نوای گون‌هـا +عکس

شاید شوق دیدن همین منظره باشد که هر فصل آنجا را دیدنی می‌کند. البته دیدنی‌های خود روستا هم کم نیست، آبشاری در غرب روستا و دشت آزو که مسیری سرسبز و پر از آرامش و مسیر پیمایش قله پاشوره است، اما سفر به این روستا در اوایل تابستان با هر زمان دیگری متفاوت است.

علاوه بر هوای خنک نوا در فصل گرم تابستان، تیر ماه زمان اتفاقی مهم و دیدنی در این روستاست که باید برای یک بار هم که شده این اتفاق را از نزدیک دید.

زمان برگزاری جشن «نور گهون» حال و هوای روستای نوا کاملا متفاوت است و آرامش همیشگی جای خود را به همهمه مردم روستا و رفت و آمدهای بسیار می‌دهد.

مردم روستا در میدان اصلی که مشرف به کوه دماوند است، منتظر غروب خورشید ایستاده و دسته‌های گون گوشه‌ای از میدان روی هم قرار گرفته‌اند. تا زمانی که خورشید در آسمان دیده می‌شود، هیچ اتفاقی نمی‌افتد و فقط انتظار در چهره‌ها دیده می‌شود. مردم روستا شیرینی تعارف می‌کنند و آنها که به شهرهای دیگر مهاجرت کرده‌اند، برای این جشن بزرگ خود را به روستا می‌رسانند.

همه چیز با غروب خورشید آغاز می‌شود. جوانان روستا به سمت گون‌ها می‌روند و آماده اجرای مراسم اصلی می‌شوند. بزرگ روستا دسته بسیار بزرگی از گون را آتش می‌زند و به دست جوانی می‌دهد. او شروع به گرداندن گون می‌کند و ناگهان همه جا را نور فرا می‌گیرد.

جوان هرچه می‌تواند سریع‌تر گون را دور سرش می‌چرخاند و انگار هر لحظه قرار است این توپ آتشین به سمتی پرتاب شود. بعد از آن نوبت به جوان دیگری می‌رسد و تا تمام شدن گون‌ها، مردان جوان روستا هر کدام دسته‌ای گون را دور سر می‌چرخانند.

پس از حدود نیم ساعت مراسم اصلی تمام می‌شود، اما انگار چند سالی است که مراسم به رسم جوانان امروزی ادامه پیدا می‌کند. مدتی هم به فریادهای شادی و شیطنت‌های جوانان می‌گذرد و پس از آن مردم کم کم متفرق می‌شوند و خانواده‌ها می‌روند تا ادامه جشن را دور هم در خانه باشند.

جشنی برای پیروزی فریدون

«نور گهون» یا «نور گون» جشنی است که هر سال در آخر هفته‌ای حوالی 20 تیر در روستای نوا برگزار می‌شود. این جشن با آتش زدن گون‌های بسیار همراه است که در زبان محلی به آن گهون می‌گویند و نام جشن از همین کلمه آمده است.

این جشن ریشه در داستان پیروزی فریدون بر ضحاک دارد. به اعتقاد مردم این روستا، هنگامی که فریدون، ضحاک را به بند می‌کشد، او را به سمت دماوند می‌برد تا در غاری زندانی کند و لشکر ضحاک هم به دنبال فریدون به سمت قله دماوند می‌روند.

فریدون به یارانش خبر می‌دهد که اگر پیروز شد، آتشی به نشانه پیروزی روشن می‌کند و یاران فریدون چند شب از این روستا دماوند را نگاه می‌کنند تا آتش پیروزی را ببینند. یاران شبی پس از غروب خورشید آتش پیروزی فریدون را می‌بینند و آنها هم به نشانه پاسخ، گون‌ها را آتش می‌زنند و این پیروزی را جشن می‌گیرند.

چه زمانی به نوا برویم؟

بهترین زمان سفر به روستای نوا مثل بسیاری از مناطق کوهستانی دیگر در سراسر کشور، اردیبهشت ماه است. اما هوای خنک این منطقه در تابستان، طبیعت‌گردان را در این فصل هم به سوی خود جذب می‌کند.

اگر علاقه دارید روزهای آخر هفته خود را خارج از شهر و فضایی خوش آب و هوا بگذرانید، روستای نوا انتخاب خوبی برای گذراندن ساعتی در طبیعت است.

این روستا در دامنه البرز و نزدیک به دماوند قرار دارد و منظره قله دماوند از این روستا با هر آنچه تا به حال از دماوند دیده‌اید متفاوت است. در واقع از نوا می‌توان ضلع جنوب شرقی دماوند را از ارتفاع 2400 متری نظاره کرد.

مسیر جاده هراز را که در پیش بگیرید، بعد از پلور و آب اسک در 85 کیلومتری آمل، مسیری فرعی به سمت نوا می‌رود.

اگر کمی اهل پیاده روی و کوه‌پیمایی سبک باشید، دشت آزو که بالای روستا قرار گرفته، فضایی وسیع با هوای کوهستانی است که برای شب ماندن طبیعت‌گردان نیز جای مناسبی است. آزو مرتعی پر از گیاهان معطر و خوش منظره در دامنه کوه است و از دیدن قله دماوند در پس زمینه این دشت نمی‌توان چشم برداشت.

علاوه بر منظره‌های بکر و آب و هوای خنک نوا در این فصل، دیدن مراسم نور گون می‌تواند بهانه خوبی برای سفر به این منطقه در آخر هفته آینده باشد. البته گاهی به صلاحدید بزرگان این روستا مراسم چند روز زودتر یا دیرتر از زمان مرسوم اجرا می‌شود.

سپیده شعرباف - روزنامه‌نگار

ضمیمه چمدان جام جم