بهار دیدنی در قزوین و الموت

قزوین، پایتخت خوشنویسی ایران، یادگارهای بسیاری از تاریخ را در خود جای‌داده است.رنگ و بوی صفوی هنوز در پس آثار تاریخی زیبای این شهر به مشام می‌رود. افزون بر این، منطقه زیبا و اسرارآمیز الموت، وسوسه سفر به استان قزوین را دو چندان می‌کند. این سرزمین کهن و افسانه‌ای، در طول تاریخ فرازوفرودهای تاریخی بسیاری به خود دیده است، که به نام اسماعیلیان و به‌ویژه حسن صباح اوجی دیگر یافته و همواره مورد توجه گردشگران، جهانگردان و پژوهشگران پزشماری بوده است. بقایای قلعه شیرکوه، قلعه لمبسر، الموت و بسیاری قلعه‌های دیگر در کنار طبیعت بکر و چشم اندازهای زیبای دریاچه اوان جاذبه‌های طبیعت‌گردی و گردشگری با شکوه و به غایت زیبا برای منطقه و استان قزوین فراهم آورده‌اند.

دامنه‌های قله‌های سر به فلک کشیده البرز به‌ویژه در فصل بهار دارای مناظر الهام‌بخش و شگفت‌انگیزی است که شانه به شانه شماری از زیباترین مناظر طبیعی دنیا همچون طبیعت زیبای سوئیس، پاتاگونیا و نواحی مرکزی استرالیا می‌ساید. دیدن این دره‌های فوق‌العاده هنگامی وسوسه‌انگیزتر می‌شود که بدانیم زیبای طبیعی این ناحیه عطر و بوی تاریخی اسرارآمیز و کهن دارد. چندی از اسرارآمیزترین جاذبه‌های گردشگری ایران در دره‌های زیبای الموت واقع‌شده‌اند و بقایای نزدیک به پنجاه قلعه در سرتاسر دامنه‌های البرز آرمیده‌اند. این قلعه‌ها، پناهگاه مستحکم یکی از فرقه‌های مهم مذهبی ایران بوده‌اند که به واسطه موقعیت خاص جغرافیایی آنها اسماعیلیان توانستند مدتهای مدیدی با حکومت عباسیان مقابله کنند و شگفت‌انگیزترین این قلعه‌ها در روستاهای گازر (قلعه الموت) و رازمیان (قلعه لمبسر) واقع‌شده است.

کاخ چهلستون

کاخ و موزه چهلستون مهم‌ترین اثر تاریخی قزوین و یکی از نمادهای این شهر است. کاخ چهلستون در میدان آزادی (سبزه میدان) قرار دارد. این کاخ در زمان شاه طهماسب صفوی که قزوین پایتخت ایران بود، ساخته شد و از نمونه همنام خود در شهر اصفهان چند دهه قدیمی‌تر است. در حال حاضر، این کاخ از آن رو که قزوین از مراکز مهم خوشنویسی ایران بوده، به موزه خوشنویسی تبدیل شده و همه روزه پذیرای بازدیدکنندگان است.

موزه شهر

موزه شهر در میدان آزادی (سبزه میدان) و در شرق باغ و عمارت چهلستون قرار دارد. در این موزه که به معرفی تاریخ قزوین اختصاص پیدا کرده، آثاری از دوران پیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی به نمایش درآمده است. بسیاری از این آثار از حفاری‌های دشت قزوین به دست آمده‌اند.

بازار قزوین و سرای سعدالسلطنه

بازار قزوین بازاری بزرگ با فضاهای متعدد و معماری بسیار شکوهمند است؛ مجموعه بازار قزوین در خیابان امام خمینی قرار دارد. به گونه‌ای که زیبایی راسته‌ها و سراهای آن، عموم گردشگران را مبهوت می‌سازد. کالبد کنونی این بازار مربوط به دوره صفویه و پس از آن است و بیشتر بناهای فعلی‌ در دوره قاجار ساخته شده‌اند. این بخش‌ها عبارتند از:

سرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه‌‌های روباز و سر پوشیده و راسته قیصریه.

جالب‌ترین بخش بازار کاروانسرای سعدالسلطنه است که لقب بزرگ‌ترین مجموعه کاروانسرای درون شهری ایران را یدک می‌کشد و از آثار دوره ناصرالدین شاه قاجار است. این سرا و بازار مجاور آن، یعنی بازار وزیری، در سالیان اخیر به شایستگی مرمت شده‌اند و انتظار می‌رود که در آینده‌ای نزدیک، به قلب گردشگری قزوین تبدیل شوند.

مسجد جامع قزوین

مسجد جامع قزوین روی پایه‌های یک آتشکده پیش از اسلام ساخته شده و بنای اولیه آن احتمالاً مربوط به دوره‌ هارون‌الرشید عباسی است. این مسجد، کلکسیونی از معماری دوره‌های مختلف تاریخی را به نمایش می‌گذارد؛ چندان‌که آثار مهمی از دوره سلجوقی، صفوی و تا حدودی قاجار را در خود جای داده است.

اکنون در شبستان غربی مسجد، موزه سنگ و سفال را برپا کرده‌اند که آثار موجود در آن مشتمل بر انواع سفالینه‌ها، سنگ‌نگاره‌ها، ارسی‌ها، کاشی‌ها و انواع گچبری‌های تاریخی است.

مسجدالنبی

مسجدالنبی با 14هزار مترمربع مساحت، از بزرگ‌ترین مساجد تاریخی قزوین و یادگاری از دوران فتحعلیشاه قاجار است. این مسجد که گاه مسجد سلطانی نیز خوانده می‌شود، در خیابان امام خمینی، جنب بازار قزوین قرار گرفته و نمازجمعه این شهر در آن برگزار می‌شود.

حمام قجر

حمام قجر از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین حمام‌های قزوین و جایگاه موزه مردم شناسی این شهر است. این حمام برخلاف نام خود، در دوره صفویه، توسط یکی از سرداران شاه عباس ساخته شده و بیش از 400 سال قدمت دارد. در حمام قجر، جلوه‌هایی از تاریخ اجتماعی قزوین را در سه بخش اقوام، آداب و رسوم و مشاغل به نمایش گذاشته‌اند.

سردر عالی‌قاپو و خیابان سپه

قزوین در دوره شاه تهماسب صفوی، دارای کاخی به نام عالی قاپو بود که اکنون تنها سردر شکوهمند آن باقی مانده است. این سردر رو به خیابان سپه (شهدا) چهره می‌گشاید که خود نخستین خیابان ایران به شمار می‌رود و حدود 500 سال قدمت دارد. این خیابان منبع الهام در ساخت خیابان چهارباغ عباسی در اصفهان بوده است.

حسینیه امینی‌ها

حسینیه امینی‌ها در واقع یک خانه بزرگ تاریخی است که برای انجام مراسم مذهبی بویژه سوگواری محرم مورد استفاده قرار می‌گیرد و به همین علت به حسینیه معروف شده است. این خانه با چند دست حیاط در دوره قاجار ساخته شده و متعلق به یکی از تجار بزرگ قزوین به نام «حاج محمدرضا امینی» بوده است. زیباترین بخش خانه امینی‌ها سه تالار بزرگ و مجلل آن است که با ارسی‌های 9 دهنه و گره چینی شده از هم جدا می‌شوند. در حسینیه امینی‌ها به طور معمول بسته است اما سریدار آن همیشه در را به روی گردشگران می‌گشاید. این حسینیه در خیابان مولوی قرار دارد.

آرامگاه حمدالله مستوفی

این آرامگاه هفت صد ساله با نمای آجری خود، یکی از زیباترین آثار تاریخی قزوین و متعلق به حمدالله مستوفی، مورخ بزرگ ایران در عصر ایلخانان مغول است. آرامگاه در خیابان طالقانی، کوچه مستوفی قرار گرفته و با وجود علاقه‌مندی گردشگران به دیدن آن، درهایش در بیشتر روزهای هفته بسته و موجب نارضایتی گردشگران است.

شاهزاده حسین

شاهزاده حسین فرزند دو ساله امام رضا(ع) بود که گفته می‌شود در خلال سفر تاریخی ایشان از مرو به خراسان در قزوین از دنیا رفت و در همین شهر دفن شد. بنای اصلی بقعه او از آثار دوره صفویه و از حیث معماری بسیار نفیس است. همچنین سر در این امامزاده یکی از نمادهای شهر قزوین به شمار می‌رود. برای دیدن و زیارت بقعه شاهزاده حسین، باید به خیابان جمهوری اسلامی، محله خندقبار رفت.

دروازه تهران و کوشک

قزوین در دوره‌های مختلف تاریخی مثل اکثر شهرهای کهن ایران برج و بارو و دروازه داشته که از آن میان تنها دو دروازه باقی مانده است. یکی دروازه تهران در جنوب شهر و در کنار میدان تهران قدیم است که باز یکی از نمادهای شهر قزوین به شمار می‌رود و دیگری دروازه در کوشک که به سمت الموت و شکارگاه‌های شمال قزوین باز می‌شده و در انتهای خیابان آزادی (نادری) جای دارد.

آب‌انبارهای دیدنی

قزوین دارای آب انبارهای بزرگی است که برخی‌شان مانند آب انبار سردار بزرگ در خیابان راه‌آهن، جزو بزرگ‌ترین آب انبارهای ایران قرار می‌گیرند. در ضمن باید از آب‌انبار حاج کاظم در انتهای خیابان تبریز نام برد که شهرتش را مدیون سردر کاشیکاری، طاق رسمی‌بندی و کتیبه سنگی و دو بادگیر خود است. آب انبار مسجد جامع قزوین نیز در نوع خود بسیار دیدنی است.

دریاچه آوان

پشت سر گذاشتن مسیری پرپیچ و خم در دل کوهستان به دیدار از دریاچه‌ی زیبای اوان می‌ارزد و خستگی راه را از تن بیرون می‌کند. دریاچه اوان که بزرگ‌ترین دریاچه طبیعی آب شیرین قزوین است با چشم‌انداز زیبای خود بویژه در فصل بهار محل مناسبی برای گذران اوقات فراغت گردشگران است . در سفر به اوان می‌توانید از تفریحاتی نظیر ماهی گیری، قایق سواری و شنا لذت ببرید. آب دریاچه اوان از چشمه‌های درون جوش دریاچه تامین می‌شود. چشم انداز این دریاچه با درختان دست کاشت و گیاهان رسته در بیرون و درون آن، بی‌نهایت لطیف و ساده است. کل و بز، پلنگ، خرس، روباه، شغال، گرگ، انواع عقاب، کبک و ماهی‌ها و… حیات وحش این حوزه آب‌خیز را تشکیل می‌دهند.

چنار خونبار زرآباد

در الموت درختی است که هر سال ظهر عاشورا از آن مایع رنگینی به مانند خون تراوش می‌کند، عباراتی که باعث شده، این درخت در کنار قلعه الموت به جاذبه‌ای مشهور تبدیل شود. بطوریکه همه ساله گردشگران بیمشاری از اقصی نقاط دنیا برای دیدن این پدیده به زرآباد سفر می‌کنند. گفتنی است پدیده چنار خون‌بار قدمت تاریخی دارد این پدیده از زمان شاه‌سلطان حسین صفوی به این سوی شناخته شده بود و در دوره قاجاریه شهرت بسیاری پیدا کرد. از همان سال‌ها در خصوص واقعی بودن یا غیر واقعی بودن این پدیده گفت‌وگوها و مطالعات زیادی صورت گرفته، اما خون یا صمغ، هر چه که باشد جاذبه ایست که زرآباد و درختش را به مکانی دیدنی در الموت تبدیل کرده است.

منطقه ییلاقی پیچ بن

این منطقه نسبتاً مرتفع با ارتفاع حدود دو هزار و پانصد متر ، در شمال شرقی الموت و در جاده معروف " سه هزار" قرار دارد و یکی از زیباترین مسیرهای راهپیمایی قزوین به شمال ایران است. چمنزارهای زیبای این منطقه ییلاقی خوش آب و هوا ، به گردنه مشهور " سلج انبار" با ارتفاع تقریبی سه هزار متر می‌رسد که بخشی از رشته کوه البرز غربی است و مرز طبیعی استان‌های قزوین و مازندران محسوب می‌شود.

منطقه زرشک و کامان

منطقه زرشک و کامان با وسعت تقریبی 10 الی 20 متر مربع در 20 کیلومتری شمال شهر قزوین قرار دارد. این منطقه در در دامنه کوه کافر میدان واقع شده و به همین جهت دارای چشم‌اندازهای زیبا و آب و هوای مناسب و مکانی برای گذران اوقات فراغت به شمار می‌رود. از امکانات گردشگری این منطقه راه‌اندازی یک مجموعه تله‌کابین است که ظرفیت جابه‌جایی 1250 نفر در ساعت را داراست.در این منطقه یک آبگیر وجود دارد که توسط مزارع و نیزارها محاصره شده و در فصل مناسب به پناهگاه پرندگان مهاجر تبدیل می‌شود و بر جذابیت‌های این منطقه می‌افزاید. وجود چشمه‌سارهای فراوان، از دیگر ویژگی‌های این منطقه به شمار می‌آید.

دره نینه رود

رودخانه زیبا و خروشان نینه رود با آبی سرد و گوارا در فصل تابستان همیشه جاری است. نینه رود در میان کوه‌های خرمدشت و گونه گول و در نزدیکی روستاهای هیر و ویار واقع شده است و با عبور رود پرآبی که در آن جریان دارد، یکی از مناطق ییلاقی و زیبای رودبار شهرستان از توابع شهرستان قزوین، محسوب می‌شود. این منطقه مملو از فندق‌زارهای سرسبز بوده و قسمت‌های شمالی و مرتفع آن دارای مراتع خوش آب و هوا است. در گذشته یکی از قدیمی‌ترین مسیرهای آمد و رفت بین گیلان و قزوین از این دره می‌گذشته است که بخش‌هایی از راه سنگفرش آن همچنان سالم باقی مانده است.

آبشار اوان

آبشار اوان یکی از زیباترین پدیده‌های طبیعی است که در جنوب غربی دریاچه اوان قرار دارد. این آبشار زیبا با ارتفاعی نسبتا بلند به رودخانه ای که در ژرفای دره جاریست سرازیر می‌شود و در روزهای آفتابی با وزش نسیم، رنگین کمان زیبایی را تشکیل می‌دهد. ارتفاع آبشار از بلندترین نقطه آن تا ژرفای دره که رودخانه ای در آن جاری است به بیش از سیصد متر می‌رسد و در روزهای آفتابی با وزش نسیم رنگین کمان زیبایی را تشکیل می‌دهد.

آبشار آسیاب رود

این آبشار در روستای نوده فاراب واقع در شهرستان رودبار ، لوشان منطقه جیرنده بعد از روستای انبوه قرار دارد. روستای نوده از توابع دهستان کلیشم در نیمه شرقی شهرستان رودبار در بخش عمارلو، 45 کیلومتری جهت شرقی جیرنده، در طول جغرافیایی 36 درجه و 38 دقیقه و عرض 50 درجه و 3 دقیقه در ارتفاع 1600 متری از سطح دریای آزاد در جنوب استان گیلان واقع شده است. روستا دارای 60 خانوار و جمعیتی در حدود 240 نفر است. گویش روستا تاتی بوده و پوشاک زنانه محلی شامل مندیل، جلیقه، و پیراهن بلند است.

آبشار گرمارود

آبشار زیبای گرمارود یکی از نمایش‌های منحصر به فرد طبیعت قزوین است. اطراف این آبشار دلربا را دو صخره سخت و بزرگ احاطه کرده است. علاوه بر طبیعت منحصر به فرد تابستان گرمارود، این آبشار در فصل زمستان دوچندان می‌‌شود و ستونی بلند از یخ بر روی صخره‌های آن جلوه‌گری می‌کند. از پیامدهای وجود این آبشار، تقسیم محله گرمارود به دو بخش «این دست محله» و «آن دست محله» است. در انتهای روستای گرمارود و در کنار دره عظیم آن جاده ای بسیار ناهموار و سنگلاخی شما را به نزدیک آبشار می‌رساند.

دره اندِج‌ رود

دره اندج رود یکی از سحرآمیزترین و سرسبزترین مناطق قزوین است که از ارتفاعات کوه خرم‌ور شروع و به روستای شهرک ختم می‌‌شود. این منطقه با توجه به قابلیت‌های زیست محیطی، وجود غارهای طبیعی و ساختار کوه‌های آن، از جذابیت تحسین برانگیزی برخوردار است.

کهنه باغستان

کهنه باغستان سالیان سال تفرج گاهی شاه نشین بوده است. دره ای سرسبز و خوش آب و هوا در شمال قزوین. انبوه بودن بافت گیاهی این منطقه و قرار گرفتن در کریدور آب و هوایی آن باعث نشاط انگیز شدن محیط پیرامون آن است.

آبشار ورچر

ورچر آبشاری افسونگر است که آدمی از دیدن آن سیر نمی‌شود. ارتفاع این آبشار به بیش از 30 متر می‌رسد و محصور شدن آن در بین صخره‌های عظیم ، زیبایی خاصی به این آبشار بخشیده است. از گونه‌های گیاهی منطقه می‌توان به بید و ون اشاره کرد. در اطراف آبشار کلونی انبوهی از بید وجود دارد که فضا را رمانتیک تر می‌کند.