مشکلات واردات کالای دیجیتال

بهانه‌هایی برای گرانفروشی

روی گوشی دو اپ آگهی رایگان دارم که هرچند روز در آن وقت می‌گذرانم و آگهی‌های کالاهای دست دوم خاصی را تفریحی نگاه می‌کنم.
کد خبر: ۱۱۴۵۷۵۱

یک کالای دیجیتال خاص که همیشه آگهی آن را میبینم، نزدیک به یک سال است آگهی میشود. کالا مدلی است که برای مصارف عمومی ساخته شده، ولی برخی ویژگیهای کاربری تخصصی روی آن دستگاه باعث شده قیمت آن واقعا بالا باشد. قیمت این کالا در مغازه و نمایندگی تا پیش از افزایش ارز در زمستان سال پیش، پنج میلیون و 600 هزار تومان بود. این آگهیدهنده که شهروندی عادی است نه فروشنده و دلال حرفهای، این ساز را همان موقع پنجمیلیون و 500 هزار تومان آگهی کرده بود. شبی که ترامپ رسما اعلام کرد آمریکا زیر قول و قرار خود میزند، درست دوساعت بعد از اعلام رسمی ترامپ، اتفاقی به همین آگهی برخورد کردم. قیمت آگهی هفت میلیون و 200 هزار تومان شده بود! گویا صاحب آگهی منتظر بهانهای بود تا قیمت را بالا ببرد.

گران خواهد شد، پس گران میفروشیم

بهانه برای گرانفروشی و کمفروشی، شاهکلید بسیاری از مصیبتهای اقتصاد ماست، چرا؟ چون به طرز عجیبی، هم بسیاری از شهروندان و هم بسیاری از فعالان بازار و خردهفروشیها و دلالان، به سود کم قناعت نمیکنند. همه دلشان میخواهد نه تنها یک ریال ضرر نکنند، بلکه تحت هر شرایطی سود هم ببرند. به همین دلیل قیمت یک خودروی فرسوده، سال به سال به جای این که پایین بیاید، بالا میرود. وقتی کالای وارد شده در کشور با دلار مثلا 3200 تومانی خریداری شده، در لحظهای که نرخ دلار بالا میرود تمام کالاها در مغازهها و زیرساختهای فروش اینترنتی هم بالا میرود این افزایش چه معنیای دارد؟ فروشندگان و واردکنندگان میگویند گران میکنیم، چون حالا باید همان کالا را با دلار گرانتر بخریم.

با این منطق نگاهی به این زنجیره بیندازیم. کالا با قیمت دلار مثلا 3200 تومان ثبت سفارش میشود. در همان زمان که قیمت دلار 3200تومان بوده، کالا به کشور میرسد و ترخیص و روانه بازار میشود. مدتی کالا با قیمتی براساس همان ارز 3200تومان در بازار است. در همان شرایط قیمت حدود 3200 تومان، نرخ ارز در بازار و صرافیها نوسان دارد و قیمت کالا تغییر میکند. قیمت ارز یکشبه زیاد میشود و بازار ملتهب. قیمت کالای موردنظر نیز حالا به تناسب ارز و چه بسا بیشتر بالا رفته است. خریدار برای خرید لپتاپ یا گوشی به بازار میرود و جنسی را که تا دیروز مثلا چهارمیلیون تومان بوده، ششمیلیون تومان میخرد. چه اتفاقی افتاده است؟ در عمل فروشنده، واسطه و واردکننده نه تنها ضرر نکردهاند، بلکه سودشان را هم برداشتهاند. واردکننده برای خریدهای آینده خود با دلار جدید از جنسی که با دلار قدیم خریده، پول خود را درآورده، اما مصرفکننده، هزینه تمام آن پیشبینیها و سود و منفعتهای این زنجیره تهیه و عرضه را پرداخته است. پس تنها مصرفکننده ضرر کرده است. اگر قیمتها بیمحابا بالا برود، مدتی بازار راکد میماند و مشتریها کم میشود، اما در بلندمدت بالاخره نیاز به کالاهای مختلف و افزایش مجدد ارز باعث میشود باز هم قیمتها بالاتر برود و همان ضرر رکود هم برای فروشندگان، واسطهها و … جبران بشود.

تاثیر تحریمهای نیامده

در روزهای اخیر اما از دلایل جدیدی برای گرانی کالاها و بخصوص کالاهای دیجیتال ارتباطی مانند لپتاپ، تلفن همراه و تجهیزات تخصصی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات صحبت میشود. دلایلی که هم واقعی است و هم میتواند بموقع خود به عنوان بهانه به حساب بیاید و مصرف شود. این دسته از دلایل جدید به وضع تحریمهای جدید آمریکا در برابر کشورمان مربوط میشود. تحریمهایی که بهمراتب از تحریمهای پیشین سختتر خواهد بود. با تحریم شرکتهای ژاپنی و کرهای و کشورهای اروپایی که سازنده بسیاری از دستگاههای ارتباطی با مصارف شخصی و تخصصی هستند، عملا ورود این کالاها با اختلال زیادی به کشور مواجه خواهد شد.

هرچند تحریمهای گذشته نیز جلوی ورود رسمی بسیاری از کالاها و فعالیت قانونمند بسیاری از شرکتهای خارجی را در کشور گرفته بود، اما با دور زدن تحریمها، لااقل کالا به کشور میرسید.

ترس از تحریمهای آمریکا و جریمه شرکتهایی که با ایران مراوده دارند و علاوه بر آن نوسان شدید نرخ ارز باعث شده حتی پیش از سخنرانی رئیسجمهور آمریکا، برخی شرکتهای خارجی و دفاتر نمایندگیها نسبت به ثبت سفارش از بازار ایران مردد باشند.

بنا به گفته منبع آگاهی از دفتر نمایندگی یکی از شرکتهای شناخته شده آسیایی در ایران، این وضعیت از روزهای پایانی سال میلادی گذشته یعنی از اواسط زمستان سال پیش آغاز شده است. در این میان افزایش نرخ دلار مبادلهای از 3200 به 4200 تومان مشکلهای جدیدی را موجب شده است. این نرخ اواسط زمستان سال گذشته وضع شد، اما دستورالعملها و ابلاغیههای آن با تاخیر به جریان افتاد.

تعرفه گمرکی

دلیل واقعی دیگری که میتواند بهعنوان بهانهای برای گرانی بیشتر کالاهای دیجیتال مورد استفاده قرار گیرد به کالاهای ثبت شده با دلار3200 تومانی و محاسبه تعرفه گمرکی آن با توجه به قیمت کنونی دلار یعنی 4200 تومان مربوط میشود. این در حالی است که تعرفه گمرکی برخی کالاهای دیجیتال ارتباطی مثل لپتاپ به واسطه فعالیتهای بازرگانان ایرانی و تعامل آنها با وضع کننده تعرفه کاهش داشته که این خود خبر خوبی است. اما حالا همین بازرگانان میگویند با این که تعرفه گمرکی برخی از این اقلام کاهش داشته، محاسبه مالیات و حساب و کتاب گمرکی آن با نرخ 4200 برای کالاهایی که با دلار 3200 تومانی خریداری شده باعث شده کالاهای زیادی در انبارهای گمرک بماند و ترخیص نشود. بخش زیادی از این گفتهها صحیح است، اما بالاخره کالاها از گمرک ترخیص خواهند شد و اگر کالا نیاز مصرفی مردم باشد، ولو با قیمت گران بالاخره متقاضی و مشتری دارد. این است که مشکلهای مختلف و ضررهای موجود و احتمالی با روش گرانفروشی به مصرفکننده برای بازار حل میشود. حتی اطلاعرسانی از مشکلات موجود میتواند به منظور گرانی کالاها همچون ابزاری برای آمادهسازی اذهان مورد استفاده قرار گیرد.

واقعیت این است که شرایط خاصی که توسط بازار برای خود بازار، مردم و مصرفکنندگان کالاهای وارداتی ایجاد شده به این صورت است که هر حلقهای از زنجیره تهیه، تامین و عرضه کالا سعی میکند ضرر خود را از هر ناحیه به سوی حلقه پس از خود هدایت کند. این کار نه بهصورت عادلانه بلکه بهصورتی انجام میشود که تمام ضررهای مالی بعلاوه تلورانس ضررهای مالی آتی نیز با بالا بردن قیمت جبران شود. طی سالیان، این روش حتی به خریداران کالاها هم سرایت کرده و بسیاری از شهروندان هم وقتی میخواهند کالایی مصرفشده را بفروشند، ابتدا در ebay قیمت دلاری آن را چک میکنند و بعد با حساب و کتابهای دیگری از جمله اینکه بالاخره قیمت حملونقل هم دارد و …، یک کالای دست چندم را به قیمت روز و با مقایسه با نرخ روز دلار میفروشند.

محمدعلی پورخصالیان | کارشناس ناوا

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها