کلید فرار از ترافیک در جیب شماست

اوایل دهه 70 در غیاب تنوع رسانه‌های اینترنتی و شبکه‌های مجازی و مجله‌ها و روزنامه‌های رنگارنگ، به معنای حقیقی کلمه دوران پادشاهی رادیو و تلویزیون بود. خوب یادم هست، وقتی رادیو پیام آغاز به کار کرد، چه شور و هیجانی در جامعه، بویژه میان راننده‌ها به راه افتاده بود. ما که انتخاب‌های رسانه‌ای متنوعی نداشتیم و روزها در تاکسی و محل کار، گوشمان به رادیو بود و شب‌ها سر سفره شام، ششدانگ حواسمان به سریال‌های تلویزیونی، چه چیزی برایمان از این جذاب‌تر می‌توانست باشد که پشت فرمان بنشینیم، پیچ رادیو را باز کنیم و صدای گوینده را بشنویم که از داخل جعبه سخنگو می‌گوید کجاها در این لحظه ترافیک سنگین است و چه خیابان‌هایی وضع ترافیک روانی دارد! چه لذت شیکی داشت آن دور زدن ترافیک با راهنمایی رادیو!

کد خبر: ۹۶۳۰۴۳

اوایل کار،کمتر تاکسی و اتوبوس شرکت واحد را می‌شد سوار شوید و صدای گوینده رادیو پیام را نشنوید. این سیستم سال‌ها کار کرد تا این که کم‌کم برنامه اعلام ترافیک خیابان‌ها به رادیو تهران منتقل شد و هنوز هم برقرار است و مشتریان خودش را بویژه میان رانندگان تاکسی دارد؛ هر چند به نظر کم‌رونق‌تر از گذشته شده باشد.

راهکارهای فناورانه دور زدن ترافیک

این که چرا الان مثل قدیم، منتظر اخبار ترافیکی رادیو نیستیم، دلایل زیادی دارد که شاید دو مورد از همه مهم‌تر باشد: اول این که در ترافیک صبحگاهی و عصرگاهی، خیابان‌های کلانشهرها به کلی قفل است و دیگر کاری از رادیو ساخته نیست؛ گوینده بینوا با نگاه به دوربین‌های کنترل ترافیک بگوید کدام خیابان اصلی ترافیک نیست؟! دوم این که فناوری‌های مدرن‌تری پایشان به وسط کشیده شده که کارایی بیشتری می‌تواند داشته باشد. اولی تابلوهای اعلان وضع ترافیک است که این روزها از طرف شهرداری‌ها در مسیر بزرگراه‌ها نصب شده و با رنگ‌آمیزی قرمز و زرد و سبز روی نقشه دیجیتال شهر به شما که در حال رانندگی و عبور از زیر آن هستید، ظرف چند ثانیه می‌فهماند اوضاع مسیر از چه قرار است و مسیرهای بدون ترافیک احتمالی چه گزینه‌هایی می‌تواند باشد، اما این فناوری هم محدود به بزرگراه‌هاست و نمی‌تواند وضع ترافیک کوچه‌پس‌کوچه‌ها را ـ که در ساعات اوج ترافیک ممکن است راه نجات یا حتی مخمصه بدتر از بزرگراه باشد ـ به شما نشان دهد.

اینجاست که باید دست به دامان غول چراغ جادوی قرن 21 شوید.

غول توانای گوگل

هر وقت در ترافیک به دام افتادید و ترمز دستی را کشیدید، سراغ غول چراغ جادویی که در جیبتان هست، بروید. گوشی هوشمند تلفن همراهتان را دربیاورید. همین گوشی که همه ابعاد زندگی ما را زیر و رو کرده و گاهی از بس زنگ می‌خورد لج آدم را در می‌آورد، کافی است متصلش کنید به اینترنت و مکان‌یاب (GPS) آن را هم فعال کنید. اگر از گوشی‌های اندروید استفاده می‌کنید، کارتان راحت‌تر است. غول چراغ جادو زیر اپلیکیشنی به نام گوگل مپ (Google Map) پنهان شده. در فهرست برنامه‌های کاربردی گوشی پیدایش کنید و راهش بیندازید. پس از چند ثانیه خواهید دید خیابان‌های شهر شما را نمایش می‌دهد و موقعیت شما هم در نقشه با نشانگر آبی‌رنگ مشخص شده است. حالا باید از گوگل بخواهید به شما نشان دهد کجاها ترافیک و کجاها خیابان‌ها باز است تا بتوانید فرار کنید. برای این کار علامت سه خط افقی را که سمت چپ و بالای صفحه گوشی شما قرار دارد، لمس کنید تا یک پنجره کشویی از سمت چپ باز شود. حالا کلمه ترافیک (Traffic) که پنجمین گزینه است و علامت چراغ راهنمایی و رانندگی هم جلویش هست، لمس کنید تا از رنگ خاکستری به رنگ آبی درآید و فعال شود. با این کار می‌بینید خیابان‌ها در مناطق مختلف به رنگ‌های سبز، نارنجی، قرمز روشن و قرمز تیره در می‌آید. در این لحظه، خیابان‌هایی که به رنگ سبز دیده می‌شوند ترافیک روان، خیابان‌های با رنگ نارنجی دارای اختلال در حرکت خودروها، خیابان‌ها قرمز رنگ دارای ترافیک و خیابان‌های با رنگ قرمز تیره با ترافیک بسیار سنگین خودروها همراه هستند. اگر به هر علتی اطلاعات کافی برای نمایش ترافیک در قسمتی از مسیر وجود نداشته باشد، گوگل آن بخش را با رنگ خاکستری نشان می‌دهد.

باورکردنی نیست، ولی گوگل با تکیه بر فناوری توانسته چنین قابلیت شگفت‌انگیزی را به طور رایگان با بیشترین دقت ممکن در اختیار همه مردم جهان قرار دهد.

اگر تبلت یا گوشی هوشمند ندارید ...

اگر تبلت یا گوشی هوشمند تلفن همراه ندارید، می‌توانید با تایپ نشانی maps.google.com در مرورگر رایانه یا لپ‌تاپ متصل به اینترنت، از این قابلیت کاربردی گوگل به همان ترتیبی که در بالا اشاره شد، استفاده کنید. فرقی نمی‌کند ساکن تهران باشید یا هر شهر بزرگ و کوچک دیگری؛ به کمک قابلیت نمایش ترافیک گوگل مپ می‌توانید حتی از وضع ترافیکی جاده‌های بین شهری آگاه شوید؛ بخصوص در ایام تعطیلات که ممکن است با سونامی خودروها در مسیرهای گردشگری روبه‌رو شوید، با نگاهی به گوشی تلفن همراه خود می‌توانید به صورت لحظه‌ای برای تغییر مسیر و فرار از ترافیک، بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.

گوگل چطور جادوگری می‌کند

احتمالا می‌پرسید، چطور این فناوری کار می‌کند و چقدر نسبت به دوربین‌های کنترل ترافیک دقت دارد؟

گوگل اطلاعات لازم برای به روز نگه داشتن نقشه ترافیک در هر لحظه را به دو شیوه محاسبه می‌کند. شیوه اول، مبتنی بر اطلاعاتی است که پایگاه‌های هوش مصنوعی گوگل به صورت لحظه‌ای از تلفن‌های همراه هوشمند مردمی ـ که در خیابان‌ها و جاده‌ها در حال حرکت هستند و گوشی‌هایشان، از طریق دکل‌های تلفن همراه بی‌تی‌اس یا ماهواره به شبکه جهانی ارتباطات و اینترنت متصل است ـ به دست می‌آورد. به این ترتیب، ابررایانه‌های گوگل متناسب با تعداد و سرعت جابه‌جایی گوشی‌ها در خیابان‌ها محاسبه می‌کنند که اوضاع ترافیک در لحظه چگونه می‌تواند باشد. از طرف دیگر و در روش دوم،‌ گوگل به سراغ داده‌های قبلی می‌رود که در طول چند ماه یا چند سال از وضع ترافیک آن منطقه در آن روز و ساعت خاص به دست آمده و با در نظر گرفتن میانگین زمان در راه بودن خودروها و تلفیق آن با اطلاعات لحظه‌ای در ارائه دقیق واقع‌بینانه‌تر از ترافیک لحظه‌ای عمل می‌کند و به این ترتیب شما در عمل می‌بینید آنچه گوشی تلفن همراه شما از وضع ترافیک لحظه‌ای به شما نشان می‌دهد، گاهی با دقت چند ده متر کاملا قابل استناد است. اگر باور نمی‌کنید، امتحان کنید! این بار که قصد رانندگی دارید، ابتدا به وضع ترافیک مسیر در گوگل مپ توجه و بعد هنگام رانندگی، نتیجه پیش‌بینی را با واقعیت مقایسه کنید.

تغییر استراتژی، رمز موفقیت در پیش‌بینی

گوگل‌مپ در نسخه‌های اولیه بر اساس اطلاعات به دست آمده از دستگاه‌هایی مبتنی بر فناوری سنسورهای رادار و لیزر و فروسرخ کار می‌کرد که موسسه‌های دولتی و خصوصی در جاده‌ها نصب کرده بودند و انگیزه اصلی از نصب آنها کنترل سرعت خودروهای عبوری از جاده‌ها بود. این دستگاه‌ها اطلاعات مربوطه را به صورت بیسیم به پایگاه داده‌ها مخابره می‌کردند تا در نهایت برای تحلیل ترافیک مسیرها مورد استفاده قرار بگیرد، اما مگر چند دستگاه از این گونه سرعت‌سنج‌ها را می‌توان در همه خیابان‌ها نصب کرد و چه تضمینی وجود دارد که همه درست و دقیق کار کنند؟ از حدود سال 1388 بود که گوگل به استفاده از فناوری Crowdsourcing روی آورد تا دقت لحظه‌ای محاسباتش بالا رود. به این ترتیب که گوشی شما که از خدمات گوگل استفاده می‌کند، اطلاعات مربوط به مکان و سرعت شما را از طریق ارتباط آن با دکل‌های مخابراتی و ماهواره‌های مکان‌یاب (GPS) محاسبه می‌کند. این اتفاق تقریبا درباره همه کاربران دیگر هم می‌افتد و به این ترتیب، نقشه گوگل دائم محاسبه و به‌روز می‌شود. هر چه تعداد راننده‌هایی که از گوگل‌مپ استفاده می‌کنند بیشتر شود، دقت نمایش وضع ترافیکی نیز دقیق‌تر می‌شود. در برخی کشورها قابلیت دیگری نیز به مدد برنامه کاربردی وِیز (Waze) مهیا شده است. به این ترتیب که رانندگان می‌توانند رویدادهایی مثل تصادف‌ و نقص فنی خودرو را از طریق ویز گزارش کنند و منتظر رسیدن عوامل امدادی بمانند.

احتمالا متوجه شده‌اید که بسیاری از خدمات اینترنتی که امروزه برای درخواست تاکسی، سفارش غذا و خریدهای اینترنتی مبتنی بر نقشه در گوشی تلفن همراه انجام می‌دهید، با اتکا به همین فناوری به پیش می‌رود. می‌توانید تصور کنید با بهره‌گیری از فناوری Crowdsourcing چه رویاهای غیرممکن دیگری را می‌توانید تحقق ببخشید و چه کسب و کارهای اشتغالزایی را راه بیندازید!