پدیدههای آیینی نو را از منظر نگرش مذهب و رفتار عبادی ومناسک اسلام و ایمان به غیب، انسانشناسی امروزی، نگرش انقلابی و...میتوان بازخوانی کرد. یکی ازمهمترین قرائتهای موجودرفتارهای جمعی نو دینی/ انقلابی درک رابطه نظام ارزشی و فرهنگ در بستر انقلاب اسلامی است.رفتارهای نوی اسلامی دردل سنت الهی برائت ازمشرکان درآیین حج،از ثمرههای طیبه انقلاب اسلامی بوده است. به قیمت جانبازی و خون، این نهال که امروز درخت بارآورشده آبیاری ورشدکرده و اثری حیاتی در زدایش و نقش بر آب کردن نقشه کفرووهابیت دال بر تهی کردن معنای ژرف توحیدی حج ازوجه اجتماعی وتکلیف سیاسی انسان مسلمان داشته است.
از جنبش اربعین تا مناسک نو
همینطور جنبش عظیم نو پدید در دل آیین سنتی اربعین،ازدیگرمحصولات شجره طیبه انقلاب اسلامی وبیداری حاصل ازآن در عالم تشیع محسوب میشود. ریشه ایمانی آیین در بستر مساعدمعرفتی انقلابی به خیزش بزرگ انجامید و حیات نویی را به اذن الهی سبب شده است. این تقدیر و مشیت الهی بنا به خیزش ومجاهده مردمی،پاداش ایمان وجانبازی در راه دین بوده ونافذ شده است وبا مقاومت بزرگ مومنان ایران در بر پایی انقلاب اسلامی و ایستادگی برابر کفرمحارب واسلامستیز قوامیافته و نیز با دفاع هشت ساله و سپس بیداری برادران مخلص عراقی در نفی رژیم جنایتکار و آغوشباز به سوی مومنان ایران و پذیرایی بیچشمداشت از زوار سیدالشهدا وشوردیگر مومنان جهان تثبیت شده وبه پادگان سربازگیری برای لشکر عدل وانتظار ظهورموعودجهانی(عج)بدل شده است.حضور ایرانیان در شکوه دینی و سیاسی اربعین از همان آغاز به پرسش تازهای انجامید. چرا در ایران با این عشق و شور مشابه در زیارت امام رضا(ع)،آن محبت شدید بیچشمداشت در پذیرایی از زوار امام رضا یا بزرگداشت غدیر خم رواج نیابد؟
سرشت مردمی انقلاب
به یادم میآید مقالاتم پس از سفر نخستم به کربلا و شرکت در راهپیمایی که داشت رونق میگرفت، بر ضرورت حرکت مشابه اربعین در مشهد مقدس تاکید داشت. اهمیت درس گرفتن از مردم عراق و رفتار مردمی و ایمانی و غیردولتی همان زمان مطرح شد. گسترش روحیه اجتماعی برگزاری جشنهای نیمه شعبان به ولادت امام رضا(ع) و عید غدیر بسیار اهمیت دارد. درک مردمی و فرهنگی این پدیده نو و ضمنا اصیل از منظر گسترش فرهنگ مذهبی و انسانشناسی شهری باید پژوهش شود. مشهد مقدس بهویژه طی قرنها چون کربلای معلا، محل تزکیه جان و تقویت ایمان شیعیان بوده و در حقیقت ستاد فرماندهی و پادگان دیگر سربازگیری برای منتظر موعود(عج) ووحدت منتظران حقیقی و مرکز فوران فیوضات ربوبی به حساب آمده است. عید غدیر هم با سرشت مردمی خود همواره مهمتر از هر عیدی قرارگاه دفاع از ولایت و اسلام ناب محمدی و اهلبیت وحی علیهمالسلام و مجال عهد نو به نو با امام زمان(عج) بوده است.این آیینها هم بارونق روزافزون درمقرانقلاب اسلامی بالاخره تاثیرات بزرگ روح انقلابی و جمعی را در خود ظاهر کرده است. روح انقلاب همانا ارتقای مناسک فردی و محدود به امواج دریایی و جمعی و وحدتآفرین ملی و بینالمللی است. روح جهانی اسلام میلی درونی به کنش جهانی دارد و در شرایط مساعد سیاسی و رهبری برحق الهی شکوفا میشود که تجلی، عشق و عقل ولایت فقیه و انقلاب اسلامی راهگشای مسیرهای وحدت اجتماعی نو بوده است. کسانی که درک نمیکنند ولایت فقیه سرشتی مردمی دارد و نه حکومتی جدا از مردم، هرگز نمیتوانند رابطه ابتکارات مردمی و انقلاب اسلامی و اهمیت سیاسی آن و قدرت بزرگش را در ایستادگی این رفتارها برابر کفر به یمن ولایت فقیه درک کنند.
توسعه اجتماعی با نگاه فرهنگی
جای آن دارد باشالوده ایمان خالص وعبودیت ناب واتکال به پروردگار یکتا، واسلام اصیل دردل سنن الهی، جنبشهای نو و متناسب با زمانه و عصر، بازخوانی و پژوهش شود و با نگاه فرهنگی،دینی، تربیتی و سیاسی توسعه اجتماعی این حرکتها مطالعه شود. نه برای تحمیل فرمهای مصنوعی و مداخلات نابجا و فرصتطلبانه بوروکراتیک که سمی است به رگان پرشورابتکارات آزاد مردم بلکه برای استقرار و ثبات و تحول روزافزون و گسترش جهانی آن .نگاه بوروکراتیک پدیده نو را تبدیل به عمل روایت و بیروح و عادات دلمرده میکند اما نگاه جهادی و مردمی و ایمانی به ابتکار وگرما وشور و نشر آن میافزاید و آن را در ارتباط با همه زندگی و پرستش و عبادت وسیاست قرار میدهد.مثال میزنم؛ برخوردفرهنگی ما و دشمن به حمله موشکی چه بود.دشمن با تمام قوا کوشید با انواع اغواها و وانمودهها جهان را بفریبد. با جمع کردن تعداد انگشتشماری مزدور و با پرچم اسرائیل به نحو مضحکی بگوید مردم ایران طرفدار اسرائیل هستند و این حکومت است که موشک هوا میکند و مردم موافق نیستند.آنها پنهان میکنند که ملت ایران ۴۵سال در جبههها و شهرها با جمعیت میلیونی از فلسطین دفاع کردند و بهای گران و رنجهای فراوان و فشارها را تحمل نمودند تا بالاخره راه انقلاب اسلامی ثمر داد. آنان نهان میکنند این اقلیتی ناچیز ازاقشار مرفه مدرن ازخود بیگانه شده وبیهویت و رفرمیستهای آمریکایی و هواداران تروریستهای منافق وسلطنتطلب وکفار برانداز بودهاند که با آن، توطئه و خطدهی شبکههای اسرائیلی و آمریکایی و خطای سیاسی بزرگ کسانی چون مهندس موسوی، مرحوم هاشمی،آقای خاتمی و...،شعارتلقینی نه غزه نه لبنان راتکرار کردند.ولی میلیونها نفر درراهپیمایی۲۲بهمن و دیگر راهپیماییها هرساله چند بار فریاد دفاع از فلسطین سرمیدهند.
برکات جنبش امام رضاییها
با خیزش عظیم دانشگاههای آمریکا و تظاهرات شکوهمند یمنیها و...جا دارد فراموش نکنیم امروز جشن ولادت ما باید قدرت شیعه را با پرچم طولانی و کیلومتری فلسطین و با چفیه بر دوش وبیرق در دست به نمایش بگذارد. ظهور کارفرهنگی و نمایشی است که به کار شکوهمند نظامی تداوم میبخشد. باید روحیه بوروکراتیک و فشل را در این مواقع طرد کرد. با روحیه انقلابی درکی زنده از تکالیف داشت و به وجه سیاسی آیین اهمیت داده، آن راازصورت جشنی خنثی در آورد وسلاحی سیاسی از آن دردفاع ازحق و خون مستضعفان و مسلمانان ساخت.پررنگ کردن دفاع ازفلسطین امروزامرحیاتی ماست.اتهام دروغین دشمن که مردم ایران طرفدار صهیونیستها هستند و حکومت جدا از مردم از آنها دفاع میکند با دفاع پررنگ وچشمگیر ازمظلومیت غزه، بیمعناست. امروز نباید در گردهمایی پرشکوه ولادت امام رضا(ع)، ظهور مردمی دفاع از غزه کمرنگ باشد. ازیمنیها نمایش شکوهمند را یاد بگیریم و همه نیروی خود را صرف کنیم،ملت مومن ایران وانقلاب اسلامی به مساله مقاومت چون امری مبرم وحیاتی مینگرد و بین مردم و جمهوری اسلامی هیچ جدایی وجود ندارد. امروز برکات جنبش امام رضاییها باید با دفاع از حق مردم مظلوم ظهور ناب بیابد و توطئه و دروغ دشمنان را خنثی کند.