ورشــو علیــه ورشــو

این ضرب‌المثل ایرانی که می‌گوید «عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد» مصداق بارز کنفرانس ورشو است که به‌رغم مخالفت‌های ایران و تعدادی از شخصیت‌های مهم سیاسی جهان برگزار شد و حاشیه‌های زیادی را به همراه داشت‌. یکی از حاشیه‌های مهم این کنفرانس آن بودکه به جای بحث روی ایران، معاون رئیس‌جمهور آمریکا به کشورهای اروپایی تاخت و همین امر موجب شد تا دور تازه‌ای از کشمکش‌های سیاسی را بین اروپا و آمریکا به وجود آورد. یک مورد دیگر از حواشی این کنفرانس اظهارات تحریک آمیز بنیامین نتانیاهو در حاشیه کنفرانس بود که لهستان را یکی از عوامل هولوکاست معرفی کرد و همین امر تنش‌های سیاسی تازه‌ای را بین رژیم صهیونیستی و لهستان دامن زد. گرچه رژیم‌صهیونیستی تلاش کرد فورا قضیه را لاپوشانی کرده و بگویند منظور نتانیاهو همکاری تعدادی از مردم لهستان با نازی‌ها در ماجرای هولوکاست بوده است، اما این‌گونه تلاش‌ها نتوانست جلوی اوجگیری تنش‌ها را بگیرد و اوضاع را آرام کند. به طوری که دولت لهستان از یک‌سو سفیر رژیم صهیونیستی را احضار و از سوی دیگر اعلام کرد رئیس‌جمهور کشورش در کنفرانس ویزگراد شرکت نخواهد کرد. حتی مقامات لهستانی پیشنهاد دادند حاضرند میزبان این کنفرانس شوند و به جای تل‌آویو آن را در ورشو برگزار کنند. این پیشنهاد بیشتر موجب برافروختن خشم اسرائیلی‌ها شد. به طوری که وزیر خارجه تازه منصوب شده رژیم صهیونیستی در یک مصاحبه گفت: بسیاری از لهستانی‌ها با نازی‌ها همکاری کردند و در نابودی یهودیان نقش داشتند. پیش از هولوکاست، هنگام وقوع آن و پس از آن، یهودستیزی در خون لهستانی‌ها بوده است. این اظهارات واکنش تند لهستان را به همراه داشت و نخست‌وزیر این کشور، صحبت‌های کاتص را نژادپرستانه خواند.
پادرمیانی آمریکا
روز گذشته جورجت موساچر، سفیر آمریکا در لهستان بر لزوم عذرخواهی تل‌آویو از ورشو تاکید کرد و در جمع خبرنگاران در ورشو افزود: «رژیم صهیونیستی و لهستان دو متحد قوی ایالات متحده هستند اما نباید از این نوع ادبیات استفاده کنند. ما برای هم متحدانی بسیار مهم هستیم و باید این مسائل را حل کنیم.» نباید فراموش کرد که کنفرانس ورشو به درخواست و پیشنهاد مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا برگزار شد. این درحالی بود که ایران با اعتراض به این اقدام به دولت لهستان یاد‌آوری کرد ایران سال‌ها میزبان اجساد قربانیان لهستانی در جنگ دوم جهانی بوده است و این نمک‌نشناسی خواهد بود که لهستان بپذیرد در کشور خود کنفرانسی ضد‌ایرانی برگزار کند. با این حال تحت فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی کنفرانس ضد‌ایرانی ورشو برگزار شد و رسوایی بزرگی را هم برای رژیم صهیونیستی و هم برای آمریکا و درنهایت برای لهستان به عنوان میزبان این کنفرانس رقم زد. زیرا این آمریکا بود که در کنفرانس ورشو منزوی و در واقع کنفرانس به صحنه‌ای برای شکست آمریکا تبدیل شد. دولت لهستان به دلیل نیازهای اقتصادی و نظامی خود را وامدار آمریکا می‌داند و حال امیدوار است با پادرمیانی آمریکا، بحران خود را با اسرائیل حل کند. بحرانی که به نظر نمی‌رسد به این سادگی قابل حل باشد و به دلیل ریشه‌های تاریخی تا آینده‌های دور همچنان به قوت خود باقی خواهد ماند.
ناکامی اسرائیل
اسرائیل نه‌تنها در جریان کنفرانس ورشو شکست تازه‌ای را تجربه کرد و نتوانست یک ائتلاف بین‌المللی را علیه ایران فراهم کند، بلکه با حواشی بعدی ضربات دیپلماتیک جدیدی متحمل شد و حتی رابطه خود با لهستان را هم از دست داد. به طوری که ابتدا رئیس‌جمهور و سپس نخست‌وزیر لهستان اعلام کردند در اجلاس ویزگراد شرکت نخواهند کرد. گروه ویزگراد یا V 4 شامل مجارستان، جمهوری چک، لهستان و اسلواکی است که ملی‌ترین و دست راستی‌ترین کشورها در اتحادیه اروپا شناخته می‌شوند. نتانیاهو از سال گذشته کوشیده بود این کشورها را با خط مشی خود در قبال ایران و فلسطین هماهنگ کند. نتانیاهو این گروه را این روزها در تل‌آویو گرد آورده تا از آنها بخواهد سفارتخانه‌های خود را از تل آویو به بیت‌المقدس انتقال دهند. از آنجا که این کشور در دیپلماسی جهانی خود را تابع محور آمریکا می‌دانند ممکن است این هدف تحقق پیدا کند، اما برهم خوردن ارتباط لهستان و اسرائیل ضربه سنگینی بر همین نشست تلقی می‌شود و ممکن است نتایج دیگری به دنبال داشته باشد. این نشست ابتدا قرار بود در جولای ۲۰۱۸ برگزار شود اما زمان آن چند مرتبه به تعویق افتاد. ماتئوش موراویتسکی، نخست‌وزیر لهستان سفر رسمی خود را به اسرائیل که قرار بود از دوشنبه ۲۹ بهمن آغاز شود لغو کرد. پیش از این قرار بود رئیس‌جمهور لهستان در این اجلاس شرکت کند که او هم سفر خود را لغو کرده بود. به دنبال آن قرار شد وزیر خارجه لهستان به جای نخست‌وزیر در نشست روز سه‌شنبه شرکت کند، اما او نیز دوشنبه تاکید کرد در این نشست شرکت نخواهد کرد.

نفرین هولوکاست

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تاکنون بارها بر همدستی لهستانی‌ها با دولت آلمان نازی در مسأله ادعایی کشتار یهودیان تاکید کرده است. در جریان کنفرانس خاورمیانه که هفته پیش در ورشو برگزار شد، نتانیاهو گفت لهستانی‌ها در جنگ جهانی دوم با نازی‌ها همکاری کرده‌اند. به دنبال آن روزنامه اسرائیلی جروزالم پست سخن او را به صورت کلی لهستانی‌ها نقل کرد. بلافاصله دفتر بنیامین نتانیاهو در اطلاعیه‌ای توضیح داد که اظهارات نخست‌وزیر به‌درستی نقل نشده است، زیرا او نه تمام لهستانی‌ها، بلکه بعضی از مردم لهستان را در نابودی یهودیان مقصر دانسته است. سال گذشته نیز لهستان و اسرائیل بر سر همین موضوع مشاجره داشتند. زیرا در لهستان قانونی تصویب شد که مقرر می‌داشت، نباید ملت لهستان را در فاجعه هولوکاست مقصر دانست. همان زمان رژیم صهیونیستی به این اقدام اعتراض کرد و قانون یادشده را ضدیهودی دانست. دولت لهستان می‌گوید در زمان جنگ جهانی دوم این کشور به اشغال آلمان در آمده بود و اردوگاه‌های مرگ یهودیان و کوره‌های آدم‌سوزی را نازی‌ها دایر کردند نه مردم یا دولت لهستان.

علی باقری

بین‌الملل