اصول برخورد با مشکلات

1ـ مشکل اصلی را تعریف کنید. مشکل چیزی است که می‌توانید درباره‌اش کاری کنید. اگر نتوانید درباره‌اش کاری انجام دهید، این دیگر مشکل نیست؛ بلکه مخمصه است. اگر مشکلتان را به شکل یک مخمصه تصور کنید، خود را به شکل یک قربانی خواهید دید. پس مواظب باشید فرق مشکل و مخمصه را بدانید. در زمان رویارویی با مشکل ابتدا آن را تعریف کنید تا بتوانید نسبت به آن درک درستی داشته باشید.

2ـ مشکل را پیش‌بینی کنید. حتما در شرایط آرام زندگی هم قدرت پیش‌بینی مشکل را داشته باشید و فکر نکنید که همیشه زندگی به همین آرامی پیش خواهد رفت، البته در اینجا اصلا منظور منفی بافی نیست. مثلا اگر کار می‌کنید انتظار بروز مشکل را چه در محیط کار یا در مورد خود کار داشته باشید یا اگر خانواده‌ای دارید، مطمئن باشید که چه در رابطه با همسر یا در مورد فرزندان در آینده بدون مشکل نخواهید بود. در نظر داشته باشید مشکلی که پیش‌بینی نشود، حل آن دوچندان سخت‌تر خواهد شد. پس قدرت پیش‌بینی‌تان را بالا ببرید.

3ـ از مشکل نترسید و با آن روبه‌رو شوید. معمولا افراد در رویارویی با مشکل به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ آنهایی که مشکل را نمی‌بینند یا از دیدن آن خودداری می‌کنند، آنهایی که مشکل را می‌بینند، اما چون خودشان آن را به وجود نیاورده‌اند دیگران را سرزنش می‌کنند و در برابر حل مشکل بی‌تفاوت عمل می‌کنند و دسته سوم آنهایی هستند که مشکل را می‌بینند و با آن که خودشان آن را به وجود نیاورده‌اند، اما در برابر آن احساس مسئولیت می‌کنند و آن را حل می‌کنند. تصمیم بگیرید که از مشکلات هراسی نداشته باشید. با آن رویارو شوید، از آن فرار نکنید، زیرا چاره کار پذیرفتن و حل مشکل است نه فرار از آن.

4ـ مشکل را ارزیابی کنید. اگر مشکلی در زندگی‌تان وجود دارد و شما لحظه‌ای مکث نمی‌کنید تا آن را ببینید، علتش این است که مشکل را بدرستی تحلیل نکرده‌اید و این امر شما را گرفتار خواهد کرد. زمان مناسبی را در نظر بگیرید و شروع به تجزیه و تحلیل مشکل کنید. این را هم بدانید افراد باتجربه در برخورد با مشکل شبیه به استاد مجسمه‌ساز عمل می‌کنند، آنان می‌دانند که اگر در کارشان مداومت داشته باشند، موفق خواهند شد.

5ـ برخی مشکلات را یک فرصت بالقوه مطلوب در نظر بگیرید. در اغلب مواقع مشکل راه موفقیت را هموار می‌سازد، این موضوعی بود که کینگ ژیلت با آن روبه‌رو بود. او به قدری از تیز کردن تیغ ریش‌تراشی‌اش خسته شد که تیغ‌های نوی ژیلت را درست کرد. به این مهم توجه داشته باشید که گاه مشکلات زنگ بیدارباش خلاقیت هستند. اگر انتخاب کنیم، بیدار می‌شویم و از رختخوابمان بیرون می‌آییم و تحت تاثیر مشکلات از توانمندی‌هایمان استفاده می‌کنیم، منابع مان را به کار می‌گیریم و به جلو حرکت می‌کنیم پس همیشه مشکلات را مصیبت تلقی نخواهیم کرد.

6ـ به کسانی فکر کنید که مشکلات بزرگ‌تری نسبت به شما دارند. بیشتر اوقات زمانی که مشکلی برای افراد پیش می‌آید، فکر می‌کنند بدبخت‌ترین فرد روی زمین هستند و تمام بدبیاری‌ها فقط مال آنهاست، در صورتی که واقعا چنین نیست. اگر نگاه عمیقی به دورو بر خود بیندازید، انسان‌هایی را می‌بینید که با مشکلات بسیار بغرنج‌تر دست و پنجه نرم می‌کنند. این که مشکل ما تا چه اندازه می‌تواند بزرگ باشد، به دیدگاه و چشم‌انداز ما بستگی دارد. وقتی کسی از نزدیکان ما به بیماری لاعلاجی مبتلا می‌شود یا عزیزی را از دست می‌دهد، تلنگری برای ماست که چقدر موقعیت بهتری داریم و در شرایط بهتری زندگی می‌کنیم.

7ـ تمام راه‌های بالقوه‌ای که برای حل مشکل وجود دارد، فهرست‌بندی کنید.

چه آگاهی داشته باشید یا نداشته باشید، برای هر مشکلی راه‌حلی وجود دارد. برای حل مشکل از خلاقیت‌تان استفاده کنید، به مشکل فکر کنید، منابعی را که می‌توانید برای حل مشکل از آنها استفاده کنید فهرست کنید؛ برای مثال یکی از این منابع اطرافیان، اعم از نزدیکان و دوستانتان هستند که می‌توانید روی کمک‌شان حساب باز کنید، پس تواناتر وارد عمل شوید.

همیشه مشکلاتی که بر سر راه ما ظاهر می‌شوند، مصیبت محسوب نمی‌شوند، در ادامه لازم است برخی از مهم‌ترین مواهب مشکلات را نیز متذکر شویم:

ـ مشکلات به ما ژرف‌نگری می‌دهد. زمانی که شما از یک بیماری مرگبار نجات پیدا کرده‌اید، دیگر پنچری لاستیک ماشین یا بی‌پولی برای شما عذاب نیست و یاد می‌گیرید که بر مسائل مهم‌تر زندگی‌تان متمرکز شوید و سطحی‌نگری را رها کنید.

ـ مشکلات به ما می‌آموزد شکرگزار باشیم. این موضوع پیش‌پاافتاده است ولی حقیقت دارد، اغلب تا زمانی که چیزی را از شما نگیرند، قدر آن را نمی‌دانید. وقوع بعضی مشکلات یا حتی مصیبت‌ها ما را قدردان نعمت‌های الهی می‌کند و این خود بسیار ارزشمند است.

ـ مشکلات توانایی‌های بالقوه اما پنهان ما را آشکار می‌سازد. بعد از پشت سر گذراندن امتحانی دشوار یا غلبه بر یک مانع مطمئنا از نظر احساسی قوی‌تر خواهید شد. ظرفیت شما نیز مطابق با آن مشکل بیشتر خواهد شد.

ـ مشکلات دری جدید باز می‌کند. رابطه‌ای تمام می‌شود و شما وارد رابطه رضایتبخش‌تری می‌شوید، شغلتان را از دست می‌دهید و شغل بهتری پیدا می‌کنید. در اینجا دیگر «مشکل» به هیچ وجه مشکل نیست؛ بلکه فرصتی در لباس مبدل است.

ـ مشکلات باعث بالا رفتن اعتماد به نفس می‌شود. وقتی که شما تمام اراده خود را برای غلبه بر یک مانع و مشکل جمع می‌کنید، احساس توانمندی بیشتر، لیاقت بیشتر و در نتیجه اعتماد به نفس بیشتری می‌کنید و این خود موهبت بزرگی است. (جام جم سرا)