بازی شادی تمرکز

اگر کودکی حواس پرت و بازیگوش دارید، در این شماره به شما خواهیم گفت چطور با برخی از بازی‌ها، هم کودک خود را سرگرم کنید و هم توانایی توجه و تمرکز او را افزایش دهید و تقویت کنید.

بازی اشیا

پنج شیء مشابه، تصاویر مشابه، مهره‌های رنگی یا اشکال هندسی مشابه را مقابل کودک بگذارید سپس جفت دیگر هر یک از آن اشیاء را نیز در اختیار کودک قرار دهید و از او بخواهید هر یک از آنها را کنار شیء همانند خودش قرار دهد. ابتدا بهتر است از دو شیء همسان شروع کنید و این کار را تا پنج‌شیء ادامه دهید. به عنوان مثال ابتدا از دو رنگ مهره با اشکال یکسان یا مختلف شروع کنید و از کودک بخواهید آنها را یک در میان بچیند مثلا مهره سفید، مهره قرمز، مهره سفید، مهره قرمز....سپس سه رنگ مهره و... بازی را تا پنج مهره در رنگ‌ها یا اشکال مختلف ادامه دهید.

بازی شناخت

چشمان کودک را ببندید سپس اشیایی در دست او قرار دهید و از او بخواهید آنها را براساس زبری، نرمی، صافی، سردی و گرمی و... طبقه بندی کند؛ یا در حالی که چشمان کودک بسته است دو شیء به‌طور همزمان در دستان او قرار دهید و از او بخواهید با لمس آنها به شما بگوید آیا این دو شی شبیه هم هستند یا متفاوتند. حتی می‌توانید با قرار دادن اشیای آشنای اتاق کودک یا منزل در دستان کودک، از او بخواهید با لمس هر وسیله، نام آن شیء را به شما بگوید. برای جذاب‌تر‌شدن بازی بهتر است اشکال هندسی ساده‌ای را در دستان کودک قرار دهید و از او بخواهید پس از لمس آن، طرح آن راروی کاغذ بکشد.

بازی صدا

چند وسیله صدادار مانند بوق، جغجغه، شیپور، سوت، طبل و... از هر کدام دو عدد تهیه کنید، سپس آنها را برای بازی و آشنایی کودکتان با صدای هر یک از آنها به او بدهید، آنگاه یک نمونه از وسایل را در مقابل کودک قرار داده و خود که در پشت سر او قرار گرفته اید جفت دیگر هر یک از این اشیاء را به نوبت به صدا در بیاورید. کودک پس از شنیدن صدای وسیله مورد نظر باید بتواند وسیله آن صدای خاص را تشخیص داده و آن را به شما نشان دهد. این بازی را به طرق مختلفی با کودک انجام دهید. مثلا در بازی دیگری می‌توانید با قرار دادن تصویر چند حیوان در مقابل کودک سپس با تقلید صدای آن حیوانات یا پخش صدای ضبط شده آنها، از کودک بخواهید تصویر مربوط به آن صدا را به شما نشان دهد.

بازی تغییر

در اولین گام به کودک خود توضیح دهید هدف از این بازی، شناسایی تغییرات ایجاد شده در ظاهر خودتان یا محل فعلی حضورتان است. برای اجرای این بازی بهتر است از کودک بخواهید اشیای موجود در فضای اتاق مورد نظر را بدقت نگاه کند یا اگر خود شما منبع ایجاد تغییرات هستید این‌بار ظاهر خود شما را دقیقا مورد توجه قرار دهد؛ مثلا لباس ها، کفش ها، زیورآلات شما و... را به خاطر بسپارد. سپس از کودک بخواهید اتاق را ترک کند، آن‌گاه تغییرات قابل رویتی را در فضای اتاق یا در ظاهر خودتان ایجاد کنید، مثلا جای صندلی مهمان و میزبان را تغییر دهید، یا جوراب‌های خود را از پای تان در بیاورید و... وقتی کودک در اتاق حضور می‌یابد باید این موارد تغییر یافته را تشخیص دهد. اگر کودک موفق به انجام این کار شد، این بار نوبت اوست که شما را مورد محک و سنجش قرار دهد. در نخستین دفعات انجام این بازی، بهتر است تغییرات اندک و بسیار مشهود باشند اما پس از فراگیری اصول بازی و پیشرفت میزان توجه و تمرکز کودک می‌توانید بر میزان تعداد تغییرات بیفزاید و حتی آنها را جزئی تر کنید.

بازی جای خالی

برای اجرای این بازی حداکثر به شش شیء متفاوت نیاز دارید، این اشیاء بهتر است گاهی متعلق به یک گروه و گاهی متعلق به چند گروه متفاوت باشند، مثلا گاهی می‌توانید انواع مختلفی از اسباب بازی‌های اتاق کودک را انتخاب کنید و گاهی نیز می‌توانید اسباب بازی‌ها را با وسایل آشپرخانه یا اتاق خواب ترکیب کنید، به‌طور مثال لوگوی آتش نشان، چنگال، بشقاب و عروسک مو قرمزی می‌تواند گروه منتخب شما باشد. پس از گزینش اشیاء، آنها را روی میز قرار دهید، از کودک بخواهید به اشیاء خوب توجه کرده و آنها را به‌خاطر بسپارد سپس هنگامی که کودک پشت به میز ایستاده یا چشمانش را بسته است، یکی از وسائل روی میز را بردارید آن‌گاه از کودک بپرسید کدام شی برداشته شده است؟ این بازی را تا اتمام همه وسائل روی میز ادامه دهید.

بازی شباهت

چهار تصویر روی برگه‌ای بکشید؛ به طوری که دو تصویر کاملا شبیه یکدیگر باشند آنگاه از کودک بخواهید دو تصویر مشابه را پیدا کرده و به شما نشان دهد یا این که چهار تصویر بکشید که یک تصویر متفاوت از تصاویر دیگر باشد، سپس از کودک بخواهید تصویر نامشابه را شناسایی کند.

بازی اینو کاملش کن

طرح ساده‌ای مثل تصویر آدم بدون گوش، تصویر روباه بدون دم و... را به صورت ناقص بکشید سپس از کودک بخواهید عضو حذف‌شده از تصویر را تشخیص و آن را ترسیم کند.

بازی امتیازی

این بازی علاوه بر افزایش توانایی تمرکز برای تقویت فرمانبرداری و اطاعت پذیری کودک نیز بسیار موثر است. ابتدا قرعه‌کشی کنید تا بدانید چه کسی باید بازی را شروع کند، فردی که قرعه به نام او افتاده است باید به فرد مقابل خود دستورات یک‌مرحله‌ای بدهد مثلا به او بگوید: اول بشین و پاشو؛ دوم، دور خودت بچرخ؛ سوم، بالا و پایین بپر؛ چهارم، طناب بزن؛ و... آنگاه فرد مقابل باید ضمن گوش دادن و به خاطر سپردن مراحل دستورالعمل‌ها، سعی نماید همگام با بیان مراحل خواسته شده، آنها را نیز اجرا کند. برای جذاب شدن بازی می‌توانید از امتیازدهی نیز استفاده کنید، مثلا یک امتیاز برای بیان درست دستورات، دو امتیاز برای اجرای صحیح دستورالعمل‌ها و... در انتهای بازی، شخصی برنده و صاحب جایزه است که امتیاز بیشتری کسب کرده باشد. در نخستین دفعات، با توجه به سن کودک و از همه مهم‌تر برای ترغیب او به ادامه بازی، بهتر است دستورالعمل‌ها ساده و اندک باشند، اما با افزایش سن کودک و فراگیری چگونگی بازی می‌توانید بازی را سخت‌تر و چند مرحله‌ای کنید مثلا اول، بشین و پاشو و دور خودت بچرخ؛ دوم، بالا و پایین بپر و طناب بزن؛ سوم، پروانه بزن و بدو و...

نسرین صفری| مشاور خانواده