سوریه و راهبردهای جدید میدانی

پس از پاکسازی استان دیرالزور و منطقه مرزی البوکمال در شرق سوریه، بخشی از نیروهای تروریستی به ادلب فرار کردند تا پس از بازسازی نیروهای خود، بار دیگر ناامنی‌ها را در مناطق شمالی و مرزی سوریه تشدید کنند. از سوی دیگر، گروهک تروریستی جیش‌الاسلام وابسته به رژیم عربستان ـ که اخیرا در غوطه شرقی وغربی با شکست سختی مواجه شده ـ شهر ادلب را به کانون آموزش نیروهای جدید خود تبدیل کرد .

به موازات این تحولات، اخیرا تفنگداران دریایی آمریکا که ماموریت کمک به گروهک‌های تروریستی سوریه را به‌عهده دارند، شماری از عناصر میدانی داعش را از مناطق دیرالزور ورقه به سمت ادلب منتقل کردند.

هدف آمریکا از جابه‌جایی گروهک‌های تروریستی این است تا این گروهک‌ها را پس از آموزش لازم در اطراف ارتفاعات اشغالی جولان تا شهر درعا در جنوب سوریه متمرکز کند. این طرح ناظر بر تشکیل یک ارتش از مزدوران کشورهای مختلف شبیه ارتش جنوب لبنان در دهه‌های گذشته است تا این ارتش بتواند، امنیت پایدار رژیم صهیونیستی را در اطراف جولان اشغالی تامین کند. براساس این طرح، دولت سوریه ناچار شد مناطق مرزی را در شمال سوریه از وجود گروهک‌های تروریستی پاکسازی کند و شهر ادلب، یکی از مناطقی است که از اهمیت میدانی بالایی برای تامین امنیت سایر شهرهای سوریه برخوردار است.

از آنجا که ارتش آزاد، جیش‌الاسلام، داعش، جبهه النصره و فیلق الرحمن به عنوان پنج گروهک تروریستی فعال سوریه در ادلب زیر نظر نیروهای تفنگدار آمریکا به فعالیت تروریستی مشغولند، محور مقاومت راهبرد عملیاتی خود را براساس شرایط میدانی شمال سوریه تغییر داد. اگر ارتش سوریه ومحور مقاومت بتوانند طی روزهای آینده کنترل مرزهای شمالی سوریه بویژه مناطق ادلب و جرابلس را در دست گیرند، گروهک‌های تروریستی نخواهند توانست نیروهای جدیدی را جذب کنند. شرایط میدانی سوریه پس از تمرکز نیروهای دولتی سوریه در منطقه البوکمال ودیرالزور در مقایسه با گذشته بهبود یافته زیرا اکنون تنها راه ارتباطی گروهک‌های تروریستی به خارج سوریه، شهر ادلب است که همچنان به کانون حضور گروهک‌های تروریستی تبدیل شده.

از سوی دیگر، همکاری تنگاتنگ نیروهای حزب دموکراتیک سوریه با آمریکا از وجود یک طرح جدید آمریکایی، صهیونیستی، سعودی برای تجزیه سوریه و تشکیل یک دولت فدرال کرد در شمال این کشور حکایت دارد. ترکیه که زمانی بخشی از محور تخریب علیه دولت سوریه به شمار می‌رفت، اکنون به سمت همکاری با ایران و روسیه برای پایان دادن به بحران این کشور متمایل شده است. اگر محور مقاومت و ارتش سوریه که راهبرد میدانی خود را براساس تحولات نظامی جدید سوریه تغییر داده اند، بتوانند ادلب را آزاد کنند، بحران سوریه طی ماه‌های آینده به پایان خواهد رسید.

دلیل این امر آن است که عمده کمک‌های لجستیک آمریکا به گروهک‌های تروریستی توسط تفنگداران آمریکا و از پایگاه انجرلیک در ترکیه صورت می‌گیرد.

این عملیات یعنی ارسال سلاح و مهمات به گروهک‌های تروریستی بدون هماهنگی با دولت ترکیه صورت می‌گیرد که همین موضوع به بروز اختلاف میان آمریکا و ترکیه منجر شده است. مجموعه تحولات میدانی سوریه نشان می‌دهد، دولت سوریه و محور مقاومت ابتکار عمل میدانی را در دست گرفته اما آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان تلاش دارند تا شطرنج نظامی و سیاسی سوریه را به سود اسرائیل تغییر دهند.

هدف آمریکا این است که با استفاده از وجود گروهک‌های تروریستی دولت مشروع و قانونی سوریه را تغییر دهد و شرایطی فراهم کند تا گروهک‌های تروریستی به صورت نیروهای مزدور امنیت منطقه مرزی مشترک سوریه و فلسطین اشغالی را در جولان ودرعا تامین کنند. به نظر می‌رسد با توجه به انسجامی که میان نیروهای دولتی سوریه و محور مقاومت وجود دارد، آمریکا نخواهد توانست، طرح جدید خود را برای استفاده ابزاری از گروهک‌های تروریستی عملیاتی کند و سرانجام شکست خواهد خورد. شکست آمریکا در سوریه به مفهوم بازتعریف شرایط جدید خاور میانه براساس الگوی محورمقاومت خواهد بود که شکست مثلث شرارت آمریکا، اسرائیل و عربستان را در پی خواهد داشت.

حسن هانی‌زاده

کارشناس تحولات غرب آسیا