سبد خرید سالم‌تر با اینفود

برای ملزم‌کردن تولیدکنندگان به شفاف‌ سازی و اعلام ارزش غذایی محصولات‌شان، طرحی تحت عنوان «نشانگرهای رنگی مواد غذایی» در کشور اجرا شده است که مثل چراغ راهنمایی عمل می‌کند و هشدارهای لازم درباره میزان ارزش مواد غذایی به‌کار رفته در محصولات را با استفاده از رنگ‌های مختلف ارائه می‌دهد.

این طرح تقریبا به‌طور کامل روی تمام محصولات غذایی کشور اجرا شده و با استقبال بسیار خوبی از جانب سازمان بهداشت جهانی مواجه شده است. در این رابطه متخصصان شرکت «ویرا سلامت اسرا»گام‌های موثری برداشته‌اند.

با وجود مزایای بسیاری که اجرای طرح «نشانگرهای رنگی مواد غذایی» برای مصرف‌کنندگان دارد، در خصوص معرفی این طرح و همین‌طور جلب توجه آنها به این بخش از اطلاعات مندرج روی بسته‌بندی مواد غذایی، فرهنگ‌سازی مناسبی صورت نگرفته است. از طرف دیگر، هر تولیدکننده‌ای می‌خواهد محصولش را به‌عنوان یک محصول سالم و مغذی معرفی کند و در این راستا برخی تولیدکنندگان دست به شیطنت‌هایی می‌زنند و اطلاعات مبهمی را به مصرف‌کننده می‌دهند که در مواردی ممکن است باعث گمراهی در انتخاب محصول شود.

به‌عنوان نمونه ممکن است روی بسته‌بندی‌ها اطلاعات مربوط به ارزش غذایی محصول را به‌شکل ناخوانا و بسیار ریز درج کنند تا مصرف‌کننده نتواند به‌خوبی آن را بخواند. یا در بعضی موارد دیده شده است تولیدکنندگان به‌جای استفاده از رنگ قرمز برای نشانگرهای رنگی روی محصولات‌شان، از رنگ نارنجی متمایل به زرد استفاده می‌کنند تا باز هم مصرف‌کننده را دچار اشتباه کنند!

همین مشکلاتی که منجر به مختل شدن روند شفافیت و اطلاع‌رسانی درباره ارزش غذایی محصولات می‌شود، برای سازندگان اپلیکیشن «اینفود» تبدیل به یک دغدغه اساسی شدند و آنها را به فکر ایجاد یک بانک اطلاعاتی (Database) جامع و دسته‌بندی شده از ارزش غذایی تمام محصولات خوراکی و آشامیدنی موجود در کشور انداخت تا در گام بعدی، با تحلیل این داده‌ها بتوانند به بالابردن کیفیت تغذیه مردم کمک کنند.

سرانجام در انتهای سال ۹۷، استارتاپ «اینفود» با هدف آگاهی‌رسانی به مصرف‌کنندگان و متعاقب آن، ملزم کردن تولیدکنندگان مواد غذایی به افزایش کیفیت محصولات‌شان، به‌طور رسمی شروع به فعالیت کرد.

اینفود؛ از شکل‌گیری تا اجرا

مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار شرکت ویرا سلامت اسرا، ضمن اشاره به مفهوم «امنیت غذایی» به جام‌جم می‌گوید: «در دنیا دو نوع نگاه به حوزه امنیت غذایی وجود دارد؛ یکی از این دیدگاه‌ها صرفا مربوط به «گرسنگی» و همین‌طور مرگ‌ومیر ناشی از گرسنگی مطلق است. طبق آخرین آمارها، در حال حاضر تقریبا ۸۵۰ میلیون نفر در دنیا درگیر معضل گرسنگی هستند. نگاه دیگری که در این زمینه وجود دارد و کمی عمیق‌تر است، به مفهوم «گرسنگی پنهان» می‌پردازد. در این دیدگاه دیگر گرسنگی مطلق مورد نظر نیست، بلکه امکان دریافت مواد غذایی لازم و ضروری برای رشد جسمی و فکری انسان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. جالب است بدانید با این نگاه، در حال حاضر تقریبا دو میلیارد نفر در جهان از گرسنگی پنهان رنج می‌برند!»

علیرضا رحمان‌آبادی در ادامه می‌گوید: «متأسفانه کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست و در هر دو زمینه گرسنگی و گرسنگی پنهان، دچار مشکلاتی در جامعه ایران هستیم. ما معتقدیم برای رفع این معضلات به‌صورت ریشه‌ای، تنها راه موجود جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل آنهاست تا با درک صحیح صورت مسأله، بتوان برنامه‌ای عملی برای حل آن ارائه داد؛ بزرگ‌ترین مشکل ما در راه جمع‌آوری اطلاعات، این بود که از قبل هیچ داده‌ای در این زمینه استخراج و ذخیره‌سازی نشده بود. بنابراین در اولین گام مجبور شدیم با مراجعه به تعداد بسیار زیادی از فروشگاه‌های مواد غذایی، اطلاعات هرکدام از محصولات را به‌روش دستی یادداشت کرده و بعدا وارد بانک اطلاعاتی‌مان کنیم. در این راه تاکنون موفق شده‌ایم برای اولین‌بار در کشور، داده‌های بیش از ۲۰ هزار محصول خوراکی و آشامیدنی مختلف را در پلتفرم اینفود ثبت کنیم.»

امتیاز دهی متخصصان

رحمان‌آبادی در ادامه به ویژگی‌های مهم اینفود اشاره می‌کند و می‌گوید: «ویژگی دیگر اینفود، سیستم امتیازدهی آن است. ما به‌عنوان متخصصان تغذیه، امتیازات خودمان را به هرکدام از محصولات داده‌ایم تا کاربران بتوانند امتیاز هر محصول را نیز به‌عنوان یکی دیگر از عوامل تعیین‌کننده در تعیین میزان کیفیت آن در نظر بگیرند. همچنین قابلیت بسیار کاربردی دیگر اینفود، امکان فیلترکردن محصولات بر اساس بیماری‌هاست؛ ما تا به حال بیماری‌هایی نظیر سلیاک، دیابت، فشار خون بالا و رژیم‌های گیاهخواری را در نرم‌افزار تعریف کرده‌ایم و به‌مرور زمان به آنها اضافه خواهد شد. این ویژگی باعث می‌شود برای استفاده از محصولی که مغایر با هرکدام از بیماری‌هایی باشد که کاربر به ما اعلام کرده است، نرم‌افزار به‌طور خودکار پیامی را در قالب هشدار به مصرف‌کننده اعلام کند.»

امکان مقایسه با محصولات مشابه

هم‌بنیان‌گذار اینفود در خصوص سایر قابلیت‌های منحصربه‌فرد این اپلیکیشن می‌گوید: «یکی دیگر از ویژگی‌هایی که برای این نرم‌افزار در نظر گرفته‌ایم، امکان مقایسه کردن هر محصول با گروهی از محصولات کاملا مشابه خودش است. ما برای هر دسته از محصولات، سه سطح مختلف تعریف کرده‌ایم تا مطمئن شویم هر محصولی با محصول هم‌ردیف خودش مقایسه می‌شود. به‌طور مثال برای این‌که یک شیر کم‌چرب با شیرهای پرچرب مقایسه نشود، برای لبنیات یک زیرمجموعه از شیرها را در نظر گرفته‌ایم و مجددا دسته شیرها را نیز به دو بخش شیرهای کم‌چرب و پرچرب تقسیم کرده‌ایم. همچنین یکی از پایه‌ای‌ترین امکاناتی که در این حوزه فراهم می‌شود و در اینفود هم موجود است، اسکن‌کردن بارکد محصولات برای دسترسی به تمام اطلاعات آنهاست.»

رحمان‌آبادی در بخش پایانی صحبت‌هایش با جام‌جم، ضمن انتقاد از حمایتی که مسئولان مربوطه قولش را داده ولی تاکنون به آن عمل نکرده‌اند، خاطرنشان می‌کند: «با توجه به اینکه شرکت خلاق ویرا سلامت اسرا در کارخانه نوآوری آزادی مستقر است، تا به امروز تعداد زیادی از مسئولان ضمن بازدید از کارخانه، قول‌هایی برای حمایت از اینفود داده‌اند که همچنان در حال پیگیری آنها هستیم. نکته مهم این است که اینفود، بدون ایجاد هیچ‌گونه هزینه اضافه‌ای برای نهادهای نظارتی، باعث کمک به رگولاتورها و افزایش کیفیت محصولات می‌شود که متعاقب آن بازاری رقابتی‌تر ایجاد می‌گردد. انتظار ما از مسئولان مربوطه، به‌خصوص سازمان غذا و دارو، این است که ما را تنها از نظر معنوی مورد حمایت قرار دهند و با همکاری متقابل، امکان بهره‌برداری از ظرفیت تیمهای جوان برای ایجاد امنیت غذایی در کشور را ایجاد کنند.»

اطلاعات خاص برای تولیدکننده و مصرف‌کننده

مدیرعامل شرکت ویرا سلامت اسرا در خصوص جنبه‌هایی از اپلیکیشن اینفود که به تولیدکنندگان مواد غذایی مربوط می‌شود، می‌گوید: «ما در اینفود فضاهایی را در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهیم تا در آنها به معرفی خودشان و محصولاتشان بپردازند. همچنین با تحلیلی که روی داده‌هایمان انجام می‌دهیم، مجموعه‌ای از اطلاعات جانبی مانند معرفی محصولاتی که هدف بیشترین جست‌وجوی کاربران قرار می‌گیرد، همخوانی آن با آمار فروش تولیدکننده یا میزان پراکندگی این جست‌وجوها در مناطق مختلف شهر را در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهیم. این‌گونه آمار برای تولیدکنندگان اهمیت بسیار بالایی دارد که تاکنون بیشتر به‌روش سنتی و با حضور افرادی به‌عنوان آمارگیر در فروشگاه‌ها کسب می‌شد.»

رحمان‌آبادی می‌افزاید: «ما در نرم‌افزار اینفود، این امکان را به‌وجود آورده‌ایم که مصرف‌کننده بتواند نظرش را در رابطه با یک محصول مشخص ثبت کند و از سوی مقابل، تولیدکننده نیز بتواند از طریق پنلی که در اختیارش گذاشته می‌شود به آن نظر پاسخ دهد. درواقع می‌توان گفت تلاش ما بر این بوده است که بتوانیم به‌نحوی تعامل میان مصرف‌کننده و تولیدکننده را تسهیل کنیم.»

این کارآفرین درباره ویژگی‌ها و امکانات اپ اینفود برای مصرف‌کنندگان می‌گوید: «یکی از خدمات اینفود برای کاربرانش، ارائه اطلاعاتی است که روی بسته‌بندی‌های محصولات غذایی نوشته شده است و همان‌طور که قبلا گفته شد، در بسیاری از موارد به‌طور کامل قابل خواندن نیستند. البته این اطلاعات به‌همان شکل خامی که روی بسته‌ها درج می‌شوند نیست و قابلیت‌های ویژه‌ای برای کاربر به‌وجود آورده‌ایم تا بتواند به بهترین شکل از آنها استفاده کند. برای مثال مصرف‌کننده می‌تواند واحدهای ذکر شده برای هرکدام از مواد غذایی را به واحدهای کاربردی‌تر تغییر دهد. در اینفود، سعی کرده‌ایم هر کاربر بتواند اطلاعات را برای خودش شخصی‌سازی کند.»

فراز سهیلی آزاد - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم