سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
1. در این تبلیغ از چه چیزهایی استفاده شده است؟
همان همیشگی
همه چیز مهیاست که تبلیغ شکلات تلخ پارمیدا را به استفاده کلیشهای از نمادهای جنسیتی متهم کنیم؛ زن، شکلات، لباس، آرایش و فرش قرمز. همه اینها در کنار هم بهعلاوه تصویر گاز زدن شکلات هیچ معنای دیگری ندارد جز استفاده از کلیشههای جنسیتی که سالهای سال در صنعت پرسود تبلیغات در جهان مد نظر بوده و در حالی که جهان غرب، استفاده از این نمادها و کلیشهها را مورد بازنگری قرار داده، در کشورمان برای اولین بار به این شکل مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده از کلیشههای جنسیتی و بهخصوص حضور زنان در تبلیغات بعد از انقلاب در کشورمان طرفداران چندانی نداشته و قانون هم برای حضور زنان و کودکان در تبلیغات تصویری ملاحظاتی داشته است. شاید چند نمونه از چنین حضوری را در چند نمونه از تبلیغات تصویری دیده باشید، اما عمدتا این موارد به فضای مجازی برمیگردد و محصولات یا خدمات نوپای متعلق به جریانهای نهچندان رسمی و مهم. شاید شکلات پارمیدا اولین محصول شناختهشده باشد که در یک جریان رسمی و جدی، از کلیشههای جنسیتی برای تبلیغات بهره میگیرد.
2. کدام موارد قانونی نادیده گرفته شده است؟
مجوز دارد؟
همه میدانند طبق قانون، استفاده ابزاری از زنان و کودکان در تبلیغات ممنوع است و به طور دقیقتر میتوان گفت در بند (ف) ماده 2 آییننامه اجرایی ماده 7 قانون حمایت از حقوق مصرفکنندگان که در مجموعه قوانین و مقررات تبلیغاتی کشور تصویب شده، استفاده ابزاری از زنان، مردان و کودکان که نقش اصلی را در معرفی کالا و خدمات ایفا میکنند، نادرست محسوب میشود.
با این حساب دو گزینه درباره تبلیغ جدید شکلات پارمیدا وجود دارد: یا این تبلیغ مجوزهای لازم را دریافت نکرده یا اینکه از زن استفاده ابزاری نشده است که در این صورت یعنی از نگاه ناظران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اینکه یک خانم بدون شکلات پارمیدا مورد بیتوجهی قرار میگیرد و وقتی شکلات پارمیدا در کیفش دارد، با استقبال عکاسان روبهرو میشود، به معنای استفاده ابزاری از زنان نیست!
3. آیا بازیگر این تبلیغ مشهور است؟
دختر تبلیغاتی
کاربران برای انتقاد به تبلیغ شکلات پارمیدا از کنایه به تلویزیون و بازیگر این تبلیغ هم دریغ نکردهاند و این سؤال برایشان مطرح شده که چرا بازیگری که از قاب تلویزیون به مردم معرفی شده حالا باید در چنین تبلیغی ظاهر شود و این حضور را تضاد با قواعد تلویزیون و عرف جامعه دانستهاند.
نکته اینجاست که بازیگر این تبلیغ در تبلیغات تلویزیونی از جمله تبلیغ یکی از اپراتورهای تلفن همراه و چند محصول دیگر حضور داشته و بازیگری نیست که از طریق سریالهای تلویزیونی یا سایر انواع برنامههای تلویزیونی به مخاطبان معرفی شده باشد. تیزرهایی که البته از نظر محتوایی استاندارد بودهاند.
4. این تبلیغ از چه امکاناتی بهرهبرده است؟
اشتباهات چپقی
ویدئوی تبلیغ جدید شکلات پارمیدا در وبسایت و نرمافزار موبایلی آپارات در دسترس قرار گرفته و این اولین بار نیست که آپارات چنین ویدئوهایی را منتشر میکند، اما به هر حال همیشه به استناد اینکه یک سرویس کاربرمحور است، توانسته از پس فشارها و سؤالات قضایی بر بیاید.
نکته قابل توجه این که بسیاری از منتقدان به نمایش این آگهی روی آپارات هم از این بابت انتقاد کردهاند که این سرویس نمایش ویدئو را منتسب به نهادهای دولتی و حکومتی دانستهاند، اما تقریبا همه اطلاعات موجود نشان میدهد که آپارات متعلق به بخش خصوصی است و اگر پای نهادهای دولتی در میان باشد به اندازه حمایت از این سرویس برای پا گرفتن بوده و احتمالا بعد از حدود هشت سال که از عمر آپارات میگذرد، دیگر از این حمایتها خبری نیست.
محمدجواد شکوریمقدم، موسس و مدیر آپارات، روزگاری با اشاره به فیلتر یوتیوب، نوشته بود که 4000 سال پیش وقتی قانون منع ساخت قایقهای بزرگتر از 12 متر در کنار رود نیل را وضع کردند، بعضیها شب اول سکته کردند، معدودی هم چپقشان را چاق کردند و به افق و تاریخ نگریستند.
شکوری مقدم در انتهای این نوشته با طرح یک لبخند متذکر شده که اهل چپق است. حالا او دارد چپقش را میکشد در حالی که آپارات با این توجیه که یک سرویس کاربرمحور است درگیر هیچ قصه و ماجرایی نمیشود.
رگبهرگشدن مرزهای حمایت از زنان!
اساسا ماجرای تبلیغ پرسروصدای یک شکلات معروف ایرانی که گزارش حاشیههایش را در همین صفحه میخوانید از توییتر بود که داغ شد. برخی از این توییتها را برایتان گزینش کردهایم:
مجید غمخوار: طرف تبلیغ شکلات ساخته تو آپارات حدود ۲۵ هزار بازدید داشته و بعد با استفاده از حضور حساسیتزای زن در تبلیغ، دوستان هجوم بردن که واویلا ببینید این تبلیغ سکسیتی را و در کمتر از ۱۲ ساعت این تبلیغ هفت میلیون بازدیدکننده داشت. چیزی که شرکت پارمیدا دنبالش بود و به آن رسید، دیده شدن.
زهرا احمدی: الان اگه منم شکلات پارمیدا بخورم و توییت کنم چندهزارتا لایک میگیره؟!!!!
مرد تنها: سعی میکنم دیگه هیچوقت شکلات پارمیدا نخرم.
#کالای_ایرانی اما نه به هر قیمتی
فاطمه: تصویر یک زن که مادره، روی دیوارنگاره میدان ولیعصر، توهین به زن محسوب میشه و همه براش فریاد وااسفاه سر میدن اما اگر یک زن به جنسیترین شکل ممکن بشه ابزار فروش و تبلیغات شکلات پارمیدا هیچ عیبی نداره و کسی بهش برنمیخوره؟ مرزهای حمایت از حقوق زنان رگبهرگ شده حقیقتا ازاین همه تناقض
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد