شغل 62درصدی

یک صبح خیلی معمولی
گاهی با صدای خروس و جیک‌جیک گنجشک‌ها و طبیعت روشن و گاهی در آپارتمان با نور اندکی که از لابه‌لای پرده و پنجره خودش را پرت می‌کند داخل اتاق خواب، چشم‌های اعضای خانواده باز می‌شود. همه اعضای خانواده به جز مادر؛ او معمولا چند ساعت قبل‌تر درست زمانی که شیرین‌ترین قسمت خواب ماست بیدار شده، نماز خوانده و آبی به صورتش زده و در آشپزخانه مقدمات یک صبحانه را برای دیگر اعضا آماده کرده است تا یک روز کاری برای همه آغاز شود؛ یکی به مدرسه برود، یکی دانشگاه، یکی محل کار و یکی که خودش باشد و انبوهی فکر و دغدغه که در ذهنش بالا و پایین می‌رود.
خانواده دور هم صبحانه می‌خورند یا احتمالا با شتاب لقمه‌ای برمی‌دارند و از در بیرون می‌روند و سرانجام آن که باقی‌می‌ماند خانم خانه است. زن یا مادری که هر روز بخشی از وجودش را همراه مرد خانه و فرزندانش از در بدرقه می‌کند. زنی که آن‌قدر برای ما گاهی رفتار و کارهایش عادی می‌شود که به قول شاعر که سهراب سپهری باشد گاه به تاقچه عادت سپرده می‌شود و یادمان می‌رود سهم او از زندگی بیشترین، سخت‌ترین و ظریف‌ترین کارهاست.
بیشترین کار زندگی
مادر یا خانم خانه‌دار معمولا پیش از همه چشم‌هایش را باز می‌کند و بعد از آن‌که مطمئن شد فرزند یا فرزندانش آرام خوابیده‌اند به خواب می‌رود، بیشترین فعالیت روزانه را انجام می‌دهد و کمترین حق را برای خود قائل است، از گوشه گوشه زندگی گرد و غبار را می‌تکاند، آن‌قدر که چند روز غیبت او نشان می‌دهد تا چه اندازه زندگی را می‌تواند خاک دربر بگیرد.
به‌راحتی می‌گوییم هیچ چیز غذای خانگی نمی‌شود! اما همین غذای خانگی معجزه عشق و هنری است که چاشنی‌اش را فقط خانم خانه و مادر خانه در دست دارد. بیرون کردن رخت خستگی از تن همسر و هدایت و تربیت فرزندان را وظیفه خود می‌داند، در حالی که این وظیفه به معنای کار و تلاش شبانه‌روزی برای اوست. دیگران چون از کاری خسته می‌شوند شکایت می‌کنند، اما او گله‌ای از کار زیاد ندارد. او خود را به تلاش همیشگی عادت داده است.
سخت‌ترین کارهای زندگی
زندگی مالامال از افت‌وخیز و فرازونشیب است. شادی و غم با هم آمیخته و سیاهی شب و روشنی روز را با هم تلفیق می‌کند. در سختی‌ها همه به پناهگاهی احتیاج دارند که تا فصل رسیدن آرامش در آن به سربرند و با دلداری و محبت او روحیه مجدد بگیرند. آن پناهگاه انرژی‌بخش مگر کسی جز مادر و خانم خانه است؟ وقتی می‌شنود همسرش ورشکست شده، پسرش تصادف کرده، دخترش در زندگی زناشویی دچار بحران شده، بیماری گریبان عضوی از خانواده را گرفته یا هر اتفاق بد دیگری رخ داده در همان لحظات پر استرس و سخت از جا برمی‌خیزد و دست دیگران را می‌گیرد تا با کمکش بتوانند از شرایط سخت عبور کنند.
همین هفته گذشته پیکر حاج حیدر از سوریه به خانه برگشت، همسر شهید جنتی در بدرقه باشکوه مردم جلوی در ایستاده بود، لبخند می‌زد اما پشت آن لبخند چند سال سختی بود و سال‌ها دشواری پیش رو. از این لبخندها و دشواری‌ها در سال‌های دفاع مقدس هم ما در کشورمان کم ندیده ایم، زن‌های بسیاری همسر از دست دادند و برای همیشه پشت و پناه خانه ماندند.
در تنگناهای اقتصادی این روزها که شبیه جنگی تمام‌عیار است، چه کسی سخت ترین مدیریت را داخل خانه انجام می‌دهد؟ چه کسی خرج و برج زندگی را تنظیم می‌کند تا آب در دل فرزندان و همسرش تکان نخورد، خودش کمتر می‌خورد و می‌پوشد اما به روی کسی نمی‌آورد.
ظریف‌ترین کارهای زندگی
با هوش و درایت همچون نخ، دانه‌های تسبیح را به هم پیوند می‌دهد. اگر بین اعضای خانواده اختلاف بیفتد آنها را با هم آشتی می‌دهد. خواسته‌ها و نصیحت‌ها را به نحوی مطرح می‌کند که غرور کسی نشکند. اگر فرزند از او چیزی می‌خواهد که برآوردن آن در توانایی مرد خانه نیست، مدبرانه از فرزند می‌خواهد کمی صبر کند، آن‌گاه از مبلغی که برای تهیه وسیله‌ای لازم در خانه پس‌انداز کرده هزینه می‌کند و خرید وسیله را معلق می‌کند تا به این ترتیب هم فرزند به خواسته خود برسد و هم پدر احساس سرشکستگی نکند. انعطاف‌پذیری و درایت او هر غیرممکنی را ممکن می‌کند. لطافت وجود او سختی‌های زندگی را هموار و به پایان رساندن روز سخت را به امید داشتن فردای بهتر امکان‌پذیر می‌کند. تربیت فرزند، رسیدگی به درس و مشق، رفت و آمد به انواع کلاس‌های درسی و تفریحی و قصه‌گفتن و قصه‌شنیدن... این زن است، معجزه‌ای که بیشترین، سخت‌ترین و ظریف‌ترین وظایف را در خانه بر دوش می‌کشد.

مکث

آمارها می‌گویند62 درصد زنان ایران خانه‌دار هستند. در این میان سهم زنان روستایی 68 درصد و زنان شهری 59 درصد است.
جالب است بدانید استان قم بیشترین زنان خانه‌دار شهری را دارد و استان کهگیلویه‌و بویر احمد هم کمترین زنان شهری خانه‌دار را به خود اختصاص داده‌است. این آمار درباره زنان روستایی به ترتیب به استان‌های همدان و سیستان‌و بلوچستان تعلق دارد

الهام لایقی