حمله به سالک با برگ زیتون

به گزارش ایسنا، بیماری لیشمانیازیس که در بین عموم مردم، به «سالک» معروف است، توسط یک موجود زنده تک‌یاخته‌ای تاژک‌دار به نام لیشمانیا ایجاد می‌شود. انگل لیشمانیا می‌تواند با نیش پشه‌ای موسوم به «پشه‌خاکی» به بدن انسان منتقل شود و در خون و بافت زندگی کند. این انگل، زخم‌های بدشکل و طولانی‌مدت را در مناطقی از بدن مانند صورت به وجود می‌آورد و همچنین ایجاد آلودگی‌های ثانویه می‌کند.

به گفته متخصصان، درمان اصلی این بیماری شامل ترکیب‌های آنتی‌موان مانند گلوکانتیم یا مگلومین آنتی‌موان و سدیم استیبوگلوکونات یا پنتوستام بوده است که از سال 1911 تاکنون در بیشتر مناطق دنیا به‌عنوان بهترین نوع درمان شناخته شده است. اما این داروها به دلیل تکرار عمل تزریق و دوز بالا، علاوه‌بر تحمیل خسارت اقتصادی بر خانواده‌ها، به بروز عوارض جانبی مانند اختلالات کبدی، قلبی و بیوشیمیایی منجر می‌شود. همچنین گزارش‌های متعدد کلینیکی در مناطقی که بیماری در قالب همه‌گیر (اپیدمیک) یافت می‌شود، حاکی از افزایش بیماران مقاوم نسبت به مواد دارویی مذکور است. لذا یافتن روش‌های جدید درمانی برای این بیماری، اهمیت ویژه‌ای دارد. در همین خصوص، محققان ایرانی در پژوهشی سعی کرده‌اند تأثیر عصاره برگ زیتون را بر این بیماری بیازمایند که این روش درمان طبیعی، به نتایج خوبی نیز منتج شده است. برای انجام این تحقیق، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان و دانشگاه علوم پزشکی تهران، ابتدا نمونه‌هایی از عامل بیماری سالک را از دانشگاه علوم پزشکی تهران تهیه کردند و پس از آلوده کردن موش‌های آزمایشگاهی با آنها، تأثیر عصاره آبی و الکلی برگ زیتون را بر درمان بیماری بررسی کردند. نتایج این تحقیق نشان داد عصاره آبی برگ درخت زیتون در شرایط آزمایشگاهی می‌تواند بخوبی باعث حذف کامل انگل لیشمانیای حساس به داروی گلوکانتیم از خون و بافت شود. براساس مشاهدات این تحقیق، با افزایش غلظت عصاره‌ها نیز، اثر مهاری، روی نوع حساس به گلوکانتیم این انگل افزایش می‌یابد؛ هرچند در نمونه‌های مقاوم تأثیر چشمگیری مشاهده نمی‌شود.

این یافته‌ها، می‌توانند بخوبی امکان جایگزین کردن عصاره برگ زیتون به‌جای داروهایی نظیر گلوکانتیم را نشان دهند. زهرا پورصفوی، پژوهشگر گروه انگل‌شناسی و قارچ‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این تحقیق می‌گوید: «با توجه به این‌که تولید دارو از منابع گیاهی، نوعی خودکفایی علمی و کاهش وابستگی در کشور را به دنبال خواهد داشت، بنابراین گیاهان دارویی به‌طور بالقوه زمینه‌های تحقیق‌های علمی را با سهولت بیشتر فراهم می‌کند».