ژانرهای مهجور را احیا کنیم

تلویزیون ما در ادوار مختلف محصولات ماندگاری را تولید کرده که حتی برای مدیوم‌های دیگر مثل سینما هم الگو شده‌اند ولی آنچه در سال‌های اخیر در سریال‌های بومی تلویزیون می‌بینیم چندان جلب نظر نمی‌کند و محصولات خارجی عیار بالاتری دارند.
شخصا نسخه‌های دوبله شده برخی سریال‌های خارجی مانند یکی دو سریال کره‌ای را دارای ارزش پیگیری دانسته‌ام و فکر می‌کنم اگر اصول داستان‌پردازی در چنین سریال‌هایی مورد تحلیل قرارگیرد می‌تواند راهگشای بن بست برخی محصولات بومی هم باشد.
این‌که چرا در سریال‌سازی چنان که باید پیشرو نیستیم، چند دلیل دارد. اول این‌که مشکل اصلی سریال‌هایمان همان مشکل فیلمنامه است که سال‌هاست همگان درباره‌اش حرف زده‌اند و باز هم مشکلش وجود دارد. هنوز نمی‌دانیم فیلمنامه خوب چیست و کجاست!؟ یعنی کسی نیست که الگوی فیلمنامه خوب را به تولیدکنندگان معرفی کند و انگاری بنا نیست معیارهای لازم برای نگارش یک فیلمنامه خوب عیان شود.
دلیل دوم ضعف سریال‌ها به فرآیند تولید محصول برمی‌گردد. بر فرض که فیلمنامه خوبی را نوشتیم؛ این‌که این فیلمنامه بتواند به محصول بصری ممتاز تبدیل شود نیازمند پروسه ایست که اگر بخشی از آن دچار خلل شود کل محصول را ابتر می‌کند. از یک فیلمنامه خوب به سریال خوب رسیدن به وسواس بالا و دقت عملی نیاز دارد که متاسفانه در بسیاری از محصولات بومی ما نیست و نتیجه‌اش هم می‌شود پس زدن مخاطب.
دلیل سومی هم در عقب‌ماندگی سریال‌سازی داریم و آن هم فقر ژانری تولید است. اغلب سریال‌هایمان در گونه ملودرام ساخته می‌شوند در حالی که زمانی در تلویزیون گونه‌هایی همچون جنایی، حادثه‌ای، تاریخی را با بالاترین کیفیت داشتیم. درست است که کمبود بودجه باعث رفتن به سمت ملودرام شده ولی چرا مثلا تولید تله‌تئاترها یا مجموعه‌های سیت - کام که با هزینه پایین محقق می‌شود جدی گرفته نمی‌شود؟ زمانی تله‌تئاترهایی در همین رسانه ملی تولید شد که همچنان بازپخش‌شان مخاطب دارد پس چرا روی اینها کار نمی‌شود؟
اگر بخواهیم سریال‌سازی را به روزهای اوجش برگردانیم باید این سه نقطه ضعف را برطرف کنیم. به الگوی مناسب برای نگارش فیلمنامه برسیم، فرآیند تولید را استاندارد کنیم و از همه مهم‌تر ژانرهای مهجور را احیا نماییم.

داوود بیدل

کارگردان