16 تیرماه سال 86 دختر 19 سالهای به نام «ریحانه» دست به قتل یک مرد آشنا زد و از آن روز به بعد گرفتار تحقیقات قضایی شد و در خط پایان در برابر حکم قصاص نفس ـ اعدام ـ قرار گرفت. این دختر جوان از سوی پنج قاضی شعبه 74 دادگاه کیفری استان تهران به قصاص نفس محکوم شد و قضات دیوان عالی کشور این حکم را تایید کردند. این پرونده در پیچ و خمهای قضایی بسیاری افتاد، ریحانه چندبار محکوم شد اما همچنان خانواده وی چشم انتظار رضایت گرفتن از خانواده قربانی جنایت بودند و آنها هنوز رضایتشان را اعلام نکردهاند.
در حالی که ادعای دفاع مشروع ریحانه از سوی دادسرا، دادگاه کیفری و دیوان عالی کشور رد شده است اما برخی سایت ها و شبکه های ماهواره ای خارج از کشور این ماجرا را دست مایه فشار بر قوه قضائیه قرار داده اند. این فضاسازی رسانه ای کار را به جایی رساند که وزارت امور خارجه آمریکا از اجرای این حکم ابراز نگرانی کرد.
مدعیان دروغین حقوق بشر در حالی ادعا می کنند ریحانه قربانی دفاع از شرافت خود شده که این موضوع در هیچ مرحله ای از تحقیقات تایید نشد.
هفت سال از این جنایت می گذرد و در این مدت واکنش های بسیاری نسبت به این پرونده مطرح شد. گروهی اقدام ریحانه را دفاع مشروع دانسته و گروهی دیگر آن را رد کرده اند که در زیر این واکنش ها مورد بررسی قرار می گیرد.
محمدحسین شاملو | بازپرس پرونده | جسد مرد میانسالی در راه پله ها افتاده بود.هیچکدام از ساکنان او را نمی شناختند. مقتول هدف یک ضربه چاقو قرار گرفته بود. همسایه تنها صدای " دزد. دزد. بگیریدش." را شنیده بودند .در ابتدا هویت مقتول مشخص نبود. رد خون را دنبال کرده و به دو طبقه بالاتر رسیدیم. در واحد آپارتمانی باز بود. در میان واحد سجاده ای پهن بود که شواهد نشان می داد ، مقتول هنگام نماز از پشت سر هدف چاقو قرار گرفته است. در کنار سجاده یک صندلی قرار داشت که مقتول برای بلند شدن از آن کمک گرفته بود و رد خون بر روی دسته آن مشهود بود. سرانجام پس از 15 ساعت به ریحانه رسیدیم. البته نام او در دفتر تلفن ریحانه نوشته نشده بود.ریحانه در ابتدا درباره انگیزه اش حرفی نمی زد و بعدها موضوع دفاع از ناموس را مطرح کرد. 6 ماه بر روی این پرونده در دادسرا کار شد تا هیچ نکته مبهمی وجود نداشته باشد.پس از طی تشریفات قانونی پرونده برای محاکمه به دادگاه کیفری فرستاده شد.ریحانه هیچ وقت انگیزه اصلی خود از قتل را نگفت. اما شواهد موجود در صحنه انگیزه دفاع مشروع را قاطعانه رد می کند. مقتول در حال نماز خواندن بود که قتل رخ داد. در خانه نیز قفل نبود. از سوی دیگر خیابان میرعماد به خاطر نهادهای مهمی که در آن مستقر است همیشه پرتردد است. واحد مورد نظر نیز یک بالکن داشت که رو به حیاط بود. همیشه در حیاط خانه تعدادی از اهالی حضور داشتند. با این توضیح اگر انگیزه مقتول تجاوز بوده ، ریحانه می توانست به راحتی از آنجا فرار یا درخواست کمک کند. ریحانه در برابر انگیزه اش از قتل سکوت کرده و امید دارد فردی در آخرین لحظات به کمک او بیاید. |
حسن تردست |
قاضی پرونده |
طبق اوراق پرونده و دستخط خود متهمه در بازپرسی و حتی حسب اظهارات مکرر خانم جباری در دادگاه، در ورودی قفل نبوده و بعد از وارد کردن ضربه کارد آشپزخانه که دو روز قبل خریداری و در کیف خود داشت با آرامش از خانه خارج شده است. طبق صورتمجلس بازپرس در معاینه محل وقوع جنایت، قبل از شناسایی فرد ضارب و دستگیری وی، فقط آثار یک ضربه جسم نوک تیز روی در بوده است و نه چند ضربه که مؤید آن، اظهارات صریح و روشن خود متهمه است. وقتی از متهمه در دادگاه سوال شد چرا به در با چاقو زدی، وی جواب داد چون هیجانزده بودم و هول کرده بودم یک ضربه با چاقو به در زدم. از وی سوال شد در قفل بود؟ وی جواب داد نه، قفل نبود. و وی ادامه میدهد که بعد از زدن ضربه چاقو مقتول گفت منو زدی؟؟!! و به طرف من صندلی را پرتاب کرد و بعد مقتول از پلهها رفت پایین و من هم با آسانسورخارج شدم. اگر در قفل بود چطور میتوانست بلافاصله خارج شود؟ به علت شدت جراحات که بریدگی ناف اصلی ریه بود، مقتول فقط از طبقه پنجم تا پلههای طبقه سوم میتواند برود و پس از چند بار گفتن دزد! دزد! در همان جا جان میدهد. خانم جباری حداقل سه بار در دادگاه گفت من به مقتول سرویس میدادم تا او هم به من خدمات بدهد. اصلا رابطه کاری مطرح نبود. در اصطلاح این گروه از جوانان بی بند و بار، منظور از سرویس دادن، ایجاد روابط نامشروع و در اختیار قراردادن خود است. متهمه قبل از رابطه با مقتول با چند نفر رابطه ویژه داشته و طبق اعترافات در دادگاه، ایشان با مدیر شرکت محل کار خود چند بار به ویلای او در سیرا (جاده چالوس) رفتهاند و باکره نبوده است. ریحانه در دادگاه گفت میترسیدم به من تجاوز کند. چند بار از من خواست روسریام را بردارم اما من این کار را نکردم. متاسفانه متهمه هیچ حرف و رفتاری از خود نشان نمیدهد که مقتول را متوجه اکراه وی کند. از وی سوال میشود «آیا مقتول خشونتی نشان داد یا عملی انجام داد که نشان دهد قصد دارد به زور تجاوز کند؟» وی جواب میدهد «نخیر.» و نیز از وی پرسیده شد «وقتی امتناع تو را از دست زدن دید چرا پشت به تو کرد؟» جواب میدهد «رفت نماز دیگرش را بخواند». |
ریحانه جباری |
قاتل در دادگاه | من دختری خودبرتربین نیستم. یک دختر معمولی هستم که اجازه ندادم نسبت به من هتک حرمت شود. این اتفاق در مورد افراد خودبرتربین نمی افتد. من یک طراح هستم و مرا به بهانه طراحی به آن خانه بردند. اما موضوع چیز دیگری بود و قصد تعرض به من را داشتند که مقاومت کردم. |
فرزند ارشد مرتضی سربندی –مقتول- |
این پرونده بر اساس اقرار صریح خانم ریحانه جباری مبنی بر قتل پدرم دکتر سربندی با بررسی بیش از 13 تن از قضات صورت گرفته است. از بازپرس دادستانی، دادگاه کیفری، دیوان عالی کشور و در نهایت ریاست قوه قضاییه این حکم را تایید کردهاند. حال ما چگونه میتوانیم هفت سال بررسی و تحقیق این قضات را با نظر چند تن از خارجنشینان که مشخصات آنها برای همه ما معلوم است زیر سوال ببریم و احساسات یک خانواده را اینگونه جریحهدار کنیم. اگر فردی دو روز قبل طبق اعتراف صریح خود اقدام به خرید چاقو از خیابان شریعتی نرسیده به میدان قدس کرده است و قبل از وقوع جنایت به دوست پسر خود این پیامک را فرستاده که فردا قرار است بکشمش آیا نشاندهنده سوء نیت قبلی نیست؟ چگونه میتوان این اقدامات را به پای یک حادثه گذاشت. میگویند این پیامک شوخی بوده و میخواسته پدرش را بکشد. چنین آدمی میآید به جامعه نیز ضربه میزند. اقرار صریح این خانم مبنیبر ضربه چاقو بر مقتول بر سجاده نماز با شواهد صحنه کاملا تطابق دارد و سجاده و محل همیشگی نماز پدرم غرق در خون شده بود و این عمل فقط در زمانی که پدرم مشغول نمازخواندن است ممکن بود اتفاق بیفتد چون او صرفا در موقع نماز میتوانست این کار را انجام دهد. باز هم طبق اقرار صریح ریحانه کسی به اسم «ش» واردآپارتمان میشود و پدرم در پی دویدن به دنبال آن فرد در راه پلهها از شدت خونریزی به زمین میافتد و فوت میکند و خانم جباری همچنان از معرفی و نقش «ش» برای پرونده سر باز میزند. پدر من پزشک عمومی بودند نه پزشک جراحی زیبایی، ایشان هیچوقت در زمینه جراحی زیبایی تخصصی نداشتند و کاری نکردند و در کار تجارت لوازم پزشکی و کارمند سابق وزارت اطلاعات بوده است. |
|
عبدالصمد خرمشاهی | وکیل سابق متهم |
موکل من هنگام قتل از خود دفاع کرده و این ادعایش هم ثابت شده است. خرید هایی که مقتول از داروخانه کرده و از سوی پلیس کشف شده و آبمیوه موجود در صحنه و محتویات آن نشان می دهد قصد تعرض نسبت به موکل وجود داشته است و او در این باره دروغ نمی گوید. موکل من به جز دفاع از خود انگیزه یی برای قتل و هیچ کینه و عداوتی با مقتول نداشته، ضمن اینکه فرار از محل حادثه نیز برایش ممکن نبود. امکان دسترسی به نیروی انتظامی هم نداشته و او مجبور بوده دست به چنین کاری بزند. در شرایطی که فردی قصد تعرض به دختری را دارد چطور می توان انتظار داشت آن دختر بتواند منطقی تصمیم بگیرد و در آن لحظه به این فکر کند که باید ضربه را چطور بزند، چنین شخصی فقط می خواهد تهدید را از خود دور کند. |
حجتالاسلام مصطفی پورمحمدی | وزیر دادگستری |
تلاشها در رابطه با این پرونده ادامه دارد و 10 روز برای تعیین وضعیت این پرونده مهلت داده شده است. |
حجت الاسلام محسنی اژه ای | معاون اول قوه قضائیه |
اگر ملتزم به قانون باشیم به نفع همه است. قصاص قانون مسلم اسلام است و حق شخصی برای صاحبان دم می باشد. اگر اولیای دم تقاضای قصاص نکنند با عنوان دیگری پرونده رسیدگی می شود اما اگر درخواست قصاص داشته باشند و ارتکاب قتل ثابت و به قطعیت برسد و در دیوان عالی کشور حکم تایید شود پادرمیانی برای رضایت آغاز خواهد شد. حال اگر اولیای دم رضایت ندهند حکم باید اجرا شود.در این پرونده با دقت به آن رسیدگی شده و در مرحله مصالحه است. اگر رضایت حاصل شد مشخص است که حکم اجرا نمی شود اما اگر رضایت حاصل نشود حکم باید اجرا شود. آخرین بار نیز 10 روز برای کسب رضایت فرصت داده شد. اینکه برخی رسانه ها و در فضای مجازی اعلام می کنند به دلیل فشار ما و یا کمپین حکم اجرا نشده صحیح نیست و همانطور که گفتم برای کسب رضایت 10 روز فرصت داده شده است. |
فردا فرصت 10 روزه به ریحانه جباری به پایان می رسد و در صورتیکه نتواند رضایت اولیای دم را کسب کند پای چوبه دار می رود. البته با توجه به اینکه پرونده در مرحله مصالحه است هنوز به تمدید این فرصت هم امید است. ( مهر )
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
پس اگه یه زن یا دختر اگه خواست مورد تجاوز قرار بگیره باید چیكار كنه وقتی راه فراری نداره، بگه هر غلطی خواستی بكن
اینقدر پروندهخود رو سیاه نكنید
اینقدر مظلوم نمایی نكنید
اینقدر خود را به كوچه علی چپ نزنید
گیرم ریحانه رو كشتید .انگ خود فروشی وفحشا بهش زدید.اعدام شدو رفت پیكارش.ولی از خشم خدا وخلق خدا بترسید ....من به محتویات پروندهاصلا كاری ندارم.ولی این كثافت كاریهاكار من وامثال من نیست ....حداقل كاری كنید كه روح اونمرد كمتر در اتیش جهنم بسوزه والسلام
وخطاب به خانواده مقتول
گیرم ریحانه به داراویخته شد
گیرم بعد ازبدار اویختن ریحانه
دل ...تان از موم نرمترشد
گیرم ندای حق الناس ... راانجام دادید
با وجدان خودچه میكنید؟
ایاشب را بعد ازاعدام راسراسوده
به بالش میگذارید ؟ایا ازخودنمیپرسید
چرا میان این همه ادم پدرماباید قربانی
جنایتی سازمان یافته وكثیف .....
شود؟
.... والسلام
شما چه میكردید؟؟؟