چرایی ورود روسیه در بحران سوریه

نقطه آغاز این چرخش تغییر سیاست ایالات متحده نسبت به آینده سیاسی دولت سوریه و جایگاه بشار اسد بود، چنانچه در هفته های اخیر شاهد بودیم جان کری وزیر خارجه آمریکا صحبت از ماندگاری وی به عنوان بخشی از راه حل بحران سوریه در آینده کرد که متعاقب این رویکرد وزرای خارجه برخی کشورهای اروپایی سیاست خارجی خود را نسبت به آینده سوریه تغییر دادند.

دولت های عضو اتحادیه عرب نیز که قبلا موضعی سرسختانه نسبت به دولت سوریه داشتند، به گفتگو و ارتباط با دولت دمشق روی آورده اند که در راس این کشورها می توان به دولت های تونس و مصر اشاره کرد.

در حقیقت، این سه عامل عبارتند از: بن بست در صحنه میدانی نبرد؛ چنانچه گروه‌های تکفیری و تروریستی علی رغم تمام حمایت‌ها از طریق محور عربی- غربی نتوانسته اند به اهداف مورد نظر دست پیدا کرده و نوعی بن بست نیروهای تکفیری در صحنه های میدانی اتفاق افتاده است.

عامل دوم فقدان یک جایگزین قابل اعتماد و قابل اتکا میان مخالفین و معارضین دولت سوریه برای آینده سیاسی این کشور بود. عامل سوم نیز سیل پناهجویان سوری و عراقی به سمت مرزهای اتحادیه اروپا طی ماههای اخیر بود که این کشورها را با چالش جدی مواجه کرد. دولت روسیه در این میان از اذعان دولتمردان آمریکایی و متحدان آنها به شکست راهبرد خود در غرب آسیا استفاده کرد و حمایت راهبردی اش از متحدان سنتی خود را به معرض نمایش گذاشت.

دولت های آمریکا و اروپایی سعی داشتند با بحران سازی برای دولت روسیه مثل اوکراین، مسکو را وادار به عقب نشینی از موضع حمایتی خود از سوریه نمایند که به هر حال این اتفاق نیفتاد. دولت روسیه با توجه به شکست کنفرانس های ژنو 1 و 2، مسکو 1 و 2 و شرایط دولت های رقیب منطقه در سخنرانی 28 سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل رسما از ورود نیروها و تجهیزات بسیار مدرن به سوریه و آغاز عملیات نیروهای روسی در قلمروی سوریه برای سرکوب گروههای تروریستی خبر داد.

روسیه طی هفته گذشته موفق شد بسیاری از مواضع گروههای تروریستی اعم از داعش، جبهه النصره، ارتش آزاد و سایر گروه‌های تکفیری را مورد اصابت قرار داده و خسارات و تلفات سنگینی به این گروه‌ها وارد کند. مسکو همچنین اعلام کرده است که این حملات تا دفع کامل تهدید گروه‌های تروریستی ادامه دارد و ممکن است این عملیات تا پایان سال جاری میلادی ادامه یابد و هیچ اقدامی مانع عملیات نیروهای روسیه در سوریه نمی‌شود.

دکتر اصغر زارعی - استاد دانشگاه و کارشناس غرب آسیا