فناوری ایرانی نیازمند سرمایه‌گذاری

عرضه محصولات باکیفیت و قابل رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی ازجمله اهداف شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه بود. از آنجا که این نمایشگاه با هدف بازارسازی و تحریک تقاضا، ‌فرهنگسازی، معرفی توانمندی‌ها و ظرفیت شرکت‌های ایرانی در تولید محصولات با فناوری بالا و پیشرفته برگزار می‌شود، حضور در این نمایشگاه لزوما به معنای عرضه محصولات جدید نیست و بازدیدکنندگان با تعداد معدودی از محصولات جدید مواجه می‌شوند. هر چند امسال در این نمایشگاه از 12 محصول فناورانه جدید نیز رونمایی شد. آنچه در ادامه می‌خوانید، مروری است بر هفت محصول منتخب عرضه شده در این نمایشگاه که در صورت حمایت می‌توانند گره‌ای از مشکلات ما را بگشایند.

تحلیل زلزله با شتاب‌نگارهای داخلی

شتاب‌نگارها در بررسی سلامت سازه‌ها، تدوین استانداردهای ساخت و ساز و تحلیل مخاطرات زلزله نقش کلیدی دارند.

علی سیف‌پور، دانشجوی دکتری ژئوفیزیک درباره این شتاب‌نگار که از جشنواره خوارزمی نیز جایزه دریافت کرده است، می‌گوید: حسگرهای اغلب شتاب نگارهای فعال در کشور مبتنی بر حسگرهایی است که غالبا وارداتی هستند. وی ادامه می‌دهد: چهار سال پیش تحقیق درباره این شتاب نگارها آغاز شد و سرانجام اواخر سال 94 دستگاه به مرحله تولید رسید.

حسگر این دستگاه، دامنه پویایی (daynamic range) به میزان 185 دی‌پی دارد در صورتی که این عدد برای حسگرهای موجود در نمونه‌های خارجی در حد 85 دی‌پی است که ضعیف‌تر است.

سیف‌پور با اشاره به استقبال دانشگاه‌ها نسبت به خرید این شتاب‌نگار ادامه می‌دهد: این دستگاه یکی از نامزدهای توسعه شبکه شتاب‌نگاری کشور است.

البته می‌دانیم مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی آزمون‌های دشواری برای ممیزی خواهد گذاشت و ما باید همه را با موفقیت طی کنیم که خوشبختانه این قابلیت فراهم است.

مکان‌یابی امن برای دفن زباله‌های هسته‌ای

شناسایی مکان مناسب برای دفن زباله‌های هسته‌ای و بیمارستانی از دغدغه‌های جدی در حوزه سلامت انسان و محیط زیست است. دستگاه اندازه‌گیری ترابای (permeability) با پاسخ به این نگرانی می‌تواند نقش بسیار مهمی داشته باشد.

مهندس مصیب علی شیر، مدیر شرکتی دانش‌بنیان است که با تکمیل پایان‌نامه دوره کارشناسی خود موفق به تولید نسخه جدید دستگاه اندازه‌گیری ترابای شده است. این دستگاه میزان نفوذپذیری نفت و گاز در سنگ را نشان می‌دهد که کاربرد زیادی در شناسایی میادین نفتی دارد. چنین ابزاری می‌تواند به کمک محیط زیست بیاید و در شناسایی مکان‌های امن برای دفن زباله‌های خطرناک نقش موثری ایفا کند.

مهندس علی شیر، کاهش قابل توجه زمان انجام تست را نوآوری ایران در ساخت این دستگاه قابل رقابت با نمونه خارجی عنوان می‌کند و می‌گوید: در روش پایا، بررسی میزان نفوذپذیری سنگ‌های میادین نفتی و گاز، چهار تا پنج ساعت طول می‌کشد، اما این دستگاه با آن که از دقت بالایی برخوردار است، زمان تست را نیز به پنج تا ده دقیقه کاهش می‌دهد. امکان بررسی دقیق وضع سنگ‌های زیر یک میلی‌دارسی از دیگر مزیت‌های این دستگاه است.

سرعت‌سنج نفوذ گلوله در بتون

دستگاه سرعت‌سنج گلوله که در زمینه پدافند غیرعامل کاربرد دارد، از دیگر تجهیزات ارائه شده در چهارمین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران بود.

سجاد آغاسی‌زاده، دانشجوی دکتری مکانیک دانشگاه صنعتی سهند تبریز درباره این دستگاه به جام‌جم می‌گوید: بررسی سرعت خروج گلوله از یک بتون یا یک ورق فولادی بسیار مهم است. این دستگاه سرعت گلوله را تا 1200 ثانیه بعد از خروج اندازه‌گیری می‌کند.

به گفته آغاسی‌زاده، اندازه‌گیری زاویه انحراف گلوله تا 45 درجه از دیگر قابلیت‌های این دستگاه است که در تحلیل ساختار نمونه‌ها بسیار اهمیت دارد.

افزایش عمر ایمپلنت‌های دندانی

جهت‌یابی (navigation) جراحی ایمپلنت‌های دندانی از دیگر محصولات جدید عرضه شده در این نمایشگاه بود که دندانپزشکان با کمک آن می‌توانند جراحی‌های ایمپلنت را با دقت، سرعت و کیفیت بالاتری انجام دهند.

این ابزار ضمن آن که امکان کاشت دقیق ایمپلنت توسط جراح را فراهم می‌کند، باعث افزایش طول عمر ایمپلنت، کاهش فشار و درد به لثه بیمار نیز می‌شود.

نسخه جدید میکروسکوپ رامان

میکروسکوپ رامان در دومین سال تولد خود با شکل و ساختار جدیدی به بازدیدکنندگان نمایشگاه معرفی شد. دکتر مریم بحرینی، فارغ‌التحصیل مقطع دکتری پژوهشکده لیزر از دانشگاه شهید بهشتی با بیان این که توانسته‌اند برای اولین ‌بار میکروسکوپ رامان را در خاورمیانه تولید کنند در گفت‌وگو با جام‌جم ابراز امیدواری می‌کند: با توجه به محدودیت مصرف این محصول در بازار داخل، امیدواریم بزودی شاهد حضور این محصول ایرانی در دیگر کشورهای جهان باشیم.

میکروسکوپ رامان از نوعی روش طیف سنجی بهره می‌برد که برای ارزیابی وضعیت و نوع مولکول‌ها استفاده می‌شود.

پودرهای ضدتعریق

دایلوتر (Diluter) نام دستگاهی است که توانایی تولید نانوپودر با سرعت و دقت بالا را دارد. این دستگاه که نمونه ایرانی آن اولین بار است در کشور تولید می‌شود، قابلیت تولید پودر مصنوعی در صنعت رنگ، پوشاک ضدتعریق و ضدباکتریال در صنایع پوشاک و امکان تست آنتی‌باکتریال سلول‌ها در زیست‌شناسی و پزشکی را دارد.

سیدمحمدجواد نیک‌زاد الحسینی، دانشجوی دکتری نانوفناوری با بیان این که نمونه خارجی این دستگاه در دانشگاه‌ها وجود ندارد، به جام‌جم می‌گوید: مزیت تولید این دستگاه، تولید نانو پودر در عرض چند ثانیه تا چند ساعت و کاهش خطا در فرآیند تولید است. در حالی که این اقدام در گذشته به صورت دستی با ضریب خطای بالا انجام می‌شد. نانوپودر‌ها ذرات ریزی هستند که از خُرد کردن قطعات جامد و بزرگ یا ته‌نشین شدن ذرات جامدِ معلق در محلول‌ها به دست می‌آیند. اندازه نانوپودرها کمتر از صد نانومتر است.

کاهش 790 هزار تومانی هزینه رادیولوژی

درخواست بیمارستان امام رضا(ع) مشهد برای ساخت دستگاه تزریق‌کننده CO2 (CO2 Injector) باعث شده فرآیند رادیولوژی راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر انجام شود. ماجرا از این قرار است که گاهی عکسبرداری از عضو بیمار، نیازمند تزریق مواد حاجبی است که تهیه سرنگ مخصوص آن، هزینه 800 هزار تومانی به بیمار تحمیل می‌کند و البته بروز خطراتی همچون پارگی رگ بیمار را نیز به همراه دارد، اما دستگاه تزریق‌کننده CO2 هنگام تزریق ماده مذکور، توانایی اندازه‌گیری فشار وارده به رگ را دارد و در صورتی که رگ بیمار پاره یا مسدود شود، می‌تواند تزریق را متوقف کند تا بیمار آسیب نبیند. ضمن آن که هزینه تهیه سرنگ مصرفی با کاهش 790 هزار تومانی، به ده هزار تومان می‌رسد.

به گفته سجاد آغاسی‌زاده، دانشجوی دکتری مکانیک دانشگاه صنعتی سهند تبریز، این دستگاه که قیمت نمونه خارجی آن 90 میلیون تومان است و در این نمایشگاه به قیمت 15 میلیون تومان عرضه شده بود، مراحل تست حیوانی و انسانی خود را گذرانده و در حال دریافت تائیدیه پزشکی است.

سهیلا فلاحی