هوای تازه در بین‌النهرین

انتخاب برهم صالح برای تصدی ریاست جمهوری عراق از آن نظر حائز اهمیت است که در روزهای منتهی به انتخاب رئیس جمهور، مسعود بارزانی بر‌خلاف سنت مورد توافق دو حزب بزرگ کردی رفتار کرد و با تلاش فراوان سعی داشت فواد حسین رئیس دفتر خود را برکرسی ریاست‌جمهوری عراق بنشاند. جالب توجه این‌که در پارلمان عراق برهم صالح (58 ساله) توانست در دور نخست از 329 کرسی 171 رای به‌دست آورد حال آن‌که فواد حسین (67 ساله) در دور نخست تنها 90 رای آورده بود و به همین دلیل از رقابت در دور بعد باز ماند و درنهایت صالح پیروز شد.

معرفی نخست‌وزیر آینده

برهم صالح بلافاصله پس از انتخاب در جلسه‌ای که با حضور حلبوسی، رئیس مجلس و عادل عبدالمهدی برگزار شد، وی را به‌عنوان نخست‌وزیر معرفی کرد تا او نیز کابینه خود را به مجلس معرفی کند و برای تشکیل دولت از مجلس رأی بگیرد. این اتفاق از یک‌سو به معنای تقویت محور مقاومت در عراق و عمل به توصیه‌های مرجعیت آیت‌ا... سیستانی و از سوی دیگر نشانه‌های افول نفوذ و حضور آمریکا در عراق است. حیدر العبادی گزینه مورد توجه و خواست مقامات آمریکایی بود تا جایی که در نشست‌های خود با مقامات سیاسی عراق بر این موضوع تأکید داشتند که او باید برای دومین بار نخست‌وزیر شود. مک‌گورک نماینده آمریکا در عراق از اردیبهشت ماه و پس از انتخابات پارلمانی در عراق همه تلاش خود را اعم از تطمیع و تهدید به‌کار بست تا در پست‌های سه‌گانه افرادی که مد نظر آمریکا هستند به قدرت برسند، اما این تلاش‌ها به نتایجی کاملا وارونه منجر شد. زیرا برهم صالح به اهمیت روابط با ایران بخوبی واقف بوده و تاکنون نیز همکاری خوبی با کشورمان داشته است. همچنین عادل عبدالمهدی انسانی میانه‌رو و طرفدار مرجعیت و گروه‌های مقاومت عراق بوده و کمتر تابع دستورات آمریکایی‌ها بوده است. در این میان محمد الحلبوسی نیز که روابط خوبی با الحشدالشعبی داشته و به محض انتخاب خود از رئیس پارلمان ایران برای سفر به این کشور دعوت کرد.

استقبال گسترده

ایاد علاوی، رئیس ائتلاف الوطنیه دیروز با استقبال از انتخاب عادل عبدالمهدی برای تصدی پست نخست‌وزیری به وی تبریک گفت. وی خطاب به عبدالمهدی گفت: تشکیل کابینه ماموریتی سخت است و چالش‌های زیادی دارد، اما من به شما در انتخاب شخصیت‌های قدرتمند و شایسته طبق برنامه‌های دولتی پیشرفته برای حل بحران‌های کنونی، برآورده کردن خواسته‌های مردم عراق و پایان دادن به درد و رنج‌های آنها اطمینان زیادی دارم. حیدر العبادی، نخست وزیر عراق نیز با ارسال پیامی ابراز امیدواری کرد عبدالمهدی در تشکیل کابینه و اختیار اشخاص اصلح برای پست‌های دولتی و ارائه بهترین خدمات به شهروندان موفق باشد. عادل عبدالمهدی نیز در مقابل با ارسال نامه‌ای به حیدر العبادی نوشت: از خداوند می‌خواهم ما را در مسیری که شما طی چهار سال گذشته مسؤولیت آن را با تمام چالش‌ها و موفقیت‌ها به عهده داشتید موفق گرداند. عبدالمهدی در این پیام خود تاکید کرد: قطعا من در پذیرش این مسؤولیت به حمایت و مشورت شما نیاز دارم تا بتوانیم مسؤولیت تقویت امنیت کشور و خدمات‌رسانی به ملت فداکار عراق را بخوبی انجام دهیم.

هادی العامری، رئیس ائتلاف فتح نیز به مردم عراق انتخاب رئیس‌جمهور و تعیین عبدالمهدی به عنوان نخست وزیر مکلف را تبریک گفت. نوری مالکی، رئیس ائتلاف دولت قانون نیز به عبدالمهدی تبریک گفته و ابراز امیدواری کرد که عراق بسرعت در مسیر تشکیل دولتی قرار بگیرد که بتواند به مردم خدمات‌رسانی کند. مقتدی صدر، رهبر صدر عراق نیز در بیانیه‌ای کوتاه به برهم صالح بابت انتخابش به عنوان رئیس‌جمهور عراق تبریک گفت و برای او آرزوی موفقیت کرد. طبق قانون اساسی عراق باید برای انتخاب نخست‌وزیر و تعیین کابینه او در پارلمان رای‌گیری شود. از آنجا که ائتلاف‌هایی مانند سائرون به رهبری مقتدی‌صدر، فتح به رهبری هادی العامری و حکمت به رهبری عمار حکیم از نخست‌وزیری عادل عبدالمهدی حمایت کرده‌اند انتظار می‌رود او بسادگی از پارلمان رای اعتماد بگیرد. با این حال ممکن است بر سر سهم‌خواهی گروه‌های عراقی از کابینه مدتی بحث و مشاجرات سیاسی در این کشور ادامه داشته باشد.

برهم صالح

برهم صالح، سال 1960 در شهر سلیمانیه درخانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. پدرش قاضی بود. او سال 1979 به اتهام مشارکت در جنبش‌های سیای کردستان به زندان کرکوک افتاد و شکنجه شد. بعد از آزادی به انگلستان گریخت و آنجا تحصیلات خود را ادامه داد. سال 1976 به اتحادیه میهنی کردستان به رهبری جلال طالبانی پیوست و سال 1983 از دانشگاه کاریو دانشنامه مهندسی گرفت. بعد سال 1987 موفق به دریافت درجه دکتری از دانشگاه لیورپول شد. صالح بعد از سقوط نظام صدام نقش مهمی در سیاست عراق داشت و به‌عنوان وزیر برنامه ریزی، معاون نخست‌وزیر و رئیس اقلیم کردستان فعالیت کرد. او هرچند سال 2017 از اتحادیه میهنی کردستان جدا شده و حزب جدیدی تشکیل داده بود اما چندی پیش دوباره به این حزب بازگشت. صالح به زبان‌های عربی و انگلیسی مسلط است و دو فرزند (دختر و پسر) دارد.

عادل عبدالمهدی

عبدالمهدی سال ۱۹۴۲ در بغداد به دنیا آمد و مدرک لیسانس خود را از دانشگاه بغداد در سال ۱۹۶۳ گرفت. مدرک ارشد علوم سیاسی را سال ۱۹۷۰ از دانشگاهی در فرانسه و مدرک ارشد اقتصاد را نیز سال ۱۹۷۲ از دانشگاه دیگری در همین کشور گرفت. وی مدتی در مرکز پژوهش اقتصادی منطقه‌ای در فرانسه کار می‌کرد و بعد به سوریه و لبنان منتقل شد و به‌عنوان رئیس بخش اقتصاد در مرکز ملی توسعه عرب فعالیت داشت. عبدالمهدی از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۹ در وزارت خارجه عراق فعالیت داشت و از ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ به عنوان وزیر دارایی در دولت ایاد علاوی مشغول به کار شد. این سیاستمدار و اقتصاددان شیعه علاوه بر زبان مادری خود، به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی تسلط دارد. وی در دهه 1980 میلادی با همراهی محمدباقر حکیم به گروه تازه‌تاسیس مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق پیوست، اما بعدها از این گروه جدا شد و به‌صورت مستقل فعالیت کرد.

رحیم محمدی

بین الملل