صحبت کردن درباره ایدز تابو است

برنامه چهارم کنترل ایدز در کشورما از سال 94 شروع شده این برنامه را چطور ارزیابی می‌کنید؟

روی کاغذ برنامه‌های مبارزه با اچ‌آی‌وی خیلی خوب پیش می‌رود، اما آنچه در جامعه می‌بینیم واقعیت را به ما نشان می‌دهد. واقعیت این است که ما در کنترل ایدز موفق نبوده‌ایم و متاسفانه موارد جدید ابتلا به اچ‌آی‌وی در کشور رو به افزایش است.

این موارد جدید کدام‌ها هستند؟

طیف گسترده‌ای است، مثلا همان‌طور که منابع غیر رسمی از کاهش سن اعتیاد در مدارس به 13 سال خبر می‌دهند، می‌توانیم بگوییم سن ابتلا به بیماری هم به همین میزان می‌تواند پایین آمده باشد، بخصوص میان دخترخانم‌ها که در آمارهای جدید، تعدادشان زیاد است و البته همه در سن پایین به این بیماری مبتلا شده‌اند. برای من به عنوان یک پزشک، خیلی غم‌انگیز است که دخترخانم 18 ساله‌ای به مطبم می‌آید، برگه آزمایشش را جلوی من می‌گذارد و می‌گوید من آزمایش داده‌ام و HIV مثبت هستم. حالا باید چکار کنم؟! بعد او را برای آزمایش‌های تکمیلی می‌فرستیم و از روی سلول‌ها دفاعی بدنش تشخیص می‌دهیم چند سال پیش ایدز گرفته و این یعنی عمق فاجعه! همه اینها باعث می‌شود بگوییم الگوی اپیدمیولوژیک ایدز در کشورمان تغییر کرده واز اعتیاد تزریقی و استفاده از سرنگ مشترک، به طرف رابطه‌های پرخطر کشیده شده است.

پس شما معتقدید در کنترل ایدز موفق عمل نکرده‌ایم؟

برای کنترل ایدز برنامه‌های استراتژیک زیادی در کشور وجود دارد، اما اینها زمانی می‌تواند موثر باشد که ما عملا موارد کاهش HIV را لمس کنیم. طبق آمارهای موجود، تعداد معتادان تزریقی کشور استرالیا از کشور ما خیلی بیشتر است، اما مسئولان این کشور دوهفته پیش اعلام کردند بروز موارد جدید بیماری HIV در این کشور یک یا دونفر درسال است. این یعنی موفقیت. یعنی آنها رسما اعلام کرده‌اند مشکلی به نام شیوع HIV نداریم.

برای آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی در زمینه ایدز، بتازگی حرکت‌هایی را در جامعه می‌بینیم مثل همین بحث اتوبوس ایدز که با همکاری چند نهاد اجرا می‌شود. به عنوان عضو کمیته کشوری ایدز با این شیوه اطلاع‌رسانی موافقید؟

قطعا حرکت مثبتی است، اما متاسفانه خیلی کم است. یعنی ما سالی یکبار چنین حرکتی را می‌بینیم، درحالی که باید خیلی بیشتر از اینها باشد. الان در دنیا کمپین‌های اطلاع رسانی HIV و ایدز خیلی بیشتر از نهادهای دولتی فعال هستند، به طوری که مردم مدام با اطلاعات این بیماری ارتباط دارند.

طبق آمارهای رسمی الان بیش از 60 هزار نفر از مبتلایان ایدز در جامعه ما از بیماری‌شان خبر ندارند. چطور می‌توان اینها را نسبت به بیماری‌شان آگاه کرد؟

بهترین روش، اطلاع‌رسانی است. ‌ما باید برویم داخل جامعه و بهداشت عمومی را بالا ببریم. هنوز که هنوز است صحبت کردن درباره ایدز در جامعه ما یک تابوست. وقتی یک بیمار HIV مثبت به بیمارستان‌های ما می‌آید، ‌پرستارها فرار می‌کنند، دکترها فرار می‌کنند و ‌جراح دست به تیغ جراحی نمی‌برد. ما فقط با اطلاع‌رسانی می‌توانیم این تابو را در جامعه بشکنیم. کشورهایی که در زمینه کنترل ایدز موفق عمل کرده‌اند فقط روی بحث آموزش کار کرده‌اند. نه پول زیادی خرج کرده‌اند، نه دستگاه‌های سوپرتخصصی آورده‌اند، نه داروهای گران‌قیمت مصرف کرده‌اند و فقط با آموزش آگاهی مردم را بالا برده‌اند.

این آموزش باید برای چه گروه‌هایی از جامعه باشد؟

همه مردم، از کوچک گرفته تا بزرگ. یعنی برای هرگروهی درخور همان گروه سنی آموزش داده شود. در کنار این آموزش، اصحاب رسانه، صداو سیما، والدین، شهرداری‌ها، وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش همه باید برای اطلاع‌رسانی کمک کنند.