شبکه تلویزیونی الاخباریه وابسته به عربستان اعلام کرد ملک عبدالله ساعت یک بامداد روز جمعه (دیروز) درگذشت. جنازه ملک عبدالله روز گذشته بعد از نماز عصر در مسجد جامع ترکی بن عبدالله شهر ریاض تشییع و به خاک سپرده شد. پس از مرگ عبدالله، شاهزادگان سعودی بلافاصله با سلمان بن عبدالعزیز به عنوان پادشاه جدید بیعت کردند و مقرن عبدالعزیز نیز به عنوان ولیعهد معرفی شد.
سلمان بن عبدالعزیز، شاه جدید عربستان روز گذشته در اولین سخنرانی خود گفت: عربستان به شیوه و سیاستی که در زمان ملک عبدالله داشت، پایبند است و آن را ادامه میدهد. درهمین رابطه اعلام شد «محمد بن نایف» پسر نایف بن عبدالعزیز، ولیعهد متوفی عربستان به عنوان جانشین ولیعهد این کشور انتخاب شد. وی که از خاندان سدیریها محسوب میشود، همزمان پست وزارت کشور عربستان را نیز بر عهده دارد. محمد بن نایف در پنجم نوامبر ۲۰۱۲ با صدور حکمی از سوی عبدالله بن عبدالعزیز، به جای «احمد بن عبدالعزیز» وزیر کشور عربستان شد. درخبری دیگر اعلام شد پسر شاه سابق عربستان از گارد ملی برکنار و سرلشکر «حمد العوهلی» جانشین او شد تا مهمترین مهره شاه سابق از قدرت دورتر شود.این در حالی است که متعب بن عبدالله، رئیس گارد ملی بود و به نظر میرسد، تمام عناصر نزدیک به شاه سابق از قدرت دور شدهاند. همچنین «محمد بن سلمان» به عنوان وزیر دفاع جدید عربستان معرفی شد؛ وی یکی از فرزندان «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه جدید عربستان و مادرش «فهده بنت فلاح» است.
افزایش بهای نفت
با اعلام خبر فوت پادشاه عربستان، بهای نفت در بازار نیویورک افزایش یافت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، در بازار معاملات نیویورک هر بشکه نفت وست تگزاس اینتر مدییت برای تحویل در ماه مارس با افزایش 93 سنتی، 47 دلار و 24 سنت معامله شد. در همین رابطه کارشناسان معتقدند، مرگ ملک عبدالله بیثباتی در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) را بالا میبرد. عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک است، نوامبر ۲۰۱۴ تصمیم گرفت، سقف تولید نفت خود را به رغم افت شدید بهای نفت کاهش ندهد. نیل بوریج، تحلیلگر مؤسسه «سانفورد سی برناستین» در باره پیامدهای مرگ پادشاه عربستان بر بازار نفت گفت: «نوسانهای بازار نفت به طور کوتاهمدت افزایش خواهد یافت.» او معتقد نیست که بعد از مرگ پادشاه عربستان تغییری در سیاست این کشور پدید خواهد آمد، اما میگوید، مرگ ملک عبدالله در زمانی نامناسب برای این کشور اتفاق افتاد. بااین حال رویترز درباره سیاست نفتی عربستان سعودی پس از درگذشت ملک عبدالله پادشاه این کشور پیشبینی کرد که سیاست نفتی این کشور برای بیرون راندن تولیدکنندگان رقیب، ادامه خواهد یافت.
واکنشها به درگذشت عبدالله
به دنبال درگذشت ملک عبدالله، مقامات کشورهای مختلف و دبیر کل سازمان ملل در اظهارات و پیامهایی، فوت پادشاه عربستان را به مردم این کشور تسلیت گفتند. رئیس جمهور کشورمان هم در پیامی درگذشت ملک عبدالله را به مردم و دولت عربستان و خاندان سعودی تسلیت گفت.
همچنین هیاتهایی از کشورهای مختلف برای شرکت در مراسم تشییع جنازه و یادبود ملک عبدالله به عربستان رفتهاند که از جمهوری اسلامی ایران هم وزیر خارجه کشورمان امروز برای شرکت در مراسم یادبود به ریاض میرود. از آمریکا هم جو بایدن، معاون اول رئیسجمهور در رأس هیأتی از مقامهای آمریکایی به عربستان رفته است.
اما در برخی کشورهای نزدیک به عربستان و متحد این کشور، حتی عزای عمومی اعلام کردهاند. به عنوان مثال بنا به دستور پادشاه اردن، این کشور 40 روز در عزای عمومی خواهد بود. در مصر نیز هفت روز عزای عمومی اعلام شد. حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین نیز درگذشت ملک عبدالله بن عبدالعزیز را تسلیت گفت و برای کشورش چهل روز عزای عمومی اعلام کرد. تمام وزارتخانهها و ادارات دولتی این کشور نیز به مدت سه روز تعطیل هستند.
در عمان، کویت، الجزایر و امارات متحده عربی نیز سه روز عزای عمومی اعلام شد. ابومازن، رئیس تشکیلات خودگردان نیز ضمن اعلام سه روز عزای عمومی، مرگ پادشاه عربستان را تسلیت گفت.
رجب طیباردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز در واکنش به درگذشت ملک عبدالله بن عبدالعزیز سفر خود به سومالی را لغو و به عربستان سفر کرد. در این میان واکنش تروریستهای حاضر در منطقه نیز به درگذشت پادشاه عربستان جالب توجه بود. از یک سو رژیم اشغالگر قدس با اظهار تاسف از درگذشت ملک عبدالله آن را «ضایعه بزرگی برای روند سازش خاورمیانه» توصیف کرد و از سوی دیگر گروه تروریستی تکفیری داعش نیز بهرغم اینکه به گفته مقامات آمریکایی، کمکهای عربستان نقش زیادی در قدرت گرفتن این گروه داشته، بامداد دیروز پس از انتشار خبر مرگ ملک عبدالله، در بیشتر مناطق شهر «موصل» با تیراندازی گسترده هوایی، خوشحالی خود را از این اتفاق نشان دادند.
نگاهی به زندگی ملکعبدالله
عبدالله بن عبدالعزیز بن عبدالرحمن بنفیصل بنترکی آل سعود، دوازدهمین پسر بنیانگذار عربستان سعودی و ششمین پادشاه این کشور بود. به روایت مشهوری وی سال 1924 در شهر ریاض به دنیا آمد و در طول زندگی بیش از نود ساله خود مناصب مهم و کلیدی مختلفی را در عربستان عهدهدار بود و برنامههای اصلاحی زیادی را در این کشور به اجرا درآورد.
عبدالله بن عبد العزیز سیزدهم ژوئن 1982 و با به قدرت رسیدن ملک فهد، در حالی ولیعهد عربستان شد که دومین مقام بعد از پادشاه محسوب میشود. وی سال 1995 و پس از سکته مغزی ملک فهد عملا قدرت را در عربستان به دست گرفت و مرد شماره یک خاندان آل سعود شد. ده سال به همین شیوه گذشت تا اینکه با مرگ ملک فهد در یکم آگوست 2005 عبدالله را رسما به عنوان پادشاه عربستان بر تخت نشست.
پادشاه عربستان در نزدیک به 20 سال حکمرانی بر این کشور تغییرات زیادی در عربستان محافظ کار ایجاد کرد که از جمله آنها میتوان به گسترش روابط عربستان با دیگر کشورهای جهان بویژه کشورهای عربی و نزدیک شدن بیش از پیش به آمریکا اشاره کرد. عبدالله در طول این سالها بارها به آمریکا سفر کرد و میزبان روسای جمهور مختلف آمریکا در ریاض نیز بود. عبدالله بن عبد العزیز تلاش بسیار کرد تا میان فلسطینیان و رژیم صهیونیستی، صلح برقرار کند و سال 2002 طرحی را در همین رابطه در نشست سران اتحادیه عرب به تصویب رساند که این اتحادیه هنوز بر اجرای آن با برخی اصلاحات تاکید دارد. پادشاه متوفای عربستان یکی از عوامل اصلی سردی روابط تهران و ریاض در سالهای گذشته بود و حتی چندبار به آمریکا پیشنهاد داده بود که به ایران حمله کند. وی این موضوع را سال 2008 به رایان کروکر، سفیر آمریکا در عراق و دیوید پترائوس، رئیس وقت سازمان سیا در میان گذاشته بود.
کارنامه وی در زمینه حقوق بشر هم کارنامه قابل دفاعی نبود و نهادهای بینالمللی حقوق بشر بارها از وی به دلیل سرکوب خشونتبار مخالفان و نقض آشکار و گسترده حقوق زندانیان انتقاد کردند. وی در جریان تظاهرات مردمی بحرین در سال 2011 دستور ورود نیروهای امنیتی عربستان به بحرین را صادر و با این کار عملا تظاهرات را سرکوب و رژیم آل خلیفه را از سقوط نجات داد. در سالهای آخر حکومت، نشانههای ضعف و کهولت سن در ملک عبدالله پدیدار شد و از ژوئن 2010 به اوج خود رسید. عبدالله از 2010 تا 2012 تحت چند عمل جراحی ستون فقرات قرار گرفت که وی را برای همیشه زمینگیر کرد بهگونهای که تا زمان مرگش روی ویلچر مینشست. وی پس از این دوره که در سکوت رسانهای گذشت و اطلاعرسانی چندانی از آن صورت نگرفت، برای گذراندن دوران نقاهت عربستان را ترک کرد. در سیویکم دسامبر 2014 اعلام شد پادشاه سعودی ذاتالریه و تنگی نفس شدید گرفت تااینکه روز گذشته مرگ او به صورت رسمی اعلام شد.
پادشاه جدید عربستان کیست؟
سلمان بن عبدالعزیز که ولیعهد ملک عبدالله بود از دیروز به عنوان هفتمین پادشاه عربستان بر تخت نشست. او بیست و پنجمین پسر ملک سعود، موسس عربستان سعودی و برادر ناتنی ملک عبدالله است. سلمان 78 سال سن دارد و گفته میشود آلزایمر یا بیماری زوال عقل دارد و بسختی میتواند برای مدتی سخنرانی کند.
وی برخلاف برادرش عبدالله، دیدگاه مثبتی نسبت به اصلاحات ولو در ظاهر ندارد و معتقد است که دموکراسی و حاکمیت مردم چندان مناسب جامعه محافظه کار عربستان نیست و گفته میشود قصد دارد اصلاحاتی را که عبدالله در زمینه سیاسی و اجتماعی در این کشور آغاز کرد با ملاحظهکاری بیشتری پیش بگیرد. همچنین گفته میشود وی دیدگاه بهتری نسبت به کشورهای همسایه خود از جمله عراق و ایران دارد اما همانند دیگر مسئولان بلندپایه سعودی دیدگاهی مداخله جویانه در امور سوریه دارد و برای براندازی دولت اسد تلاش میکند. درمجموع گفته میشود سلمان دارای شخصیتی بسیار محافظه کار و مخالف با انجام اصلاحات سریع در کشور است.
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان