سوپراستارهای ماندگار در جهان فانتزی

از طراحی کاراکترها، فضاسازی، موسیقی باشکوه و ریتم دقیق این کارتون که بگذریم، حجم فانتزی و کشش ماجراهای «تام و جری» چیزی نیست که بتوان از کنارش ساده عبور کرد. در این کارتون، بخصوص در اپیزودهای کلاسیک آن، واقعیت به‌قدری بازیچه شوخ‌طبعی طراحان قرار گرفته که مسحورکننده است و قدرت بی‌پایان تخیل را به رخ می‌کشد.

«تام و جری» به جبر قوانین فیزیک پوزخند می‌زند و هرجا لازم باشد، این قوانین را به‌کار می‌گیرد و هر وقت بخواهد، آنها را نقض می‌کند. در کشمکش‌های تام و جری و در قالب سبک slapstick یا کمدی بزن و بکوب، وقوع هر اتفاقی محتمل است؛ قانون جاذبه هر وقت لازم باشد، عمل می‌کند و هر وقت به‌کار نیاید نقض می‌شود، هرکدام از شخصیت‌ها دقیقا یک نما بعد از انفجار، سوختن، پرتاب شدن یا هر اتفاق دیگری می‌توانند به زندگی عادی برگردند، تناسب بین ابعاد و اندازه‌ها فقط وقتی معنا دارد که به خیال‌پردازی کمک کند، سرعت و شتاب هرگز به نتیجه‌ای منجر نمی‌شود که در دنیای واقعی می‌بینیم و تام و جری در موقعیت‌های مختلف ویژگی‌های هر سه نوع ماده یعنی جامد، مایع و گاز را بروز می‌دهند!

در یک کلمه باید گفت، قواعد و قوانین دنیای واقعی فقط وقتی به کار تام و جری می‌آید که تخیل را یک گام به پیش براند. اتمسفر این کارتون و اساس و بنای فضاسازی آن کاملا برگرفته از دنیای واقعی است و اتفاقات در بستری رخ می‌دهد که برای مخاطب در هر جای کره زمین ملموس و قابل درک است و نکته این که تخیل بی‌حد و مرز آن در چارچوب همین اتمسفر محدود و ملموس طراحی شده است.

فانتزی منحصربه‌فرد تام و جری، مزیت دیگری نیز برای این کارتون داشته و آن، هضم میزان خشونتی است که در این انیمیشن دیده می‌شود. با وجود آن‌که طی هشت دهه کارتون «تام و جری» توسط کارگردان‌های متفاوتی، حتی در استودیوها‌ی مختلف ساخته شده و این دو کاراکتر تفاوت‌های ماهوی و حتی بصری داشته‌اند، اما در بیشتر اپیزودها دعوا و درگیری و کشمکش بین آنها وجود داشته و فصل آشتی و دوستی بین این دو بسیار کوتاه بوده است. این میزان درگیری و خشونت که گاهی حتی تا مرز سادیسم پیش رفته، صرفا به مدد خلاقیت و دستاویز مهمی چون تخیل است که نه به خونریزی منجر می‌شود و نه به ویرانی.

تمام شادی و لبخندی که تام و جری در این سال‌ها بر لب کودکان و بزرگسالان جهان نشانده‌اند، محصول تخیل و بی‌کرانگی جهان تخیل است و بس.

آذر مهاجر

رادیو و تلویزیون