واکنش به دکتر بازی بچه‌ها

معمولا بچه‌ها در حین انجام بازی‌های عادی خود مانند خاله بازی، جهت بازی را به دکتر بازی هدایت می‌کنند تا صرفا به بهانه آن، به لحاظ جسمی به بچه‌های دیگر نزدیک ‌شوند و شکل بدن آنها را با معاینه یا آمپول زدن کشف و مشاهده کنند .

بروز این رفتارها هرگز به قصد و غرض جنسی صورت نمی‌گیرد و به روابط جنسی منجر نمی‌شود بلکه بخشی از سیر طبیعی رشد بهنجار و تکامل جنسی کودکان پیش دبستانی است که در صورت مواجهه نادرست یا پاسخگویی نامناسب احتمال افزایش کنجکاوی‌ها و کنکاش‌های جنسی بیشتر است.

تمایلات جنسی و سوالات پیرامون آن، مدت‌ها قبل از دوره بلوغ، به‌صورت احساس و هیجانی ویژه که اغلب در جهت شناسایی هویت جنسی و شخصیتی است در کودک پدیدار می‌شود.

اگر شما هم والدین نگرانی هستید که دغدغه این موضوع را دارید، مطالعه ادامه این مطلب را که شامل نکات مهمی در این باره است؛ به شما پیشنهاد می‌دهیم.

درست رفتار کنید

بسیاری از والدین هنگام مشاهده دکتر بازی کودکان، بسیار برآشفته می‌شوند، عنان صبر می‌گسلند و تنها به گمان این که کودک‌شان دچار انحراف شده و باید تا دیر نشده کاری کنند، مرتکب رفتارهای نادرستی می‌شوند و به شدت با عکس‌العمل‌های تندی چون عصبانیت، تنبیه بدنی، دعوا و داد و فریاد، تهدید، سرزنش و... که هرگز راهکارهای مناسبی برای مواجهه نیست، با این رفتار کودک مقابله می‌کنند؛ این دسته از والدین باید بدانند کودکان در این سن در دوره خاموشی جنسی به سر می‌برند و این مدل از بازی‌ها، آن‌گونه که بزرگسالان تصور می‌کنند، هرگز به معنای نگاه جنسی و یا انحطاط جنسی نیست، بلکه صرفا به دلیل کنجکاوی و آشنا شدن کودک با بدن خویش و شناخت تفاوت‌های جنسیتی است که انجام می‌گیرد.

از سوی دیگر برخی والدین به دلیل شرم از ورود به این مقوله یا نداشتن آگاهی از روش‌های صحیح آموزش و تربیت جنسی یا حتی به دلیل آموزه‌های تربیتی پیشین خود در زمینه تابو و ممنوعه بودن صحبت کردن درباره این مسائل، در چنین شرایطی ترجیح می‌دهند با نادیده گرفتن مساله هیچ عکس‌العملی نشان ندهند و بی تفاوت از کنار آن گذر کنند، در حالی که سکوت کردن در این زمینه به مانند واکنش‌های تند بی‌فایده و نامناسب است چه بسا کودک به‌دلیل عدم‌آگاهی از نادرستی رفتار خویش، مجددا به ارتکاب آن عمل ادامه خواهد داد، بنابراین توصیه می‌کنیم هرگز سکوت نکنید و با شیوه‌ای درست، ناراحتی خود و علت آن را به کودک توضیح دهید.

نظارت افراطی اثری عکس دارد

بسیاری از والدین پس از مشاهده چنین بازی‌هایی بخصوص در صورت تکرار آن از سوی کودک، از فرط نگرانی روش تربیتی نظارت سخت گیرانه را انتخاب می‌کنند و به جای انتخاب روش آموزش تربیت جنسی، به اشتباه گمان می‌برند تنها از طریق نظارت مستمر است که می‌توانند رفتارها و شرایط فرزندشان را کنترل کنند، این در حالی است که سخت گیری‌های افراطی والدین در این زمینه و آموزش ناصحیح باعث می‌شود کودکان ناخودآگاه مشتاق شده و ولع زیادی به انجام این بازی داشته باشند و کنجکاوی‌شان در زمینه مسائل جنسی و تفاوت‌های جنسیتی بیشتر شود، بی جواب باقی گذاشتن سوالات و کنجکاوی‌های جنسی کودکانه اثرات نامطلوب و جبران ناپذیرتری از ارائه اطلاعات مفید و متناسب با سن و میزان آگاهی آنها دارد.

با کودک تان صحبت کنید

در زمانی مناسب در این زمینه با فرزندتان گفت‌وگو و محدوده بازی با کودکان را برایش مشخص کنید. با صراحت و قاطعیت کلام به کودک‌تان بگویید که دکتر بازی به معنای بازی کردن نقش دکتر و بیمار است و هرگز در معنای حقیقی این نقش‌ها نیست بنابراین باید مواظب باشد عضو خصوصی خود را به هر بهانه‌ای در معرض دید دیگران قرار ندهد، حتما به کودک معنای حریم خصوصی بدن را توضیح دهید و به او تفهیم کنید که هر کسی باید از عضوهای خصوصی خود، که مخصوص خود اوست، به نحو احسن مراقبت کند و اجازه دیدار و یا لمس آن را به هیچ فرد دیگری ندهد، همان‌طور که اسباب بازی خود را از کودکان غریبه پنهان نگه می‌دارد و حتی اجازه لمس آنها را به دیگران نمی‌دهد باید از بدنش نیز که بزرگ‌ترین سرمایه‌اش در زندگی است، محافظت کند. همچنین لازم است به کودک آموزش دهید هنگام دکتر بازی مواظب رفتارهای کودک مقابل باشد و اگر او اصرار به ادامه بازی به طریقی نامناسب داشت خیلی قاطعانه و بدون هیچ ترس و واهمه‌ای به درخواست آن کودک پاسخ «نه» بدهد و سریعا هر نوع رفتار نامناسب و ناراحت‌کننده‌ای را بدون ترس و نگرانی به شما بگوید، به او یادآور شوید همیشه سعی کند این بازی را به شیوه‌ای درست انجام دهد و از تکرار روش نامطلوب آن اجتناب کند اما اگر احیانا، با کودکی، ترغیب به انجام این بازی شد، در صورت اطلاع دادن به شما، هرگز از دست او ناراحت و عصبی نخواهید شد.

به موقع مداخله کنید

در صورت مشاهده دکتر بازی در بچه ها، فورا نزد آنها رفته و از آنها بخواهید به مانند یک پزشک دهان بیمار را معاینه کنند، یا ضربان قلب و یا فشارخون بیمارشان او را چک کنند، سرم و آمپول را به دست بزنند و... بهتر است به طریقی مناسب حتی همبازی شدن با بچه‌ها و ایفای نقش دکتر یا بیمار، موضوع و نحوه بازی بچه‌ها را هدایت کنید و ماجرا را آن‌طور که شایسته است، خاتمه دهید.

نسرین صفری – روان شناسی بالینی