مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران ،بیلبورد عجیب این روزهای تهران را عادی و بدون مشکل دانست

آقا یا خانوم «علی‌بابا»؟!

علی‌بابا از دل قصه‌های هزار و یکشب جان گرفته و شده بخشی از خاطرات داستانی نسل ما، نامی آشنا که او را با پهلوانی و هوشش می‌شناختیم و می‌دانستیم چطور دستش به گنج چهل دزد بغداد رسید و ماجراهای جالب و هیجان‌انگیزی را رقم زد. حالا اما علی‌بابای نسل جدید که شده تصویر بیلبوردهای خیابانی، چهره‌ای عجیب دارد و حتی بچه‌ها هم نمی‌توانند او را به عنوان چهره یک مرد بپذیرند. ماجرا از این قرار است که شرکتی با نام علی‌بابا این روزها بنرهای زیادی را در سطح شهر اشغال کرده است؛ بنرهایی که ما را تشویق می‌کنند با جناب علی‌بابا یعنی شرکت مربوط راهی سفر شویم و اوقات خوشی داشته باشیم، اما تصویر عجیب جناب علی‌بابا نمی‌گذارد، کنارش را نگاه کنیم و محتوای تبلیغ را بخوانیم. محو ایشان می‌شویم که ‌ای‌بابا! این علی‌بابا، علی‌بابای ما نیست، حتما نسل و نسخه جدید علی‌باباهاست! علی‌بابا که در اصل از یک قصه عربی بیرون آمده، کاراکتری است که برای خودش شخصیت بین‌المللی دارد و خیلی‌ها آن را با کارتونی که تصویرش گوشه ذهن‌مان جا خوش کرده به یاد می‌آورند، یک برند معتبر چینی هم به همین نام فعالیت دارد و خلاصه در جهان برای خودش برو بیایی دارد. خب... چه اشکالی دارد ما هم در ایران علی‌بابا داشته باشیم؟ هیچ! اما مساله اینجاست که روی تابلوهای بزرگ شهری یا همان بیلبورد خودمان، شخصیت علی‌بابا با لباس کاراکتر کارتونی‌اش، رو به همه لبخند می‌زند. گریم یا بهتر بگوییم آرایش چهره شخصی که در این عکس است و تلاش می‌کند تا یادآور همان علی‌بابا باشد از او چهره‌ای ساخته که نه شبیه مردان است و نه شبیه زنان! این اتفاق باعث شده این تبلیغ با نقد و نظرات روبه‌رو باشد. خیلی‌ها معتقدند نمایش چنین طرحی آن هم با چنین ابعادی در سطح شهر جالب نیست و البته برخی هم مثل مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران که در ادامه صحبت‌هایش را می‌خوانید، می‌گوید، از نگاه هنری این کار برای نزدیک شدن به همان شکل علی‌بابا بوده و نباید خیلی سخت گرفت. درست است؛ امروز بیشتر از 2000 بیلبورد تنها در تهران وجود دارد و نظارت روی آنها کار آسانی نیست، اما این که هر طرح با چه ملاک و معیاری انتخاب می‌شود تا جلوی چشم چند هزار نفر خودنمایی کند از آن مواردی است که نمی‌شود ساده از کنارش گذشت، چون دایره مخاطبان خواسته و ناخواسته این تابلوها به گستردگی تک‌تک من و شمایی است که هر روز از خانه درمی‌آییم و بالاخره چشممان به یکی از آنها می‌افتد. این بار علی‌بابا بهانه‌ای شد تا به سراغ مهرشاد کاظمی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران که مسؤولیت انتخاب، تأیید یا رد این طرح‌ها را دارد، برویم.
کد خبر: ۱۱۹۳۶۹۹

‌ می‌توان گفت به‌ندرت پیش می‌آید چنین تصویری را با این چهره در حوزه تبلیغات در سطح شهر ببینیم. اصلا چه شد که آن را پذیرفتید؟
از نظر ما این کار اشکالی ندارد و طراح، هدفش این بوده تا از آن علی‌بابای معروف کپی کند. حالا این که چقدر موفق بوده بستگی به نظر مخاطبان دارد. با این حال همان طرح توانسته تا حدی آن شکلی را که می‌خواهد متناسب با نام شرکت تداعی کند. حتی مثلا رنگ سفید لب‌های او هم برگرفته از شخصیت کارتونی‌اش است؛ یعنی طراح با تصویری که از آن اثر داشته، به دنبال خلق یک علی‌بابای دیگر با گریم و با همان شکل و شمایل بوده تا آن را تداعی کند.
‌ شما می‌گویید برگرفته از کارتون، اما این تصویر عکس است نه یک طرح گرافیکی و کارتونی.
بله، اما در حال حاضر تیزر همین شخصیت را تلویزیون هم پخش می‌کند، اثری که در آن همین شخصیت با چنین گریمی حضور داشته و این یعنی نمایش این چهره مشکلی ندارد. با این حال در تبلیغات شهری همیشه همین طور بوده و برخی از دیدگاه خود می‌بینند، برخی نگاه هنری دارند و هرکس برداشتی از آن کار دارد، همه اینها هم قابل احترام است اما در این باره برای تصمیم‌گیری نهایی باید به قانون رجوع کنیم. در مجموع ایرادی به این کار وارد نیست و همه خواسته‌ها را نمی‌شود در یک کار برآورده کرد، چون اگر این طور باشد که دیگر هیچ کاری ادامه پیدا نمی‌کند.
‌ درباره شخصیت خود این عکس هم صحبت‌هایی وجود دارد، این مساله هم در حیطه نظارتی شماست؟
بله، این جزو قوانین ماست و هر شخصی که قرار است عکسش برای هر موضوعی در این تبلیغات استفاده شود باید گواهی سوء‌پیشینه ارائه دهد یا اگر کودک باشد رضایت پدر و مادر برای آن لازم است. البته درباره شخصیت‌ها و موارد خارجی این موارد وجود نداشته و به کار نمی‌آید. در اینجا همان‌طور که گفتم مهم قوانین است، چون حتی ما در بین کارشناسان خودمان هم چنین صحبتی را داشتیم و یکی آن حسی را که مورد نظر بود، می‌گرفت و یکی نگاه دیگری داشت، به همین خاطر آنچه اینجا خط قرمز ماست قانون است و در این باره هم خلافی اتفاق نیفتاده و عرف شکسته نشده، چون بعد از صحبت‌های شما ما بازهم ما بررسی کردیم و دیدیم مشکلی وجود ندارد جز همان نگاه‌های مختلفی که قابل احترام‌ است.
‌ به هر حال می‌توان گفت که این اثر در نوع خودش فضای جدیدی را برای تبلیغات پایه‌ریزی کرده، پس یعنی بقیه شرکت‌ها هم می‌توانند با هر روشی در قالب همان قانون سراغ تداعی خیلی از شخصیت‌های داخلی و خارجی؛ متناسب با محصول و حیطه‌ای که دارند، بروند؟!
قبلا هم چنین مواردی بوده و همیشه خیلی‌ها کاراکترهای مختلف از کارتونی گرفته تا واقعی را می‌آورند، نمادهایی که چهره خوبی ندارند و نمایش آنها درست نیست، مثلا مدتی پیش شرکتی از باب‌اسفنجی استفاده کرده بود و ما از آن ایراد گرفتیم و نه گفتیم. یعنی در این مسیر چون بعضی از کارها قوانین و عرف را می‌شکنند، به آنها اجازه نمی‌دهیم.
خوب همین قانون و عرف برچه اساسی است که باعث می‌شود به کاراکتری مثل باب‌اسفنجی مجوز داده نشود و از آن‌طرف این علی‌بابا روی بیلبوردها برود؟
همان کاراکتر شاید با وجود کارتونی بودنش مشکل داشته یا شکلش برای آن تبلیغ مناسب نبوده است، در کل آن چهره باید ویژگی‌های مثبتی داشته باشد و مثلا اگر کارتونی است، شخصیت منفی نداشته باشد. به عنوان نمونه ما چند بار شخصیت پینوکیو هم داشتیم و به آن هم مجوز دادیم. در این فضا به‌خصوص در تهران می‌توانم بگویم ما نظارت زیادی داریم و در حدود شش سالی که من مسؤولیت داشتم، تا الان مشکل و اثری که قوانین را بشکند، نداشتیم. بله، اثری بوده که برخی‌ها نپسندیدند اما عبور از خط قرمزها اتفاق نیفتاده است.
پس در واقع شما می‌گویید روی همه بیلبوردها همیشه همین نظارت را دارید؟
بله، در حال حاضر حدود 2000 بیلبورد در تهران وجود دارد که ما روی همه آن‌ها نظارت داریم و به طور میانگین در شورا روزی 15 مجوز صادر می‌کنیم. البته همه طرح‌ها هم به شورا نمی‌رود، مثل کارهایی که تکراری و قدیمی هستند یا گاهی تخصصی اند و نیاز به سوال و بررسی از ارگان‌های دیگر دارند. در واقع دامنه کارشناسی بعضی از تبلیغات خیلی وسیع تر از بقیه است مثلا وقتی یک شرکت آساسنور تبلیغی را ارائه می‌دهد باید مجوز لازم را از موسسه استاندارد داشته باشد، در مورد بانک‌ها باید بانک مرکزی نظر دهد و مواردی از این نوع که همه به آن آگاه هستند. در اینجا حتی اگر فیلمی هم برای تبلیغ بیاید با این‌که برای اداره خود ماست ولی از آن‌ها می‌خواهیم مجوز اکران آن را از سازمان سینمایی بیاورند؛ خلاصه این روند همیشه وجود داشته و کسانی که به ما رجوع می‌کنند هم از آن مطلع‌اند.

فاطمه شهدوست

فرهنگ و هنر

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها