اندومتریوز، جانکاه و خاموش

این بیماری یکی از بیماری‌های شایع زنان است که بر اثر رشد نابجای سلول‌های لایه داخلی رحم اتفاق می‌افتد. بر اثر این اتفاق بافت اندومتر یا همان لایه داخلی رحم شروع به رشد بی‌رویه کرده و حتی مهاجرت این بافت‌ها به نقاط دیگر از جمله حفره داخل شکم هم اتفاق می‌افتد، هر چند محدود به این ناحیه نیست اما این مهاجرت شایع ترین نوع مهاجرت است. از مهم‌ترین علائم آن درد ناشناخته و نسبتا زیاد لگنی به صورت مزمن و عادت ماهانه بسیار دردناک است به‌طوری که شخص از کار و زندگی بازمانده و مجبور به مصرف بسیار زیاد مسکن‌ها برای کاهش درد می‌شود. همچنین بیماران مبتلا به این مشکل از مشکل آمیزش دردناک رنج می‌برند و خود منجر به مشکلات روحی و روانی زیادی برای فرد می‌شود. اما مهم‌ترین مشکلی که این بیماری برای زنان ایجاد می‌کند نازایی است.

یکی از محل‌هایی که معمولا مهاجرت و رشد نابجای بافت‌های اندومتر اتفاق می‌افتد داخل و روی تخمدان است. همچنین این بیماری باعث اختلال در عملکرد لایه اندومتر شده که میزبان سلول تخم بارور شده است.

مطابق آمار‌ها حدود 176 میلیون زن و دختر به این بیماری مبتلا هستند. میزان ابتلا برای زنان بارور حدود 5 تا 20 درصد و برای زنان نابارور چیزی بین 30 تا 50 درصد است.

خیر. منظور زنانی است که در سنین باروری هستند اما دچار مشکل نازایی و ناباروری هستند. یعنی به‌طور متوسط 30 تا 50 درصد مشکل ناباروری مربوط به این بیماری است. چون بیماری اندومتریوز جزو بیماری‌های التهابی است و کل سیستم تولید مثل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یعنی هم عمل تخمک‌گذاری و هم عمل لانه گزینی را که جایگزین شدن سلول بارور شده در لایه رحم است.

با توجه به مشاهدات به نظر می‌رسد سن ابتلا در ایران پایین‌تر و نسبت به جوامع غربی هم شایع‌تر باشد. به‌طور کلی تخمین می‌زنیم حدود 400 هزار خانم در ایران به این بیماری مبتلا باشند. این تعداد از زنان با مشکلات روحی روانی، جسمی و خانوادگی زیادی دست به گریبان می‌شوند. نازایی باعث ایجاد مشکلات زیادی در خانواده می‌شود، همچنین بسیاری از طلاق‌ها به دلیل مسائل جنسی ناشی از این بیماری است. یعنی آمیزش دردناک که از عواقب این بیماری است باعث جدایی بسیاری از زوج‌ها بدون شناخت دقیق علت آن می‌شود.

به‌طور کلی می‌شود عوامل را به دودسته برون‌زا و درون‌زا تقسیم کرد هرچند نقش هیچ‌کدام از این عوامل صددرصد تائید شده نیست. در دسته اول عوامل محیطی، سموم، آلودگی‌ هوا و محیط زندگی و میل به زندگی صنعتی جای می‌گیرند در حالی که ژنتیک و عفونت‌ها متعلق به دسته دوم هستند و در ابتلا به این بیماری نقش دارند. با این حال به نظر می‌رسد محیط نقش مهمی در ابتلا به این بیماری دارد و مثلا در اصفهان به دلیل وجود آلودگی‌های زیاد صنعتی شیوع بیشتری از این بیماری دیده شده است.

بیشتر درمان‌های این بیماری وابسته به هورمون است. یکی از روش‌ها ایجاد یائسگی دروغین بر اثر هورمون است. همچنین جراحی و برداشتن بافت‌های اضافه یکی دیگر از روش‌های درمان است. هرچند درجراحی بسیار مهم است که این کار توسط جراح با تجربه انجام شود تا امکان بازگشت بیماری به حداقل برسد.