علائم تیروئید : نشانه تیروئید کم کار و پرکاری (خستگی،چاقی،ریزش مو)

به نقل از متخصص غدد دکتر منشادی تیروئید یک بیماری نسبتا شایع است. بیماری تیروئید می‌تواند منجر به ایجاد شرایطی بشود که باعث کم کاری یا پرکاری غده تیروئید شود. وقتی که این غده بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند، این وضعیت به عنوان هایپر تیروئید یا پرکاری تیروئید شناخته می‌شود، همچنین وقتی غده به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نکند به آن هیپو تیروئید (کم کاری تیروئید) گفته می‌شود. علاوه بر مشکلاتی که در مورد سطح هورمون‌های ساخته شده توسط غدد ایجاد می‌شود، داشتن هر دو شکل تومور خوش خیم و بدخیم (سرطان) نیز می‌تواند موجب بزرگ شدن غده تیروئید و یا گره‌های (توده ها) روی گردن و در داخل غده شود. بزرگ شدن غده تیروئید در گردن باعث ایجاد علائمی می‌شود که به طور مستقیم با افزایش اندازه این اندام (مانند ناراحتی در بلع) مرتبط است.

اختلالات هورمونی باعث مشکلات فراوان مانند پر مویی خانم ها هم می شود که در این موارد بعضی از خانم ها اشتباها به متخصص پوست یا کلینیک زیبایی مراجعه می کنند ولی اختلال هورمونی است.

از کجا بفهمم تیروئید دارم؟

هر دو شکل اختلال تیروئید، کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید ، می‌توانند در صورت عدم درمان، پیامدهای ناخوشایند شدیدی بر سلامتی شما داشته باشند. در صورتی که تیروئید شما درمان نشده باقی بماند، ممکن است این مشکلات رخ دهد.

عدم تمرکز و مشکلات حافظه

فراموش کردن و ناتوانی در تمرکز، قبل از اینکه یک فنجان قهوه صبحانه‌تان را بخورید، کاملا قابل قبول است. پس از آن، احتمالا شما شروع به جستجوی دلایلی می‌کنید که ذهن شما در این وقت روز، احساس ناتوانی می‌کند. مشکلات تیروئید شما، به خصوص کم کاری تیروئید، می‌تواند منجر به بروز مسائلی مربوط به حافظه و تمرکز شود. اگر شما نمی‌توانید مثل سابق فکر کنید، تیروئید شما ممکن است مشکل داشته باشد. درمان اختلال تیروئید می‌تواند باعث شود که واضح‌تر فکر کنید و برنامه‌های بسیار کارآمدتری داشته باشید.

شما بیشتر از حد معمول خسته می‌شوید

استرس، خستگی مزمن، و بسیاری از مشکلات مربوط به سلامت روان می‌تواند احساس خستگی را در شما ایجاد کند و باعث شود که به اندکی خواب نیاز پیدا کنید. اگر خستگی شما فراتر از آنچه است که یک فنجان قهوه ساده می‌تواند آن را حل کند، می‌تواند مربوط به وجود یک مشکل در تیروئید شما باشد. شما می‌توانید در هر دو حالت کم کاری تیروئید و یا پرکاری تیروئید، دچار احساس خستگی شوید، حتی اگر شما به طور منظم خواب شبانه خوبی را تجربه می‌کنید. اگر برنامه خواب شما معمولی است و نشانه‌ای از اختلالات خواب وجود ندارد، یک پزشک حرفه‌ای باید تیروئید شما را بررسی کند تا ببیند آیا تیروئید نقشی در نیاز مداوم شما به خوابیدن طولانی دارد یا خیر.

پوست شما خشک شده است

اگر مصرف کرم مرطوب کننده شما افزایش یافته است، و در عین حال پوست شما نمی‌تواند مرطوب بماند، اگرچه ممکن است این حرف شما را شگفت زده کند، اما تیروئید در کنترل بسیاری از فرآیندهای بدن ما، از جمله سلامت پوست نقش دارد. خشکی پوست می‌تواند به این معنی باشد که تیروئید شما مشکل دارد و اگر هیچ مقدار مرطوب کننده‌ای قادر به مرطوب نگه داشتن پوست شما نیست بهتر است بررسی کنید که آیا دچار کم کاری غده تیروئید هستید یا نه.

صدای شما کمی گرفته است

اگر پس از یک ساعت تشویق کردن تیم ورزشی مورد علاقه خود صدایتان بگیرد، چندان دور از انتظار نیست اما مشکلات مداوم در گلوی شما می‌تواند باعث نگرانی شود. تیروئید شما ممکن است به تارهای صوتی فشار وارد کند، که می‌تواند باعث التهاب و تورم در داخل و اطراف گلوی شما شود. اطمینان حاصل کنید که به پزشک خود مراجعه خواهید کرد تا با بررسی و تشخیص مناسب، عامل التهاب در گلوی شما را آزمایش کند زیرا می‌تواند نشانه‌ای از مسائل مربوط به سایر بیماری‌های دیگر نیز باشد.

سیستم گوارشی شما دچار مشکل شده است

مشکلات سیستم گوارشی، اگر به تازگی برای شما اتفاق افتاده است، در واقع می‌تواند به دلیل وجود یک مشکل در تیروئید شما باشد. اختلالات تیروئید می‌تواند، بسته به اینکه آیا شما دچار کم کاری غده تیروئید یا پرکاری تیروئید هستید، با دو روش مختلف، بر هضم تأثیر بگذارد. یبوست مکرر یک نشانه معمول کم کاری تیروئید است، زیرا به نظر نمی‌رسد که همه مواد به سرعت در سیستم گوارش شما حرکت می‌کند. و همچنین، پرکاری تیروئید می‌تواند منجر به حرکات مکرر روده‌ای شود، زیرا مواد خوراکی در سیستم گوارش شما خیلی سریع حرکت می‌کنند. حتما مشکلات سیستم گوارشی خود را با یک پزشک در میان بگذارید- آنها بهتر می‌توانند سلامت کلی شما را ارزیابی کنند نسبت به آنچه که ممکن است خودتان فکر کنید.

همیشه احساس سرما می‌کنید

پوشیدن ژاکت در هوای 80 درجه فقط می‌تواند به این معنی باشد که سیستم تهویه دفتر شما از کنترل خارج شده است. اما اگر به طور دائم و هر جا که می‌روید احساس لرز دارید، بدن شما در حال تلاش است که به شما چیزی بگوید. ناتوانی در تنظیم دمای بدن شما می‌تواند نشانه‌ای از کم کاری تیروئید باشد. غده تیروئید شما مسئول تولید هورمون‌های تنظیم کننده متابولیسم است. به پزشک خود مراجعه کنید تا مشخص شود که آیا احساس سرمای دائمی شما نشانه‌ای از کم کاری تیروئید است یا دلیل دیگری دارد.

مفاصل شما دچار تورم یا گرفتگی می‌شود

آیا متوجه شده‌اید که مفاصل شما بسیار بیشتر از آن که از آنها استفاده می‌شود، دچار گرفتگی می‌شوند؟ ممکن است فقط به خاطر افزایش سن باشد اما می‌تواند نشانه کم کاری تیروئید نیز باشد. کم کاری تیروئید می‌تواند درد مفصلی، سفتی و تورم ایجاد کند که با علائم آرتروز مشابه است. اگر در شانه و یا ناحیه کمر درد دارید یا اگر در دست‌ها یا پاها احساس تورم می‌کنید، ممکن است ایده خوبی باشد که تیروئید خود را نیز آزمایش کنید. پزشک شما می‌تواند با تجویز مسکن درمان کوتاه مدت ارائه دهد و نیز با درمان مشکل تیروئید که باعث درد می‌شود، به درمان دراز مدت کمک کند.

شما دچار مشکلات باروری هستید

اگر شما در باردار شدن یا باردار ماندن دچار مشکل هستید (تیروئید و بارداری)، ممکن است یک اختلال تیروییدی داشته باشید. مشکلات تیروئید می‌تواند منجر به ناباروری شود. تغییرات ناگهانی در چرخه قاعدگی شما می‌تواند مانع از حاملگی و نیز تغییرات هورمونی پس از بارداری شود که می‌تواند باعث سقط جنین شود. در مردان نیز مسائل مربوط به مشکلات باروری ممکن است به عنوان یک نتیجه از اختلال در تیروئید باشد. کم کاری تیروئید می‌تواند باعث کاهش تستوسترون شود که ممکن است بر توانایی باروری شما تاثیر بگذارد.

افزایش ضربان قلب

این طبیعی است که قلب شما پس از تمرینات ورزشی سریع‌تر بزند یا هنگامی که نوبت شما برای صحبت در یک جلسه باشد. با این حال، بالا بودن ضربان قلب حتی زمانی که شما در حال استراحت هستید، می‌تواند یک نشانه ظریف باشد که تیروئید شما به خوبی که از آن انتظار می‌رود، کار نمی‌کند. افزایش ضربان قلب یک عارضه جانبی از پرکاری تیروئید است. قلب شما ممکن است بدون هیچ علت قابل توجهی تند بزند، چه خودتان بخواهید یا نه.

تغییرات وزنی ( افزایش یا کاهش وزن)

آیا بدون هیچ کار خاصی، وزن شما افزایش یا کاهش یافته است؟ یا ترازو به شما دروغ می‌گوید، یا مشکلی جدی وجود دارد. در موارد کم کاری تیروئید، افزایش وزن معمول است و بیشتر این اتفاق به دلیل انباشت نمک و آب، و نه فقط چربی می‌افتد. از سوی دیگر، افراد مبتلا به پرکاری غدد تیروئید ممکن است به طور غیر منتظره، وزن از دست بدهند. اگر علاوه بر سایر علائم ذکر شده در بالا، تغییرات ناگهانی دیگری را تجربه می‌کنید، از اینکه تیروئید خود را آزمایش کنید، ضرر نخواهید کرد.

موهای شما ضعیف یا شکننده، و یا خشک شده است (h3)

"موهای شکننده" می‌تواند نشانه‌ای از پرکاری تیروئید باشد، و "ریزش مو" می‌تواند به دلیل کم کاری تیروئید ایجاد شود. "هنگامی که تیروئید شما هورمون کافی تولید نمی‌کند،" ممکن است دچار ریزش مو بشوید. خشک شدن موها نیز نشانه کم کاری تیروئید است. موهای شما به سرعت رشد نمی‌کند و گردش خون شما کند شده است و موهای شما را به خوبی تغذیه نمی‌کند.

تغییراتی را در چهره خود مشاهده می‌کنید (h3)

یک صورت پف کرده می‌تواند نشانه‌ای از کم کاری تیروئید باشد و نازک شدن پوست می‌تواند تنها نشانه‌ای از پیری نبوده، بلکه علامت پرکاری تیروئید باشد. آکنه نیز می‌تواند نشانه‌ای باشد که سطح تیروئید شما خارج از میزان طبیعی است، به خصوص اگر سطح این هورمون کم باشد.

تشخیص تیروئید پس از بررسی علائم (H2)

بسیاری از علائم کم کاری و پرکاری تیروئید شایع‌ترین مشکلات در افرادی هستند که فعالیت غده تیروئید آنها طبیعی است، بنابراین اگر این علائم مربوط به تیروئید باشد، تشخیص و تمایز آن می‌تواند دشوار باشد. یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص اینکه آیا علائم شما ممکن است مربوط به یک بیماری تیروئیدی باشد، این است که چه مدت آنها را تجربه کرده‌اید.

سابقه پزشکی و خانوادگی (H3)

مهم است که پزشک خود را تا حد ممکن در جریان تاریخچه پزشکی شخصی خود، و همچنین سابقه خانوادگی (به عنوان مثال، مادر شما دارای کم کاری تیروئید است) قرار دهید. مطمئن باشید که در این زمینه‌ها صحبت می‌کنید:

• وضعیت سلامت عمومی شما به ویژه تغییراتی که در سلامت عمومی خود مشاهده کرده‌اید.

• تاریخچه سلامت خانواده شما، به ویژه اگر در یکی از خویشاوندان شما کم کاری و پرکاری تیروئید (یا سایر مسائل مربوط به تیروئید) تشخیص داده شود.

• اینکه آیا شما تا به حال عمل جراحی تیروئید، و یا پرتو درمانی به گردن برای درمان سرطان، داشته‌اید.

• داروهایی که ممکن است مصرف کنید که باعث اختلالات تیروئیدی می‌شود (مثلا آمیودارون، لیتیوم، اینترفرون آلفا، اینترلوکین-2 یا داروهای شیمی درمانی).

آزمایشات خون (h3)

اختلالات تیروئیدی را می‌توان با آزمایش‌های مختلف خون شناسایی کرد.

تست TSH (h4)

هورمون تحریک کننده تیروئید یا TSH یک آزمایش خون است که میزان T4 (تیروکسین) را اندازه گیری می‌کند که سیگنالی برای ساخت تیروئید است. اگر سطح TSH غیرطبیعی باشد احتمال دارد که دچار کم کاری تیروئید باشید.

تست T4 (تیروکسین) (H4)

غده تیروئید T4 (تیروکسین) را تولید می‌کند. T4 آزاد و شاخص T4 آزاد، آزمایش خونی است که در ترکیب با آزمایش TSH می‌تواند به پزشک شما نشان دهد که تیروئید شما چگونه کار می‌کند.

غده هیپوفیز به تیروئید دستور می‌دهد که چه مقدار تیروکسین از طریق TSH تولید شود. سلول‌هایی در غده هیپوفیز وجود دارند که تصمیم می‌گیرند که "نقطه تعیین شده" بدن شما چقدر باشد. مقدار تعیین شده برای شما، محدوده طبیعی TSH مورد نیاز بدن شما است، که توسط غده هیپوفیز تعیین می‌شود.

همانطور که خون از غده هیپوفیز می‌گذرد، سلول‌های این بخش تشخیص می‌دهند که آیا سطح کافی T4 در بدن وجود دارد یا خیر. اگر سطح T4 مناسب باشد، هیپوفیز مقدار مناسب TSH را به تیروئید می‌فرستد تا سطح T4 را در محدوده طبیعی حفظ کند. اگر سطح T4 شما کم باشد، هیپوفیز دستور تولید TSH بیشتری را می‌دهد که تیروئید T4 بیشتری تولید کند. اگر سطح T4 شما بیش از حد بالا باشد، هیپوفیز TSH کمتری دریافت می‌کند و به تیروئید دستور می‌دهد که T4 کمتری تولید شود.

دامنه استاندارد و غیر طبیعی TSH (h2)

• mU/ L 4.0- 0.4 محدوده مرجع و استاندارد در نظر گرفته شده است (ممکن است تنوع کمی بسته به آزمایشگاهی که تست را انجام می‌دهد، وجود داشته باشد)، و افرادی که دارای عملکرد طبیعی غده تیروئید هستند معمولا در این محدوده قرار دارند.

• اگر TSH اندازه گیری شده بیشتر از mU / L 4.0 باشد، آزمون دوم (T4) برای تأیید نتایج انجام می‌شود. TSH کمتر از4.0 / mU/L با سطح پایین T4 نشان دهنده کم کاری تیروئید است.

• اگر TSH شما بیشتر از mU / L 4.0 باشد و سطح T4 شما طبیعی باشد، ممکن است پزشک شما آزمایش آنتی بادی‌های ضد تیروئید پراکسیداز (anti-TPO) را تجویز کند. هنگامی که این آنتی بادی‌ها وجود داشته باشند، ممکن است یک اختلال تیروئیدی خود ایمنی ایجاد کنند که عامل خطر ابتلا به کم کاری تیروئید است. اگر این آنتی بادی را دارید، احتمالا پزشک شما حداقل یک بار در سال آزمایش TSH را تجویز می‌کند.

درمان کم کاری تیروئید چگونه است؟ (h2)

درمان‌های متعددی برای مبارزه با کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید وجود دارد. بهترین روش را می‌توان با مشورت یک دکتر تعیین کرد، که به احتمال زیاد نوع مشکل و همچنین سابقه پزشکی بیمار را نیز در نظر خواهد گرفت.

دارو درمانی برای اختلالات تیروئید (H3)

درمان کم کاری تیروئید معمولا شامل مصرف هورمون‌های تیروئید به شکل قرص است. علائم معمولا طی چند هفته از شروع مصرف دارو بهبود می‌یابند. اکثر افراد مبتلا باید هورمون‌های تیروئید را در طول زندگی خود مصرف کنند. با گذشت زمان، درمان می‌تواند باعث کاهش وزن، افزایش انرژی و کاهش سطح کلسترول شود.

داروهای ضد تیروئید (H3)

داروهای ضد تیروئید، که سعی در کاهش میزان هورمون تیروئید تولید شده می‌کنند، رایج‌ترین درمان برای پرکاری تیروئید است. بسیاری از مردم باید این دارو را برای مدتی طولانی مصرف کنند. برای درمان علائم خاص، مانند لرز و یا سرعت ضربان قلب، ممکن است به نوع دیگری از داروها نیاز داشته باشید.

ید رادیواکتیو (H3)

ید رادیواکتیو یک گزینه درمانی است که غده تیروئید را در طول یک هفته از بین می‌برد. این یک داروی خوراکی است.

مسدود کننده‌های بتا (H3)

مسدود کننده‌های بتا در واقع اختلالات سطح تیروئید را درمان نمی‌کنند، اما علائم فشار خون بالا، افزایش ضربان قلب و تپش قلب را بهبود می‌بخشند.

جراحی (تیروئیدکتومی) (H3)

جراحی برداشتن غده تیروئید، برای مواردی از پرکاری تیروئید است که به داروهای ضد تیروئیدی پاسخ نمی‌دهند یا غده بسیار بزرگ شده باشد. جراحی همچنین می‌تواند برای درمان گره‌های تیروئیدی یا تومورها استفاده شود. پس از جراحی برداشتن غده، اکثر مردم باید هورمون‌های تیروئید را به شکل قرص مصرف کنند.