ناگفته هایی درباره خبر مصرف روغن پالم در شیرخشک

جام جم آنلاین در جریان بررسی صحت این خبر به اطلاعات تازه ای نیز در این باره دست یافته است که آنها را بی پرده روایت می کند و قضاوت نهایی را به عهده شما می گذارد .

تردید درباره استفاده از روغن پالم در شیرخشک شرکت تولید محصولات لبنی ( ...) از یک آگهی مناقصه کوچک ، آغاز شد که نشان می داد یکی از شعبات این شرکت در شهر .... ، 1200 تن « مخلوط روغن گیاهی » را از طریق برگزاری مناقصه عمومی یک مرحله ای خریداری کرده است.

تا اینجای کار موضوع استفاده از مخلوط روغن گیاهی غیر عادی به نظر نمی رسید چرا که بسیاری از شرکت های تولید شیرخشک از روغن های گیاهی استفاده می کنند اما پیگیری های بعدی نگران کننده بود و اسناد مناقصه ثابت می کرد روغن گیاهی مورد استفاده در این محصولات پالم بوده است و مشخصات آن نیز در اسناد به شکل کاملی قید شده بود.

روغن پالم را حالا همه ایرانی ها می شناسند و می دانند که گرچه کلسترول ندارد اما بیشترین میزان اسیدهای اشباع شده را دارد که به شدت برای سلامت مضر است و علت استفاده شرکت های متخلف از آن در محصولات لبنی، قیمت ارزانش است.

پس از انتشار این خبر ما با شماره ارتباط با مشتری ، شرکت .... بارها تماس گرفتیم اما همه تماس های مان بی پاسخ ماند و به همین علت برای بررسی علت استفاده احتمالی از روغن پالم در شیر خشک نوزادان با دکتر سیامک افاضلی متخصص داروسازی مشورت کردیم.

این متخصص می گوید: مصرف روغن پالم در گذشته های دور در کشورهای مختلف رایج بود و برای سرخ کردن یا افزایش نقطه ذوب برخی محصولات غذایی مورد استفاده قرار می گرفت که به علت اثرات منفی فراوانش بر سلامت، اکنون منسوخ شده است.

اولئین RBD یعنی چه ؟

پالمی که در اسناد شرکت تولید شیرخشک به آن اشاره شده است با نام اولئین و سه حرفRBD معرفی شده است. افاضلی درباره معنای این اصطلاحات توضیح می دهد : دو فاز جامد و مایع روغن پالم در کارخانه از یکدیگر جدا می شود . اولوئین فاز مایع روغن پالم است و سه حرف RBD یعنی این مایع تصفیه شده و رنگ و بوی آن از بین رفته است و وجودش در شیرخشک قابل تشخیص نیست.

این متخصص داروساز می گوید پالم یک سوخت زیستی است اما نمی شود باور کرد که آن شرکت این روغن را برای چنین مصارفی خریده باشد چرا که کشور ما هنوز موتورهای متناسب با سوخت زیستی ندارد پس در خوشبینانه ترین حالت می شود گفت در مناقصه دقت کافی از سوی خریدارها وجود نداشته و متوجه نشده اند که روغن گیاهی خریداری شده ، پالم است.

نظارت بر سلامت موادی که در مناقصه های میان شرکت های تولید مواد غذایی و فروشنده های کلان برگزار می شود معمولا بر عهده مسئولان فنی است که وزارت بهداشت آنها را انتخاب می کند.

حرف های افاضلی یک روی دیگر هم دارد. اگر نخواهیم خوش بین باشیم ، بعید نیست مثل ماجرای شیرهای پرچرب آلوده ، روغن پالم عمدا به شیر خشک اضافه شده باشد که در این صورت باید دید چند شرکت دیگر این وضعیت را دارند و چرا وزارت بهداشت در بازرسی های دوره ای به این موضوع توجه نداشته است؟

چه بلایی سر نوزادهای پالم خور می آید ؟

اهمیت استفاده از روغن پالم در شیر خشک از آن جهت است که این روغن بر سلامت کودکان تاثیرات منفی جبران ناپذیر دارد. دکتر سید علی کشاورز ، استاد تغذیه دانشکده تعذیه و رژیم درمانی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران می گوید : سنگ بنای بیماری قلبی و عروقی از کودکی گذاشته می شود و استفاده از این روغن احتمال ابتلای کودکان به این نوع بیماری ها را در بزرگسالی افزایش می دهد .

به گفته او اگر مقدار روغن در شیر خشک زیاد باشد ، از جذب کلسیم در بدن نوزادان نیز جلوگیری می کند و به این ترتیب رشد استخوان های آنها روال عادی را طی نمی کند و کند می شود.

وزارت بهداشت پاسخ داد

در پی پیگیری های جام جم آنلاین وزارت بهداشت به نقل از دکتر رسول دیناروند ، رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد: ماجرای استفاده از پالم در شیر خشک نوزادان واقعیت ندارد و برای تولید شیرخشک نوزادان از پودر شیر خشک وارداتی که باید دارای استاندارد بسیار بالاتری نسبت به شیر خشک صنعتی تولید داخل باشد، استفاده می شود.

او می گوید: در مورد شیرخشک صنعتی که در کشور تولید می شود نیز، سازمان غذا و دارو اجازه استفاده از چربی های گیاهی را نداده و نظارت ها در این خصوص جدی و مستمر است .

این مسئول که اغلب رفتاری مسالمت آمیز با رسانه ها دارد، این بار اما با زبان تهدید سخن گفته است و پرداختن به خبرهایی از این دست را در رسانه ها، مصداق تشویش اذهان عمومی و قابل پیگیری حقوقی می داند.

اما توضیحات کوتاه امیرحسین جمشیدی ، مدیر کل فراورده های مکمل داروهای گیاهی و سنتی وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین تا حد زیادی با حرف های دیناروند متفاوت است. او توضیح می دهد که به طور کلی 5 نوع پالم وجود دارد و روغن پالم استفاده شده در شرکت .....از نوع مجاز است.

این مسئول به هیچ پرسش دیگری در این باره پاسخ نداد و اعلام کرد وزارت بهداشت در حال بررسی بیشتر در این زمینه است.

در سخنان دیناروند و جمشیدی اما چند نکته مبهم وجود دارد که وزارت بهداشت باید درباره آنها شفاف سازی کند. اگر گفته های رئیس سازمان غذا و دارو را بپذیریم که پالم برای شیر خشک صنعتی مورد استفاده قرار گرفته است چرا باید یک شرکت تولید شیر خشک نوزادان ، مقدار زیادی از این روغن را برای تولید شیر خشک صنعتی خریداری کند در حالی که تولید این نوع شیر خشک در شرح وظایفش که در سایت آن قید شده، نیست .

از سوی دیگر قبول درستی گفته های جمشیدی نیز تا حدی دشوار است و باید روشن شود که منظور او از پالم مجاز چیست چرا که پالم به گواه وزارت بهداشت در هر حال روغنی بسیار مضر است و تاکنون هیچ مسئولی درباره نوع مجاز آن سخن نگفته است .

مریم یوشی زاده - خبرنگار جام جم آنلاین