از شگفتی‌های آسمان شب بیشتر برایتان خواهم نوشت.
کاظم کوکرم
دانش
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
اسرائیل به سرزمین سوخته بدل می‌شود؟
گفت و گو
یک نماینده مجلس:
پیامعملیات وعده صادق، قدرت و استقلال ایران بود
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جام‌جم»:
خطوط قرمز خود را در مذاکرات تغییر نمیدهیم
گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر
فرزند زمانه خود باش
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین: