اینترنت اشیا چگونه دنیای ما را تغییر می‌دهد؟

به گزارش جام جم کلیک: این روزها بحث و تبادل نظر در مورد نسل سوم اینترنت موسوم به اینترنت اشیا در محافل علمی و فناوری بالا گرفته است.

بسیاری از مؤسسات بزرگ تجاری و نهادهای دولتی در حال سیاست‌گذاری و آماده‌سازی خود برای ورود به عصری هستند که در آن اتصال به شبکه‌های داده و فضای مجازی منحصر به رایانه‌ها و گوشی‌های همراه نیست.

با همه‌گیر شدن اینترنت اشیا که ظرف کمتر از پنج سال آینده رخ خواهد داد تقریبا هر وسیله‌ای قابلیت اتصال به اینترنت را خواهد داشت و این امر بیم‌ها و امیدهای فراوانی را به همراه آورده است.

هوشمند شدن و قابلیت فعالیت خودکار وسایل برقی و دیجیتالی از جمله دیگر پیامدهای از راه رسیدن اینترنت اشیا است که باعث می‌شود یک جارو برقی بتواند در زمان مشخصی فعال شده، محل تعیین شده از قبل را نظافت کرده و سپس مجددا خاموش شود.

بررسی‌های موسسه تحقیقاتی گارتنر نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۵ میلیارد وسیله مختلف در جهان از طریق خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا به اینترنت یا دیگر شبکه‌های اطلاع‌رسانی متصل خواهند شد.

بررسی‌های شرکت سیسکو نیز حاکیست که تا غلبه یافتن پدیده اینترنت اشیا تنها سه سال زمان باقیست.

بنابراین در سال ۲۰۱۸ ماشین‌ها و سیستم‌های الکترونیکی می‌توانند از طریق اینترنت بدون نیاز به انسان‌ها و حتی بیشتر از آنها با یکدیگر در ارتباط باشند.

چنین وضعیتی تاحدی یادآور فیلم‌ها و سریال‌های علمی و تخیلی است و به شک، تردید و ترس در مورد آینده انسان دامن می‌زند.

کار به جایی رسیده که حتی چهره‌های سرشناسی همچون استفان هاوکینگ فیزیکدان مشهور و الون ماسک مدیرعامل شرکت تلسا سازنده خودروهای برقی و هوشمند در مورد غلبه ربات‌ها بر انسان هشدار داده‌اند. اما واقعیت ماجرا چیست؟

باید توجه داشت که بر اساس بررسی‌های گارتنر، تنها نیازهای مصرف کنندگان عامل به پیش برنده فناوری مذکور نیست؛ هر چند این مؤلفه از سایر مؤلفه‌های تاثیرگذار در این حوزه مهم‌تر و پررنگ‌تر است.

این مؤسسه تحقیقاتی پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۲۰ دولت‌ها، کارخانه‌های صنعتی و مؤسسات خدماتی تامین کننده آب و برق بیشترین رشد را در زمینه بهره‌گیری از اینترنت اشیا خواهند داشت.

سیو در این زمینه گزارش می‌دهد: شاید تبادل نظر با تعدادی از مدیران مشهور فناوری در شرکت‌های بزرگ تجاری روشن کننده برخی ابهامات در این زمینه باشد.

اینترنت اشیا به نفع دولت‌ها و صاحبان مشاغل است
گواتم روی معاون فناوری اطلاعات شرکت Waste Management معتقد است با افزایش همگرایی جهان فیزیکی و دیجیتال، اینترنت اشیا توانایی انسان‌ها برای مدیریت و پردازش اطلاعات را افزایش خواهد داد.

اینترنت اشیا از پتانسیل کافی برای متحول کردن صنایع، شیوه زندگی و کار انسان‌ها برخوردار است، زیرا با استفاده از آن می‌توان داده‌ها را به طور مشترک و با همکاری دسته جمعی مورد استفاده قرار داد.

وی می‌افزاید: در دنیای مبتنی بر اینترنت اشیا قطعی و عدم دسترسی به داده بی‌معناست.

صاحبان مشاغل می‌توانند از این طریق در زمان مناسب به داده‌های مورد نظر دسترسی داشته باشند.

این وضعیت کارآیی افراد را افزایش می‌دهد. همچنین برقراری ارتباط با مشتریان برای ارائه راه‌حل‌های بهینه بر مبنای نیازهای شخصی آنها از این طریق ممکن می‌شود و در نتیجه هزینه زنجیره تامین بهینه می‌گردد.

دولت‌ها هم با بهره‌مندی از اینترنت اشیا می‌توانند با مشکلات اقتصادی – اجتماعی بهتر مقابله کنند، زیرا درک بهتری از انبوه داده‌هایی پیدا می‌کنند که در اختیار دارند.

اما از نظر این مدیر آی.تی مشکلاتی نیز بر سر راه استفاده از اینترنت اشیا وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به امنیت، حریم شخصی، چالش‌های همگرایی و ادغام داده‌ها، سیاست‌گذاری و استانداردها اشاره کرد.

نگرانی از امنیت اینترنت اشیا
کن پیدینگتون مدیر امور اطلاعات و مشاور اجرایی مؤسسه MRE Consulting هم در مورد اینترنت اشیا یا به قول خودش اینترنت همه چیز نظرات قابل تاملی دارد.

به گفته وی اینترنت اشیا فرصت‌های بی سابقه‌ای را برای سازمان‌ها فراهم آورده تا از یک شبکه در حال رشد متشکل از ابزار و وسایل مرتبط با هم ارزش فراوانی کسب کنند.

وی تصریح می‌کند: به اعتقاد من بزرگترین فرصت‌ها برآمده از توانایی جمع آوری، پردازش و واکنش در برابر جریان داده‌ای است که به طور آنی در دسترس است. به عنوان مثال از این طریق می‌توان زنجیره تامین کالا را کاملا بهینه‌سازی کرد.

این صاحب نظر بزرگترین چالش اینترنت اشیا را مسائل امنیتی می‌داند و معتقد است با افزایش تعداد ابزار و وسایل متصل به اینترنت تعداد حملات به آنها هم افزایش می‌یابد.

لذا باید میان تامین امنیت و استفاده از ابزار و امکانات اینترنت اشیا تعادل برقرار شود.

زندگی آسان در کنار دو چالش جدی
سام چسترمن مدیر امور اطلاعاتی شرکت IPG Mediabrands هم همه‌گیرشدن اینترنت اشیا را موجب تحولاتی چشمگیر در حوزه‌های مختلف می‌داند.

به گفته وی انسان‌ها تنها چند سال با باز کردن قفل در خانه، پارکینگ خودرو و همین‌طور روشن و خاموش کردن لامپ و وسال تهویه مطبوع منزل از طریق ابزار هوشمند فاصله دارند.

این ابزار به افراد امکان می‌دهد در هر زمان و مکان کنترل‌های لازم را در حوزه‌های فوق‌الذکر صورت دهند.

البته خود آقای چسترمن از جمله افرادی است که از هم اکنون در حال بهره‌مندی از مزایای اینترنت اشیاست.

وی با خرید و نصب ترموستات نست آب و هوای خانه را از راه دور و حتی بدون حضور در آن کنترل و برای ثابت ماندن گرما و سرما به طور هوشمند برنامه‌ریزی می‌کند.

یکی از مزایای این سیستم صرفه جویی قابل توجه در مصرف انرژی است که باعث می‌شود ساکنان یک خانه مبلغ کمتری را بابت قبوض آب و برق و گاز بپردازند.

او از سیستم Harmony Ultimate Home‌ نیز برای کنترل تمامی لوازم صوتی و تصویری و تلویزیون منزل و در نهایت از ابزار Wink برای کنترل هوشمند لامپ‌ها استفاده می‌کند.

Wink با درک میزان نور موجود در محیط لامپ‌ها را خاموش و روشن کرده و حتی نور آنها را کم و زیاد می‌کند.

وی معتقد است از این طریق به راحتی می‌توان صدای تلویزیونی که دخترش با استفاده از آن برنامه‌های محبوبش را تماشا می‌کند با استفاده از گوشی هوشمند کم کرد.

همین طور بدون تکان خوردن و روشن کردن ترموستات می‌توان گرما و سرمای خانه را هم با استفاده از برنامه‌ای که بر روی گوشی نصب شده کنترل کرد.

این متخصص هم مشکل اصلی همه‌گیر شدن اینترنت اشیا را افزایش چالش‌های امنیتی می‌داند و احتمال کنترل سیستم‌های فوق الذکر توسط هکرها را یک مشکل اساسی می‌داند که باعث خواهد شد مدیریت سیستم گرمایش و سرمایش و روشنایی و تمامی وسایل برقی یک خانه به دست هکرهای خرابکار بیفتد.

نکته دومی که وی به آن اشاره می‌کند نگرانی از تنوع بیش از حد بازیگران عرصه اینترنت اشیا و همین طور ناسازگاری پروتکل‌ها و استانداردهایی است که هر یک از این شرکت‌ها برای ارائه خدمات اینترنت اشیا ابداع می‌کنند.

البته این مشکل معمولا در آغاز استفاده از هر فناوری جدیدی وجود دارد، اما به تدریج برطرف می‌گردد.

توصیه‌هایی برای بهینه‌سازی اینترنت اشیا
برخی صاحب‌نظران معتقدند علیرغم اینکه اینترنت اشیا قابلیت اتصال شبکه‌ای هرچیزی را فراهم می‌آورد، اما برای بهره‌گیری از مزایای آن و کاستن از خطراتی که به برخی از آنها اشاره شد، شاید لزومی نداشته باشد که همه چیز را به آن متصل کرد.

باتوجه به که بسیاری از خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا از طریق شبکه‌های بی‌سیم ارائه می‌شود رعایت این نکته در هنگام استفاده از محصولات و خدمات بی‌سیم به کاهش مشکلات امنیتی کمک شایانی می‌کند.

باید توجه داشت که بر اساس بررسی‌های موسسه مشاوره‌ای Deloitte در سال ۲۰۱۵ حدود یک میلیارد وسیله سازگار با اینترنت اشیا روانه بازارهای جهانی می‌شود که نسبت به سال ۲۰۱۴ شصت درصد افزایش نشان می‌دهد و لذا تا پایان سال جاری میلادی در مجموع ۲.۸ میلیارد وسیله سازگار با اینترنت اشیا در جهان وجود خواهد داشت.

نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد، برنامه‌ریزی برای بهره‌گیری از حجم بالای اطلاعاتی است که اتصال ده‌ها میلیارد وسیله مختلف به شبکه‌های مختلف اطلاع رسانی در اختیار افراد، سازمان‌ها و شرکت‌ها قرار می‌دهد.

شاید در مواردی ضروری باشد که هر سازمان تنها برای بهره‌گیری از حجم محدودی از این اطلاعات که واقعا به آن نیاز دارد، برنامه‌ریزی کند.

در مجموع باید توجه داشت که بر اساس بررسی‌های مؤسسه IDC ارزش بازار محصولات و خدمات اینترنت اشیا تا سال ۲۰۱۷ به ۷.۳ ترییون دلار می‌رسد.

این در حالی است که بازار مذکور در سال ۲۰۱۲ تنها ۴.۸ تریلیون دلار ارزش داشت. بنابراین درک فرصت‌ها و چالش‌های ناشی از این بازار از ضرورت انکارناپذیری برخوردار است.

منبع: فارس