مَسکن گل

گلدان‌های سفالی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین گلدان‌های ایرانی هستند که از گل رس یا خاک سفید ساخته می‌شوند و نمونه‌های متنوع آن را بیشتر در سفال‌های لالجین همدان که شهر جهانی سفال است و میبد یزد می‌بینید. البته بیشتر استان‌های کشور مثل قم، مرکزی، سمنان، اصفهان، خراسان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، گیلان، مازندران و آذربایجان شرقی دستی بر تولید سفال دارند.
محاسن: چون ساختار اصلی گلدان خاکی است پس دارای منافذ زیادی برای جذب است و این یعنی خیالتان راحت که هم ریشه خوب نفس می‌کشد و هم آب در گلدان نمی‌ماند که ریشه را بپوساند. همچنین این گلدان‌ها قیمت مناسبی دارند و می‌توانید به دلخواه خودتان رویشان طرح بزنید و رنگ‌شان کنید، چون در تمام ابعاد قابل تولید و تقریبا برای همه گل‌ها مناسب هستند.
معایب: در مناطق گرمسیری به علت تبخیر زیاد آب، نمک و املاح موجود در آب در دیواره گلدان رسوب می‌کند و ممکن است باعث شوری خاک گلدان شود. همچنین باید حواستان باشد در روزهای گرم و آفتابی خاک این گلدان‌ها زودتر از بقیه خشک می‌شود. راه برطرف کردن این عیب رنگ کردن گلدان است. از دیگر معایب آن سنگینی، شکننده بودن و همین رسوب دادن دیواره و بدریخت شدنش است. اگر در اندازه بزرگ استفاده شود جا‌به‌جایی و تعویضش مشکل است. در صورتی‌که می‌خواهید آن را در لبه تراس یا ارتفاع بلندی قرار دهید، مراقب باشید نیفتد. بعضی انواع ظریف آن به سرمای شدید مقاوم نیست.
گل‌های مناسب گلدان سفالی: گیاهانی مناسب کاشت در آن هستند که به رطوبت کم خاک نیاز دارند. مثل کاکتوس‌ها و ساکولنت‌ها. همچنین برای گیاهانی که مختص فضای آزاد هستند این گلدان بهتر است، چون در زمان آبیاری محیط خاک را خنک نگه می‌دارد که در هوای گرم باعث شاداب ماندن گل می‌شود.
گلدان پلاستیکی
این گلدان‌ها کم‌کم دارند از سفالی‌ها پیشی می‌گیرند. هم به لحاظ تولید زیاد، هم تنوع در رنگ، شکل و قیمت. بیشتر جعبه گل های پرطرفدار آپارتمانی از همین جنس هستند.
محاسن: عمر زیادی دارند و حتی بعد از تعویض گلدان می‌توان برای گل‌های جدید خریداری یا تکثیر شده از آنها استفاده کرد. بیشترشان قابل انعطافند و نمی‌شکنند. چون مثل سفالی‌ها خلل و فرج ندارند پس باید خیلی مراقب زهکش ته گلدان باشید تا به ریشه‌های گیاه آسیبی نرسد. سرما به‌ آنها آسیب نمی‌زند. ارزانند و سبک. پس جابه‌جایی و تعویض گل در آنها راحت است.
معایب: چون قابل بازیافت نیستند آسیب جدی برای محیط‌زیست محسوب می‌شوند. بعضی انواع ظریف آنها شکننده‌اند. در انواع سیاه‌رنگ و به اصطلاح مواد دوم، ممکن است به خاطر جذب زیاد نور آفتاب مشکل ریشه پیچ شدن برای گیاه پیش بیاید و تهویه ریشه‌ها کم شود. در این حالت حتی اگر گلدان را عوض کنید ریشه دیگر قادر به رشد نخواهد بود چون شکل گلدان قبلی را به خود گرفته. برای جلوگیری از این مشکل باید شیارهایی روی دیواره گلدان ایجاد کرد تا از صاف و یکدست بودن خارج شود.
گل‌ها و مناطق مناسب گلدان پلاستیکی: بهترین گلدان برای گل‌های آویزی و گل‌هایی که ریشه آنها نیاز به رطوبت دارد همین گلدان‌ها هستند. همچنین در مناطق خشک با رطوبت پایین بهتر است از گلدان پلاستیکی استفاده شود.
گلدان چوبی
این گلدان‌ها از چوب درختان جنگلی یا ضایعات چوب فشرده درست می‌شوند و به خاطر ترکیب طبیعی‌شان با گل و گیاه، بسیار جذابند.
مزایا: نسبتا ارزانند. به راحتی قابل استفاده در حیاط و تراس هستند چون باد و باران به‌ آنها آسیبی نمی‌زند، می‌توانید با رنگ‌آمیزی آنها را با دکوراسیون خانه‌تان هماهنگ کنید. حتی می‌شود به آسانی آنها را در خانه ساخت. همچنین رنگ باعث جلوگیری از پوسیدگی‌شان می‌شود. ویژگی‌های مثبت گلدان‌های سفالی را دارند و البته عایق خوبی هم برای حرارت هستند که این امر به محافظت از ریشه‌های گیاه در گرمای تابستان کمک می‌کند.
معایب: در مقایسه با پلاستیکی‌ها کمی وزن‌شان زیاد است و حمل و نقل گلدان‌های بزرگ‌شان سخت است. ممکن است به خاطر جذب آب نم بکشند برای همین هر سال نیاز به رنگ زدن دارند تا نم نکشند و پوسیده نشوند.
گل‌ها و مناطق مناسب گلدان چوبی: اگر در مناطق سردسیر کشور زندگی می‌کنید می‌توانید از این گلدان‌ها در فضای آزاد استفاده کنید بدون این‌که نگران ترک خوردگی‌شان بر اثر سرما باشید.
گلدان سرامیکی
گلدان‌های سرامیکی ایرانی و خارجی کم‌کم دارند جای خود را در سبد خرید علاقه‌مندان به گل و گیاه باز می‌کنند. اگر زیبایی و دوام برایتان مهم است این گلدان پیشنهاد اول است، ولی در کنارش اوضاع و احوال خرج و برج‌تان را هم نادیده نگیرید.
مزایا: شیک و دارای دو نوع ساده و طرح‌دار هستند. انواع ساده تنوع رنگی بسیار بالایی دارند. برخلاف سفالی‌ها منافذ زیادی ندارند پس گل‌ها دیر به دیر آب‌شان را از دست می‌دهند. به سرما مقاومند.
معایب: از بقیه گران‌تر و در عین حال شکننده‌تر است. وزن زیادی دارد و به ندرت در گرما و سرمای شدید ترک می‌خورد.
گل‌های مناسب گلدان سرامیکی: این جنس گلدان مناسب کاشت گیاهانی است که به رطوبت زیاد خاک نیاز دارند مثل زنبق یا اختر.
گلدان فلزی
می‌شود گفت این نوع ‌گلدان‌ها در بازار گل و گیاه تقریبا تازه وارد است. جنس روی، ورقه‌های گالوانیزه، مس و چدنی دارد و انواع مسی آن هنوز لاکچری به حساب می‌آید.
مزایا: سبک وزن و بادوام است و می‌توان چند بار از آنها استفاده کرد و این خود گزینه خوبی برای مدیریت هزینه خرید گل و گیاه است. نکته مهم در خرید این گلدان‌ها، قابل بازیافت بودن‌ آن است و به خاطر دوستی‌شان با طبیعت توصیه به خریدشان می‌شود. انواع سبک‌‌ آن قیمت زیادی ندارد و تنوع زیادی در شکل و رنگ دارد.
معایب: مشکل جدی در این نوع گلدان‌ها داغ شدن بسیار زیاد در حالتی است که در معرض نور مستقیم آفتاب قرار می‌گیرد به همین خاطرممکن است ریشه گل آسیب ببیند. بنابراین اگر ساکن مناطق گرمسیر هستید یا گل‌هایتان را در پنجره‌های جنوبی نگهداری می‌کنید به این نکته توجه داشته باشید. اگر هم ساکن این مناطق نیستید و چنین گلدان‌هایی دارید در فصل گرم مراقب‌شان باشید. مثلا می‌توانید یک تکه گونی را به شکل مرتب و تزیین شده دور گلدان بپیچید تا مثل عایق عمل کند و خیلی حرارت را جذب نکند. بعضی انواع بی‌کیفیت آنها دچار زنگ‌زدگی می‌شود و بدشکل به نظر می‌آید. شاید شنیده باشید که یک ایراد دیگر چنین گلدان‌هایی این است که کودهای استفاده شده برای تقویت گل می‌توانند با فلزات واکنش نشان دهند و فلز را سوراخ کنند. ولی به طور طبیعی در یک گلدان خانگی مصرف کود آن‌قدر بالا نیست که کار به چنین مراحلی برسد.
گل‌ها و مناطق مناسب گلدان فلزی: بهتر است در مناطق سرد و خنک از این گلدان‌ها استفاده شود.
گلدان سیمانی
در مناطق روستایی به‌راحتی می‌توان این گلدان‌ها را ساخت و با خیال راحت در باغ، باغچه، حیاط و تراس قرار داد.
مزایا: در مقابل گرما، سرما و باران بسیار مقاومند. می‌توان با طرح و شکل دلخواه آنها را قالب زد، ساخت و رنگ کرد. برای بچه‌ها هم تجربه خوبی است. چون دست ساز هستند در هزینه خرید هم صرفه‌جویی می‌شود. یادتان باشد بلافاصله بعد از ساخت و قبل از خشک شدن برایش سوراخ زهکش بزنید.
معایب: در مقایسه با تنوع رنگ دیگر گلدان‌ها، رنگ خاکستری‌اش جذاب نیست. وزن‌ زیادی دارد و آهک موجود در گلدان ممکن است به ریشه گل آسیب بزند پس بایستی قبل از کاشت چندبار آن را شست‌وشو داد. خشک شدن این گلدان‌ها کمی زمان بر است و ساخت‌شان نیاز به فضای باز دارد.
گل‌ها و مناطق مناسب گلدان سیمانی: بیشتر برای پارک‌ها و فضای سبز شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد و مصرف خانگی کمتری دارد.
گلدان شیشه‌ای
این‌گلدان‌ها بیشتر برای انواع گل‌های شاخه بریده یا پرورش بعضی گل‌ها در آب استفاده می‌شوند.
مزایا: مدل‌های متنوعی در شکل و رنگ دارند.
به راحتی قابل شست‌وشو و تمیز کردن هستند. دیدن ریشه‌های گل در آنها جذابیت‌شان را
دو چندان می‌کند.
معایب: آب گلدان باید مرتب عوض شود. نور زیاد باعث تبخیر آن می‌شود.

زینب خزایی

جامعه