اعتماد به اروپا هرگز!

با توجه به اتفاقات هفته های اخیر و تجارب گذشته نمی توان روی اروپا حساب باز کرد، بنابراین آنها باید ثابت کنند که حاضر به رفع دغدغه های جمهوری اسلامی ایران هستند و در صورت عدم‌موفقیت در این زمینه قطعا باید از برجام خارج شویم.

در سفرهای اخیر مکرون و مرکل به آمریکا علیرغم باج دادن آنها به این کشور، خواسته هایشان مورد توجه آمریکا قرار نگرفت و حتی مکرون از سوی ترامپ مورد تمسخر قرار گرفت. بنابراین بسیار بعید است اروپاییان که چنین رفتاری را از آمریکا تحمل می کنند بتوانند در برابر این کشور برای حفظ منافع و اعتبارشان ایستادگی کنند.

اروپاییان امضا کننده برجام بوده‌اند، اما آمریکا با خروج از برجام نشان داد برای نظر متحدانش ارزشی قائل نیست، ترامپ همه از جمله متحدانش را تهدید به عدم همکاری اقتصادی با ایران کرده است که چنین رفتاری با اروپا تحقیر آمیز است.

پس در چنین شرایطی نمی توان به اروپا اعتماد کرد، البته در عین حال مقامات کشورمان باید با اروپا وارد مذاکره شوند تا در صورت گرفتن تضمین قابل قبول و قطعی از سوی آنها بتوانیم در حال حاضر به برجام ادامه هیم اما در صورت عدم دریافت تضمین لازم ادامه روند فعلی در مورد برجام مفهومی ندارد.

اروپا باید تضمین دهد که تحریم های آمریکا در تجارت ایران با کشورهای جهان تاثیر گذار نخواهد بود و موسسات اروپایی، بانک های اروپایی، شرکت های بیمه و شرکت های بزرگ نفت و گاز از سرمایه گذاری در ایران پرهیز نکنند، آنها باید در این ارتباط احساس امنیت کنند و بدانند دولت های آنها مقتدرانه در برابر تهدیدات آمریکا آنها را مورد حمایت قرار خواهد داد. بنابراین سخنان اروپاییان در قول و قرار ارزشی ندارد بلکه در عمل باید نتایج آن را دید.

اروپاییان می توانند در مقررات خود از شرکت هایشان دفاع و آمریکا را تنبیه کنند، بنابراین در صورتی که آمریکا شاهد ایستادگی اروپا و دفاع قاطعانه از منافعش باشد متوجه می شود که از مقابله با اروپا متضرر خواهد شد.در ارتباط با دریافت تضمین از اروپا برای حمایت برجام می توان پیشنهادی مطرح کرد مبنی بر اینکه وزرای خارجه روسیه، چین، انگلیس، فرانسه،‌ آلمان و ایران در مسکو، پکن یا وین دور هم جمع شده و تضمین های لازم را برای مقابله با آمریکا مورد بررسی قرار دهند.

چرا که اگر اتحادیه اروپا در کنار روسیه و چین که اراده لازم را دارند قرار گیرد آمریکا مجبور به کوتاه آمدن در مقابل آنها خواهد بود.

نکته دیگر این است که اروپا برخلاف ژست دفاع از برجام، موضع مطالبه گری نیز داشته و انتقاداتی از سیاست های منطقه‌ای و موشکی ایران دارد، این در حالی است که باید به اروپا تفهیم کرد که نمی تواند انتقادی نسبت به این رویکرد ما داشته باشد، در حال حاضر آنها باید ایران را به ماندن در برجام قانع کنند چرا که کشورمان به تمامی تعهداتش عمل کرده و در نتیجه ما در موضع برتر و مطالبه گر قرار داریم و آنها باید ما را قانع کنند، ما نیازی به اقناع اروپا نداریم.

سید محمد مرندی - استاد دانشگاه