آشپزی با گوجه‌فرنگی + تصاویر

گوجه مقدار زیادی گلوکز، فروکتوز، ساکاروز و تقریبا همه آمینو‌اسید‌ها را دارد و این مواد زمانی در حد عالی در گوجه یافت می‌شوند که با تابش آفتاب، رنگ گوجه کاملا قرمز شده باشد و بتا‌کاروتن موجود در آن با نور مستقیم آفتاب کامل می‌شود. خوردن گوجه سبز رنگ و نارس مضر است چون ماده‌ای سمی به نام سولانین در آن وجود دارد که مسمومیت ایجاد می‌کند.

گوجه قرمز رنگ و رسیده ملین و ضد یبوست است و همچنین برای دفع سنگ کلیه و افرادی که به رماتیسم و درد مفاصل مبتلا هستند، مفید است. گوجه طبیعت خنک دارد و بسیار اشتها‌آور است، بنا‌بر‌این برای کودکان در حال رشد مفید بوده و منبع غنی از ویتامین‌هاست، ازجمله ویتامین A که برای سلامت پوست و تقویت دید چشم و رشد استخوان ضروری است، در گوجه زیاد است و نیز سرشار از ویتامین B1 و B2 ویتامین C در مقادیر زیاد و ویتامین K و کلسیم، فسفر و مواد معدنی و آهن و تقویت‌کننده خوبی برای بدن می‌باشد.

با مصرف گوجه‌فرنگی نشاط و شادابی پوست تامین شده و هضم غذا آسان می‌شود. روده‌ها را تمیز کرده و اگر آب آن را با آب کرفس مخلوط کرده و قبل از غذا مصرف کنید، خون را هم پاکسازی می‌کند. گوجه‌فرنگی بعد از لیمو‌ترش بیشترین مقدار ویتامین C را دارد و با مصرف روزانه آن سیستم عصبی بدن آرامش پیدا می‌کند. این صیفی خوش طعم ادرار‌آور است و هضم مواد نشاسته‌ای را آسان می‌کند و به دلیل داشتن مقدار زیادی لیکوپن، حمله‌های قلبی، سرطان پستان، پروستات، ریه، معده و روده را کاهش می‌دهد. همچنین وجود ماده لیکوپن در گوجه، موجب می‌شود آنتی‌اکسیدان در بدن تشکیل شده و به سلامت قلب و عروق کمک کند. در هر صد گرم گوجه، بین 4 تا 9 گرم لیکوپن موجود است و مصرف سه عدد گوجه و یک قاشق رب گوجه نیاز بدن به این ماده را تامین می‌کند.

میزان کالری

گوجه بسیار کم کالری است و به همین منظور مصرف آن را به افراد چاق توصیه می‌کنند. یک عدد گوجه تازه متوسط دارای 25 کالری و مقدار زیادی آب، فیبر و کمی پروتئین، سدیم و پتاسیم است.

هنگام خرید، گوجه‌هایی را انتخاب کنید که قرمز، سفت و سالم باشند و به صورت خام، سرخ شده ، پوره، بخار پز، سس، رب یا کبابی مصرف شود. این میوه به‌عنوان قلب همه میوه‌ها و سبزیجات معروف شده است و پر‌مصرف‌ترین سبزی در دنیاست. همه میوه‌ها در اثر حرارت دادن و پختن، مقدار زیادی از ویتامین‌ها و ارزش غذایی آنها کم می‌شود، ولی گوجه استثناست. فقط بعد از پختن مقداری از ویتامین C‍ گوجه از بین می‌رود، اما قابلیت جذب کاروتن موجود در این میوه در اثر پختن اضافه می‌شود. پخته شدن گوجه و تبدیل آن به رب، سس و کنسرو مفید‌تر و کاملا جذب بدن می‌شود در صورتی که خام آن کامل هضم نمی‌شود. خیار و گوجه هر دو کم کالری و فاقد چربی هستند. خوردن نان، پنیر، گردو، خیار و گوجه را به‌عنوان صبحانه یا عصرانه به همه گروه‌های سنی پیشنهاد می‌کنیم.

چند نکته درباره گوجه:

برای پیشگیری از پوکی استخوان، آب گوجه مصرف کنید. برای رفع کک و مک روی پوست هم از آب گوجه کمک گرفته و هر روز پوست خود را با آن تمیز کنید. به مرور لک‌ها از بین می‌رود و پوست شاداب می‌شود. اگر لکه جوهر روی لباس شما باقی مانده، مقداری آب گوجه روی لکه بمالید بعد با آب ولرم بشویید. از برگ‌های بوته گوجه هم برای فراری دادن مورچه و دفع حشرات استفاده کنید.

دلمه‌ گوجه

مواد لازم: گوشت چرخ کرده: 300 گرم، برنج پخته و آبکش شده: 2 پیمانه ، سبزی معطر شامل ترخون، مرزه، نعنا و جعفری و تره: خرد شده 2 پیمانه، گوجه سفت و درشت: 10 تا 12 عدد ، نمک فلفل و زردچوبه و روغن: به میزان لازم ، لپه پخته شده در صورت تمایل: 5 قاشق غذاخوری ، رب گوجه: 2 قاشق غذا‌خوری، پیاز: 2 عدد متوسط

طرز تهیه: ابتدا در یک قابلمه مناسب که گنجایش تعداد گوجه‌ها را داشته باشد، مقداری روغن بریزید و یک پیاز را خرد کنید و آن را سرخ کرده و رب گوجه را افزوده و تفت دهید.نمک و فلفل را ‌ همراه 5/1 لیوان آب به آن اضافه کنید و بگذارید با حرارت کم بجوشد. در یک ماهیتابه روغن بریزید و یک عدد پیاز را خرد و سرخ کنید. گوشت چرخ کرده را به آن اضافه کرده و با سبزی خرد شده، برنج، لپه، نمک و فلفل همه را مخلوط کرده و تفت دهید و کنار بگذارید. گوجه‌ها را بشویید و از قسمت بالا یک برش حلقه‌ای بزنید. با یک قاشق کوچک به آرامی داخل گوجه‌ها را خالی کنید و از مواد تفت داده شده درون گوجه را پر کنید. برش بالای گوجه را روی آن قرار دهید. به همین ترتیب همه گوجه‌ها را پر کنید و به آرامی در آب و رب در حال جوش بچینید و دوباره روی حرارت بگذارید. بعد از جوش آمدن حرارت را کم کنید و بگذارید گوجه‌ها هم پخته شوند. چون مواد داخل دلمه پخته شده، مدت زمان کوتاهی برای پخت لازم دارید و نگذارید خیلی له شود و گوجه‌ها شکل ظاهریشان تغییر کند. سپس آنها را در ظرف مناسبی بکشید و آب باقیمانده را به عنوان سس روی آنها بریزید و میل کنید.دلمه گوجه را می‌توانید به همراه دلمه فلفل، با همین مواد تهیه کنید و با هم پخته و مصرف کنید.

پلو قرمز

مواد لازم: برنج: 4 پیمانه ، گوجه تازه: یک کیلو ، زعفران، نمک و روغن: به میزان لازم، پیاز سرخ شده: 4 قاشق غذاخوری

طرز تهیه: گوجه‌ها را بشویید و رنده کنید. برنج را هم شسته و در قابلمه بریزید. نصف لیوان آب را به گوجه رنده شده اضافه کنید و روی حرارت بگذارید. نمک و روغن را هم به آن افزوده و بگذارید آب آن تبخیر شود. بهتر است برای تهیه این پلو ساده و خوشمزه از روغن محلی‌استفاده کنید. پلو را دم بگذارید و پس از دم کشیدن در دیس بکشید و روی آن را با پیاز سرخ شده تزئین کرده و میل کنید. ته دیگ این دمی هم بسیار خوش‌طعم و لذیذ است. پلو را با سالاد شیرازی یا ترشی لیته میل کنید.

ترشی‌ گوجه‌فرنگی

مواد لازم: ‌گوجه ریز سفت و تازه: یک کیلو، ‌ نمک و نعنا خشک: به میزان لازم ، سرکه: یک لیوان، آب جوشیده و سرد شده: 2.5 لیوان

طرز تهیه: گوجه را حتما از نوع سفت و قرمز و ریز انتخاب کنید و بشویید و در یک ظرف مناسب شیشه‌ای بریزید. آب را با نمک و سرکه بجوشانید. پس از سرد شدن روی گوجه بریزید و نعنا خشک را هم اضافه کرده در شیشه را ببندید و در یخچال یا جای خنک بگذارید. گوجه ترشی شما پس از 10 روز آماده می‌شود. دقت کنید برای تهیه این ترشی از سرکه خالص استفاده نکنید و نمک آن را هم کمی بیشتر بریزید تا گوجه‌ها له نشو‌د و شکل ظاهر آنها حفظ شود.

ترشی با آب گوجه

مواد لازم: ، گل کلم: یک بوته متوسط و ریز خرد شده، گوجه: 2 کیلو رنده شده ، فلفل تند سبز: 10 عدد ، سیر: یک بوته بزرگ ، خیار: 5 تا 6 عدد، کرفس: یک بوته کوچک ، موسیر خیس شده: 100 گرم ، رب گوجه: یک لیوان ، نمک و گلپر، تخم گشنیز، زردچوبه و پودر زیره: به میزان لازم ، سرکه: یک لیوان

طرز تهیه: گوجه‌ها را بشویید و در مخلوط کن بریزید و آن را به صورت آب گوجه تبدیل کنید. سرکه را به آن اضافه کنید و حدود 5 تا 10 دقیقه آن را بجوشانید و بگذارید سرد شود. تمام مواد ترشی را ریز خرد کنید. همه مواد خرد شده را در ظرفی بریزید و بعد آب گوجه، سرکه، ادویه‌ها و رب را به آن اضافه و مخلوط کنید و در شیشه‌ای بزرگ بریزید و در یخچال نگهداری کنید. این ترشی مخصوص استان خراسان بوده و به سالاد مشهدی معروف است.

رب گوجه خانگی

مواد لازم: گوجه کاملا رسیده و سالم: 5 کیلو ، سرکه و شکر: از هر کدام یک فنجان ، نمک و در صورت تمایل زعفران: به میزان لازم

طرز تهیه: برای تهیه رب گوجه بهتر است از گوجه‌های رسیده و گوشتی و قرمز استفاده کنید. بهترین نوع آن گوجه ورامینی است که آب کمتری دارد. ابتدا گوجه‌ها را شسته و در یک ظرف ریخته و مقداری نمک به آنها اضافه کنید و به مدت 2 روز در معرض تابش آفتاب قرار داده تا پوست آنها براحتی جدا شود. بعد با دست آنها را چنگ بزنید و له کنید. در این مرحله مواد را با الک صاف کنید و پوست و دانه‌های گوجه را کاملا جدا کنید و صاف شده آن را در قابلمه مناسبی بریزید و روی حرارت قرار داده و بجوشانید. دقت کنید همه مواد را یک جا و در یک مرحله بجوشانید تا رنگ رب کدر نشود. بهتر است از قابلمه لعابی برای تهیه رب استفاده کنید. سرکه و شکر را در مرحله‌ای بریزید که آب گوجه کاملا تبخیر شده و به غلظت ماست چکیده شود. وجود آب در رب گوجه موجب کپک زدن آن می‌شود. پس از آماده ‌ و سرد شدن، رب را در ظرف مناسبی بریزید و کمی روغن روی آن بریزید و در جای خنک نگهداری کنید. در صورت تمایل برای بهتر شدن طعم و رنگ آن می‌توانید مقداری زعفران به رب گوجه اضافه کنید. نمک رب باید به قدری باشد که مزه ترشی گوجه به آن غالب باشد، ولی کم نمک هم نباشد.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه رب انار خانگی راحت و آسان؛ به همراه آموزش تصویری

املت گوجه و بادمجان

مواد لازم: گوجه: 4 عدد ، بادمجان متوسط: 2 عدد ، تخم مرغ: 4 عدد ، پیاز: یک عدد ، جعفری خرد شده: یک فنجان ، آرد: 2 قاشق غذاخوری ، سیر: 2 حبه ، فلفل دلمه: یک عدد خرد شده ، قارچ: 5 عدد ، نمک و فلفل تند، زردچوبه و روغن: به میزان لازم

طرز تهیه: بادمجان‌ها را پوست گرفته و نگینی خرد کنید، گوجه‌ها و سیر را رنده کرده و فلفل دلمه را هم ریز خرد کنید. در یک ماهیتابه مناسب روغن بریزید و ابتدا باد‌مجان‌های خرد شده و بعد پیاز را سرخ کنید. سیر و فلفل دلمه خرد شده را هم اضافه کنید و کمی آنها را تفت بدهید. قارچ‌ها را هم خرد و در مرحله آخر تفت دادن مواد، حرارت را زیاد کرده و قارچ را هم به مواد افزوده و سرخ کنید.

نمک و فلفل و گوجه رنده شده را بیفزایید و همه را با هم مخلوط کنید و بگذارید بجوشد و آب آن تبخیر شود. در یک ظرف مناسب، تخم‌مرغ‌ها را بشکنید و با آرد و جعفری خرد شده و نمک و زردچوبه مخلوط کنید و خوب‌ هم بزنید تا کف کند. مایه تخم‌مرغ را روی مواد املت بریزید و در ماهیتابه را ببندید. وقتی مواد خودش را گرفت و سرخ شد، آن را برگردانید و طرف دیگر را هم سرخ کنید. آن را برش بزنید و در ظرف مناسبی چیده و اطراف آن را با خیارشور و زیتون تزئین کنید و با نان سنگک میل کنید.

چاردیواری