تنگی کانال نخاع در سن بالا شایع‌‌ترین علت کمر درد افراد است

بیماری پشت میز‌نشین‌ها !

اگر شما هم جزو افرادی هستید که قصد دارید سالمندی سالمی را تجربه و زندگی آرام و شادی داشته باشید، بدون شک می‌دانید گام اول دستیابی به چنین هدفی، مراقبت از سلامت و انجام رفتارهای پیشگیرانه در دوران جوانی است. یکی از مشکلاتی که می‌تواند هر یک از ما را در سنین بالا - و به دلایلی در سنین جوانی- تهدید کند و ما می‌توانیم از همین الان مانع بروز آن شویم، تنگی کانال نخاع به عنوان یکی از دلایل شایع بروز درد در ناحیه کمر و گردن است. ایجاد شدن ضایعه فراگیر در ناحیه کمر یا گردن، تغییر وضعیت دیسک و انحراف آن به سمت کانال نخاع و ایجاد فشارهای غیرمتعارف بر اثر حمل بارهای سنگین و آرتروز موارد موثر در تنگ شدن کانال نخاع محسوب می‌شوند. البته ابتلا به تنگی کانال نخاع در کشورهای توسعه‌نیافته به دلیل ضعیف بودن فضای آموزش‌های مراقبت از خود، شایع‌تر است. اما مظاهر مختاری، فیزیوتراپیست در گفت‌وگو با جام‌جم بر این نکته نیز تأکید می‌کند: کارمندانی که مدت زمان طولانی می‌نشینند و نسبت به فشاری که بر ستون فقرات خود وارد می‌کنند، توجهی ندارند نیز خود را بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به تنگی کانال نخاع در سنین بالا قرار می‌دهند.

کد خبر: ۱۱۵۸۳۹۶

اگر از همکار خود بشنوید موقع راه رفتن پاهایش خواب می‌رود، چه برداشتی از حرف‌های او خواهید داشت؟ ممکن است باور نکنید اما این شکایت از عملکرد پاها صحت دارد. درد پاها و بی‌حس شدن آنها هنگام راه رفتن یکی از شایع‌‌ترین علائم وجود مشکل در کانال نخاع است.

درد ناشی از تنگی کانال نخاع در برخی مبتلایان در صورت نشستن یا درازکشیدن به دلیل کاهش فشار وارده بر نخاع قطع می‌شود، اما بیمارانی هستند که بافت در کانال نخاع به قدری سفت شده که درد در هیچ حالتی قطع نمی‌شود و فقط شدت و ضعف می‌یابد. درد می‌تواند از لگن شروع و تا زانو، ساق و کف پا کشیده شود.

در صورتی که تنگی کانال نخاع در ناحیه گردن بروز کند، درد در دست‌ها و کتف‌ها نمایان می‌شود و در صورت پیشرفته بودن تنگی کانال در این ناحیه، گاهی علائم تا پاها نیز سرایت می‌کند و البته در برخی افراد باعث بروز سردرد نیز می‌شود.

خانم‌ها مشتریان اصلی تنگی کانال نخاع

شل بودن عضلات شکم در خانم‌ها بخصوص بعد از زایمان موجب می‌شود بیش از آقایان در معرض این مشکل قرار داشته باشند. هر چه عضلات شکم شل‌تر (اصطلاحا جلوتر و برآمده‌تر باشد )، انحنای ستون فقرات نیز به سمت جلو بیشتر می‌شود و لگن نیز افتادگی بیشتری پیدا می‌کند. برخلاف تصور عمومی که گمان می‌کنند قدرت ستون فقرات به برخورداری از یک فیله خوب بستگی دارد یک ستون فقرات خوب باید عضلات شکمی خوب و قوی داشته باشد. چون عضلات شکم هستند که ستون فقرات را حمایت می‌کنند. زایمان‌های متعدد مخصوصا سزارین یا هر نوع جراحی دیگر در ناحیه شکم باعث شل‌تر شدن عضلات شکم و افزایش بافت چربی، در نتیجه موجب ایجاد یک بار اضافی روی ستون فقرات می‌شود.

راه مراقبت از کانال

انجام ورزش‌های هوازی بهترین و موثرترین راه پیشگیری از ابتلای خانم ها به تنگی کانال نخاع است. خانم‌ها می‌توانند یک هفته بعد از زایمان در صورتی که سلامت آنها مورد تائید متخصص زنان باشد، برای دریافت ورزش‌های مناسب به فیزیوتراپیست مراجعه کنند و ورزش‌های مناسب هوازی را متناسب با وضعیت خود از متخصص مربوط دریافت کند.

به عنوان مثال انقباض عضلات ناف و زیرناف هنگام آشپزی و تکرار آن به طور مرتب و منظم در طول زمان باعث می‌شود شکم خانم‌ها بعد از بارداری جمع شود. انجام این تمرین ساده خانم‌ها را از بستن شکم بند بی‌نیاز می‌کند. در واقع بستن شکم‌بند فارغ از عوارضی که دارد، هیچ تاثیری در بهبود شرایط فیزیکی خانم‌ها بعد از زایمان ندارد و بهترین راه پیشگیری از تنگی کانال نخاع، انجام تمرینات هوازی برای تقویت عضلات شکم و دیافراگم است. به خاطر داشته باشید با هر حرکت بدی که فشار غیرمتعارف به دیسک و بافت‌های نرم ستون فقرات وارد شود، سلامت نخاع به خطر می‌افتد. متاسفانه اغلب ما فکر می‌کنیم کارهای ساده‌ای که هنگام برداشتن و گذاشتن اجسام انجام می‌دهیم، فشاری بر ستون فقرات وارد نمی‌کند. غافل از آن که وقتی یک کار زیاد تکرار می‌شود، اثرگذاری آن نیز بالا می‌رود. در صورتی که همه می‌دانیم یاد گرفتن و به‌کارگیری روش‌های صحیح بلند کردن اجسام یا استفاده از کوسن‌های کوچک برای پر کردن گودی کمر در محل کار و گذاشتن زیرپایی تا چه اندازه می‌تواند فشار وارده بر ستون فقرات را کم کند و مانع ابتلا به تنگی کانال نخاع در سنین بالا شود.

آخرین مرحله درمان

در صورت مواجهه با بی‌حسی، درد یا گزگز پاها در گام اول به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا بررسی‌های اولیه ستون فقرات انجام شود و نسبت به نبود ضایعه یا تومور در ستون فقرات اطمینان حاصل کنید.

ممکن است مشکل بر اثر التهاب ساده در ستون فقرات باشد که با داروهای ضد التهاب و چند حرکت ورزشی، فرد تحت درمان قرار می‌گیرد. در صورتی که دارو پاسخگوی مشکل نبود، درمان با کمک فیزیوتراپی ادامه می‌یابد. خوشبختانه در حال حاضر روش‌های نوینی برای درمان تنگی کانال نخاع وجود دارد که اصلاح وضعیت لگن یکی از درمان‌های موثر است. اگر فیزیوتراپی نیز رافع مشکل نبود، جراحی ستون فقرات آخرین مرحله درمان محسوب می‌شود. هر چند روش‌های نوین فیزیوتراپی و رضایت اغلب بیماران از این روش‌ها موجب شده برخی تکرار فیزیوتراپی را به انجام جراحی ترجیح بدهند و مشکل را تحت کنترل داشته باشند.