ویروس «زردنویسی سیاسی»

بدیهی است اگر چنین پیش‌فرضی وجود نداشته باشد، امکان هرگونه گفت‌وگویی سلب شده و دیوار بلند بی‌اعتمادی، جامعه را به مجمع‌الجزایری گسسته از هم تبدیل می‌کند. بنابراین همه فعالان جامعه باید تلاش کنند تا از اعتماد سیاسی مردم به عنوان گوهری کمیاب مراقبت شود.

بدیهی است که در این بین رسانه‌ها به‌دلیل نفوذ بالایی که در افکار عمومی دارند، سهم بیشتری در افزایش یا کاهش اعتماد سیاسی ایفا می‌کنند.

این همه درحالی است که طی هفته‌های اخیر شاهد انتشار موجی از اخباری بوده‌ایم که یا بسرعت تکذیب شده‌اند یا چنان آغشته به اغراض سیاسی بوده‌اند که کمترین امکان برای درک واقعیت از میان آن وجود نداشته است.

چنین خبرهایی با وجود جذابیت‌های آنی، سمّی مهلک برای اعتماد سیاسی در بلندمدت است. این ویروس، وقتی بیشتر کارا خواهد بود که رسانه منتشرکننده خبر غیرواقعی، حتی به خود زحمت اصلاح خبر اولیه را هم نمی‌دهد و همین امر مخاطب را در فهم اصل واقعیت سرگردان می‌کند.

در چنین فضایی که آن را می‌توان رقابت بر سر «زردنویسی سیاسی» و «سطحی‌نویسی رسانه‌ای» تعبیر کرد، حتی برخی مطبوعات قربانی اخبار بی‌پایه دیگر رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها شده و این گونه است که بی‌صداقتی سیاسی، تر و خشک را در عالم رسانه با هم می‌سوزاند و مخاطب را به سمت رسانه‌هایی سوق می‌دهد که در آن‌سوی مرزها از آب گل‌آلود فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور، برای خود مخاطب صید می‌کنند.

نمونه‌ای از خبرهایی را که می‌توان مصداق زردنویسی سیاسی دانست در جریان ماجرای مراسم روز زن که به میزبانی همسر رئیس‌جمهور برگزار شد، بروز یافت؛ موضوعی که با چنان توصیفاتی به آن پرداخته شد که اذهان عمومی را منحرف کرد، اما حتی اثبات بی‌اساس بودن برخی ادعاها هم باعث نشد تا رسانه‌های مدعی، اخبار و تحلیل‌های خود را اصلاح کنند.

همین روند خبررسانی طی روزهای اخیر به چند مورد تکذیبیه، اصلاح، پوزش و تذکر منتهی شده که نشان می‌دهد برای مراقبت از اعتماد سیاسی مخاطبان باید پختگی رسانه‌ای بیشتری به خرج داد. اکنون در شرایطی که برای ساماندهی مشکلات معیشتی شهروندان، کشور به انسجام داخلی نیاز دارد، باید مراقب بود مبادا به نام نقد و گمانه‌زنی، اعتماد مخاطب، قربانی اغراض سیاسی شود و اعتبار رسانه‌های داخلی به سبب کم‌دقتی حرفه‌ای برخی رسانه‌های سیاسی، زیر غبار بی‌تجربگی‌ها آسیب ببیند.

مصطفی انتظاری‌هروی - گروه سیاسی